Ưu đãi thuế công nghệ xanh, đổi mới sáng tạo: Cân nhắc cách tính chi phí được trừ

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) dự kiến được trình Quốc hội xem xét và cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024) và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025). Một trong những điểm được cộng đồng doanh nghiệp quan tâm là sửa đổi, bổ sung một số quy định ưu đãi thuế đối với các doanh nghiệp và dự án trong lĩnh vực công nghệ xanh, đổi mới sáng tạo.
Ưu đãi thuế công nghệ xanh, đổi mới sáng tạo: Cân nhắc cách tính chi phí được trừ

Theo đó, Dự thảo bổ sung các trường hợp được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó có khoản thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành, thu nhập từ tiền lãi và từ chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành. Ban soạn thảo cho biết, phát triển thị trường tín chỉ các-bon là giải pháp quan trọng để thực hiện các mục tiêu về bảo vệ môi trường. Tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã có các quy định về tín chỉ các-bon, cơ chế trao đổi, chuyển nhượng tín chỉ các-bon cũng như đề ra chủ trương Nhà nước cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ để khuyến khích phát triển.

Luật Bảo vệ môi trường cũng có quy định về trái phiếu xanh do Chính phủ, chính quyền địa phương, doanh nghiệp phát hành theo quy định của pháp luật về trái phiếu để huy động vốn cho hoạt động bảo vệ môi trường, dự án đầu tư mang lại lợi ích về môi trường; chủ thể phát hành và nhà đầu tư mua trái phiếu xanh được hưởng các ưu đãi theo quy định và giao Chính phủ quy định chi tiết. Để thúc đẩy hơn nữa các hoạt động hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, nhất là trong việc thực hiện các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26, nhiều ý kiến cho rằng, cần bổ sung vào diện được miễn thuế đối với thu nhập từ tín chỉ các-bon, trái phiếu xanh, tương tự như kinh nghiệm của các nước trên thế giới đang áp dụng.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, việc sửa đổi, bổ sung khoản thu nhập được miễn thuế này sẽ góp phần thúc đẩy phát triển các ngành, lĩnh vực ưu tiên theo định hướng của Đảng và Nhà nước, bảo đảm việc miễn thuế phù hợp với thực tiễn, gắn với các hoạt động thực sự cần khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các cam kết quốc tế về giảm phát thải, thúc đẩy tăng trường xanh.

Dự thảo Luật cũng bổ sung quy định áp dụng mức thuế suất ưu đãi 17% trong 10 năm đối với: đầu tư kinh doanh khu làm việc chung hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Những nội dung dự kiến sửa đổi trên được đánh giá tích cực, hỗ trợ doanh nghiệp và dự án trong các lĩnh vực được ưu đãi thuế. Tuy nhiên, quy định sửa đổi tại Dự thảo về việc khoản chi không được trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp lại đang gây nhiều lo ngại. Theo đó, tại điểm m khoản 2 Điều 9 Dự thảo Luật bổ sung quy định về chi phí không được trừ “khoản chi không tương ứng với doanh thu tính thuế”.

Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thực tế nảy sinh tình huống doanh nghiệp bỏ chi phí chuẩn bị đầu tư hoặc đã bỏ tiền đầu tư dự án kinh doanh. Tuy nhiên, vì lý do khách quan, dự án gặp rủi ro và doanh nghiệp không có doanh thu từ dự án đó (doanh nghiệp vẫn có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh khác). Trong những trường hợp như vậy, cơ quan thuế thường căn cứ vào quy định “khoản chi không tương ứng với doanh thu tính thuế” để loại bỏ chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí đã đầu tư của dự án gặp rủi ro. Điều này là bất hợp lý và ảnh hưởng tiêu cực đến động lực đầu tư của doanh nghiệp. Rủi ro không có doanh thu là điều không một doanh nghiệp nào mong muốn, nhưng đó là một phần tất yếu của hoạt động đầu tư kinh doanh.

Do đó, nếu không cho phép tính chi phí được trừ trong trường hợp này sẽ khiến các doanh nghiệp ngần ngại khi mở rộng hoạt động sản xuất, kinh doanh, triển khai đầu tư các dự án mới có rủi ro cao, dự án đầu tư mạo hiểm, mô hình kinh doanh mới, hoặc hoạt động đổi mới sáng tạo. Trong khi đây lại là những lĩnh vực, hoạt động được kỳ vọng sẽ mang lại động lực tăng trưởng cho Việt Nam trong giai đoạn tới.

VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu về việc bổ sung thêm các loại chi phí liên quan đến việc chuẩn bị đầu tư và đầu tư các dự án mới nhưng sau đó gặp rủi ro dẫn đến không có doanh thu vào diện chi phí được trừ khi xác định nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp.

Chuyên đề