 |
| Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh chia sẻ tại Diễn đàn - Ảnh: VGP/TG |
Theo Thứ trưởng Hoàng Minh, trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn tới, phát triển dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không còn là lựa chọn, mà là con đường tất yếu. Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị đã khẳng định rõ định hướng này, trong đó hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo giữ vai trò “đầu tàu”, thử nghiệm và lan tỏa các mô hình công nghệ, kinh doanh mới cho toàn nền kinh tế.
Tuy nhiên, dòng vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu đang có xu hướng suy giảm mạnh, từ khoảng 600 tỷ USD năm 2021 xuống còn gần 300 tỷ USD giai đoạn 2023–2024. Tại Việt Nam, quy mô vốn đầu tư mạo hiểm cũng giảm từ khoảng 1,5 tỷ USD xuống còn khoảng 500 triệu USD. Trong bối cảnh đó, cạnh tranh thu hút vốn, công nghệ và nhân lực chất lượng cao giữa các quốc gia ngày càng gay gắt, đòi hỏi Nhà nước phải đóng vai trò kiến tạo và dẫn dắt rõ nét hơn.
Việc hình thành Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia được xem là công cụ chính sách then chốt. Theo định hướng, quỹ sẽ huy động đa dạng nguồn lực, không chỉ từ ngân sách nhà nước mà còn từ khu vực tư nhân trong và ngoài nước; đầu tư theo chu kỳ dài hạn 10–15 năm; tập trung vào các lĩnh vực công nghệ chiến lược, thậm chí cho phép đầu tư ra nước ngoài để tiếp cận tri thức và công nghệ mới. Quan trọng hơn, quỹ thể hiện thông điệp Nhà nước không chỉ hỗ trợ bằng cơ chế, mà trực tiếp tham gia chia sẻ rủi ro với doanh nghiệp khởi nghiệp.
Song song với đó, việc nghiên cứu xây dựng sàn giao dịch chứng khoán chuyên biệt cho start-up và quỹ đầu tư mạo hiểm được kỳ vọng sẽ tạo kênh thoái vốn minh bạch, hoàn thiện chuỗi tài chính cho đổi mới sáng tạo.
Từ thực tiễn địa phương, Hà Nội đang tiên phong thử nghiệm mô hình này với Quỹ đầu tư mạo hiểm quy mô tối đa 1.200 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước đóng vai trò “vốn mồi”. Đây được xem là tiền đề quan trọng để nhân rộng mô hình ở cấp quốc gia, từng bước biến đổi mới sáng tạo thành động lực tăng trưởng bền vững của nền kinh tế Việt Nam.
