Thị trường mặt bằng bán lẻ chịu ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19

(BĐT) - Với tác động tiêu cực từ diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 trong những tháng đầu năm 2020 và dự kiến kéo dài trong vài tháng tới, các dự án bán lẻ hiện đại sẽ không tăng giá thuê, đồng thời các chủ đầu tư có động thái hỗ trợ khách thuê duy trì hoạt động kinh doanh cũng như đảm bảo tỷ lệ lấp đầy của dự án.
Các dự án bán lẻ hiện đại sẽ không tăng giá thuê; đồng thời các chủ đầu tư có động thái hỗ trợ khách thuê duy trì hoạt động kinh doanh cũng như đảm bảo tỷ lệ lấp đầy của dự án
Các dự án bán lẻ hiện đại sẽ không tăng giá thuê; đồng thời các chủ đầu tư có động thái hỗ trợ khách thuê duy trì hoạt động kinh doanh cũng như đảm bảo tỷ lệ lấp đầy của dự án

Nhiều tác động tiêu cực 

Theo bà Võ Thị Khánh Trang, Trưởng bộ phận Nghiên cứu tư vấn, Savills TP.HCM, nhìn chung thị trường bán lẻ hiện đại tại TP.HCM trong năm 2019 có tình hình hoạt động tốt khi tỷ lệ lấp đầy đạt 96%, cao nhất trong 5 năm gần đây. Giá thuê trung bình toàn thị trường có xu hướng giảm, tuy nhiên xu hướng này chủ yếu do nguồn cung bán lẻ tăng liên tục ở khu vực ngoài trung tâm có giá thuê thấp và cạnh tranh.
Trong quý I/2020, nguồn cung thị trường tiếp tục tăng ở khu vực ngoài trung tâm dự kiến gồm 1 trung tâm thương mại và 1 siêu thị. Với tác động tiêu cực từ diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 trong những tháng đầu năm 2020 và dự kiến kéo dài trong vài tháng tới, các dự án bán lẻ hiện đại sẽ không tăng giá thuê, đồng thời các chủ đầu tư có động thái hỗ trợ khách thuê duy trì hoạt động kinh doanh cũng như đảm bảo tỷ lệ lấp đầy của dự án.
Tiêu biểu, Công ty CP Vincom Retail mới đây công bố hỗ trợ trên giá thuê cho các khách thuê hiện tại với tỷ lệ hỗ trợ chi phí thuê mặt bằng được xem xét, đánh giá theo mức độ bị ảnh hưởng từ các vùng và ngành kinh doanh của doanh nghiệp. Các chủ đầu tư bán lẻ lớn khác cũng đang theo dõi diễn biến của dịch và xem xét đưa ra các hỗ trợ mà chủ yếu là giá thuê.
Đặc biệt, gần đây, Công ty Hưng Thịnh cũng công bố sẽ triển khai chính sách ưu đãi, hỗ trợ giá thuê mặt bằng cho khách thuê tại các dự án của mình với mức giảm từ 20 - 40% tùy từng trường hợp và thời gian hỗ trợ linh động theo diễn biến của đại dịch.
Suy yếu những triển vọng của thị trường bất động sản
Trong ấn phẩm mới đây về tác động của Covid-19 lên thị trường bất động sản, Savills Research nhận định, trong thời điểm thế giới đang có những căng thẳng về thương mại cùng nhiều diễn biến xã hội bất ổn, dịch Covid-19 bất ngờ xuất hiện gây thêm áp lực cho nền kinh tế tại các nước đang có dịch, trong đó có Việt Nam, và làm suy yếu những triển vọng cho thị trường bất động sản.
Thị trường chịu ảnh hưởng nặng nhất là bán lẻ và nghỉ dưỡng, theo sau đó là mảng văn phòng và bất động sản công nghiệp, thị trường nhà ở cũng không hề được “miễn dịch".
Đối với thị trường bán lẻ, virus Corona có thể đẩy nhanh xu hướng chuyển dịch sang mua sắm trực tuyến. Bà Võ Thị Khánh Trang cho biết, hoạt động mua sắm trực tuyến sẽ có tác động tiêu cực đến các cửa hàng truyền thống tại các trung tâm mua sắm cũng như tại các nhà phố. Sẽ có một số tác động gây ảnh hưởng dài hơn mà có thể làm tăng tốc những thay đổi mang tính công nghệ trong cách sống, làm việc và mua sắm của chúng ta, trong khi các tác động khác chỉ mang tính tạm thời. Giá thuê sẽ có thay đổi dựa vào các điều kiện thị trường. Nhìn chung, các chủ đầu tư thương mại/chủ nhà sẽ cần xem xét những phương pháp hỗ trợ ngắn hạn cho khách thuê.
Ngoài thị trường bán lẻ, dịch Covid-19 cũng giáng một đòn lên ngành ẩm thực.
Theo khảo sát của Savills, doanh thu một số nhà hàng đã giảm đến 50% trong tháng 2 so với các tháng trước đó. Sự bùng phát dịch là bước ngoặt khiến các chủ kinh doanh ẩm thực phải đưa ra định hướng kinh doanh, trong khi chủ nhà phố cần xem xét điều chỉnh giá thuê phù hợp hơn.
Trong thời gian qua, nhiều khách thuê kinh doanh nhà hàng sau khi cân nhắc về doanh thu và chi phí vận hành đã phải quyết định dừng kinh doanh và trả mặt bằng khi hết hợp đồng, trong khi một số vẫn tiếp tục duy trì kinh doanh giữ chỗ thì hoặc tạm dừng hoạt động, hoặc thương thảo với chủ nhà để giảm giá thuê.
Đối với các nhà phố rao thuê tại các khu phố nổi tiếng về ẩm thực như Phan Xích Long (quận Phú Nhuận), Hồ Tùng Mậu và Ngô Đức Kế (Quận 1, Tp.HCM), nguyên nhân khó tìm khách thuê trong thời điểm này chủ yếu là do yêu cầu thuê nguyên căn; thêm vào đó là thời hạn hợp đồng thuê dài có thể lên đến 10 năm tại các khu vực ngoài Quận 1 cũng là yếu tố làm nhiều khách có nhu cầu thuê từ bỏ. Để thu hút khách thuê, chủ nhà giảm giá thuê từ 10% đến 20% so với cuối năm 2019 hoặc linh hoạt cho thuê theo diện tích khách thuê mong muốn, thay vì bắt buộc thuê nguyên căn.
Đối với các nhà phố đang cho thuê, nhiều chủ nhà cũng có những động thái thương lượng hỗ trợ khách thuê như chấp nhận miễn phí ít nhất 1 tháng thuê cho khách thuê kinh doanh nhà hàng hay giảm 30% đến 50% giá thuê trong ngắn hạn đối với khối kinh doanh cửa hàng tiện ích (CVS).
 
Theo Savills Việt Nam, nhìn lại sự bùng nổ của SARS vào năm 2003 và tác động của nó đến kinh tế, từ đó đánh giá tác động của dịch Covid-19 mới thấy sự ảnh hưởng của nó thật lớn.
Dịch SARS xuất hiện vào thời điểm thị trường bất động sản suy thoái, khác với Covid-19 hiện tại khi thị trường bất động sản đang trên đà phát triển. Điều này có thể gây ra những gián đoạn kinh tế theo diện rộng. Dịch SARS xuất phát điểm tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc vào gần cuối năm 2002 và chấm dứt vào khoảng tháng 6 - 7 năm 2003, khi thời tiết trở nên ấm áp. SARS đạt đỉnh dịch vào khoảng tháng 3 - 4 năm 2003. Nếu sự bùng phát của Covid-19 tương tự như SARS, chúng ta có thể dự đoán được những thiệt hại sâu rộng tới nền kinh tế trong nửa đầu năm 2020, tuy nhiên nửa cuối năm sẽ ghi nhận sự phục hồi nhanh chóng.

Chuyên đề