Thấy gì từ chuyện “giấu” số điện thoại phát hành HSMT?

(BĐT) - Ở những cuộc thầu được đấu thầu rộng rãi, chào hàng cạnh tranh, việc công khai đầy đủ thông tin là trách nhiệm của chủ đầu tư/bên mời thầu nhằm giúp cho nhà thầu có nhiều cơ hội tham gia đấu thầu, qua đó nâng cao tính cạnh tranh cho cuộc thầu.
Trên Báo Đấu thầu số 184, chỉ riêng địa bàn Hà Nội đã có tới 47 gói thầu không công khai số điện thoại liên hệ phát hành hồ sơ mời thầu. Ảnh: Nhã Chi
Trên Báo Đấu thầu số 184, chỉ riêng địa bàn Hà Nội đã có tới 47 gói thầu không công khai số điện thoại liên hệ phát hành hồ sơ mời thầu. Ảnh: Nhã Chi

Tuy nhiên thực tế cho thấy, nhiều chủ đầu tư/bên mời thầu không công khai số điện thoại liên hệ phát hành HSMT.

Tình trạng phổ biến

Khảo sát các thông báo mời thầu được đăng tải trên Báo Đấu thầu số 184 ra ngày 29/9/2017 cho thấy, có 93 gói thầu được các bên mời thầu tại Hà Nội mời thầu công khai. Hầu hết các gói thầu này áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi và chào hàng cạnh tranh. Trong đó, ngoại trừ các gói được đấu thầu qua mạng phát hành hồ sơ miễn phí trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, còn lại là các gói đấu thầu theo kiểu truyền thống, phát hành hồ sơ tại địa chỉ do bên mời thầu cung cấp trong thông báo mời thầu. Trong số các gói đấu thầu theo kiểu truyền thống, có đến 47 gói thầu không công khai số điện thoại liên hệ phát hành hồ sơ, cao gấp rưỡi số gói thầu có công khai số điện thoại liên hệ (31 gói).

Đơn cử, trên số báo 184, Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng huyện Gia Lâm thông báo mời thầu 8 gói thầu, trong đó có 7 gói đấu thầu rộng rãi, 1 gói chào hàng cạnh tranh. Cả 8 thông báo này đều không có số điện thoại liên hệ phát hành HSMT. Tiếp tục tra soát cơ sở dữ liệu chúng tôi thấy có sự trùng hợp là từ tháng 6/2017 đến nay, Ban QLDA này đã mời thầu 55 gói thầu. Trừ vài gói được áp dụng đấu thầu qua mạng, các gói còn lại áp dụng đấu thầu truyền thống đều không có số điện thoại liên hệ phát hành hồ sơ.

Một ví dụ khác là Công ty Điện lực Quốc Oai mời thầu một gói thầu mua sắm vật tư thiết bị, áp dụng đấu thầu rộng rãi trong nước nhưng cũng không có số điện thoại liên hệ phát hành HSMT. Rà soát các gói thầu do công ty này làm bên mời thầu cũng cho thấy sự trùng hợp khá bất ngờ. Cụ thể, Điện lực Quốc Oai thông báo mời thầu 54 gói trong vòng 2 năm trở lại đây, ngoại trừ một số gói được áp dụng đấu thầu qua mạng, chỉ có 2 gói cung cấp số điện thoại liên hệ phát hành hồ sơ, tất cả các gói còn lại chỉ có thông tin địa điểm phát hành hồ sơ là tại Phòng Kế hoạch và Vật tư - Công ty Điện lực Quốc Oai, Khu tái định cư đường Bắc Nam, thị trấn Quốc Oai, huyện Quốc Oai, Hà Nội.

Tình trạng không công khai số điện thoại liên hệ phát hành HSMT cũng xảy ra phổ biến ở nhiều địa phương, đơn vị khác, trong đó có nhiều đơn vị thường xuyên làm bên mời thầu.

Chưa tuân thủ nghiêm hướng dẫn

Trong các mẫu Phiếu đăng ký thông báo mời thầu, thông báo mời quan tâm, thông báo mời chào hàng cạnh tranh… đã được ban hành đều hướng dẫn ghi rõ các thông tin như “tên cơ quan, đơn vị phát hành hồ sơ, địa chỉ, số điện thoại, fax, email”. Thế nhưng, nhiều bên mời thầu vẫn không cung cấp số điện thoại liên hệ phát hành HSMT, chưa tạo điều kiện thuận lợi cho nhà thầu liên hệ mua/tiếp nhận hồ sơ.

Việc không tuân thủ hướng dẫn về cung cấp thông tin đấu thầu đã gây khó cho nhà thầu trong việc tiếp cận mua HSMT. Thậm chí trong nhiều trường hợp, nhà thầu hầu như không thể tiếp cận, liên hệ với bên mời thầu để mua hồ sơ. Nhiều trường hợp không công khai số điện thoại mà chỉ ghi địa chỉ tại thôn, xã hoặc tổ dân phố, rất khó cho nhà thầu ở địa phương khác liên hệ để mua HSMT.

Qua tiếp nhận phản ánh của nhà thầu đến Báo Đấu thầu kết hợp tra soát hệ thống dữ liệu đấu thầu cho thấy, có những ban QLDA đã có thâm niên làm bên mời thầu hàng chục năm, mỗi năm tổ chức đấu thầu hàng chục công trình có quy mô lớn, nhỏ khác nhau mà vẫn thường xuyên không công khai số điện thoại liên hệ.

Lý giải về việc không công khai số điện thoại nêu trên, một số bên mời thầu nói “đây là sơ suất của cán bộ” được giao thực hiện công tác đăng tải thông báo mời thầu. Một số khác thường lý giải là do “quên”.

Đáng bàn hơn là sau khi được Báo Đấu thầu liên hệ nhắc về việc công khai số điện thoại, một số lãnh đạo ban QLDA và cán bộ trực tiếp phụ trách công tác đấu thầu thường “hứa” sẽ nghiêm túc rút kinh nghiệm và sẽ công khai đầy đủ ở các gói thầu tiếp theo, nhưng sau đó, kết quả theo dõi cho thấy không ít ban QLDA vẫn “tiếp tục quên” và “tiếp tục sơ suất”.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, một chuyên gia của Trung tâm Hỗ trợ đấu thầu cho rằng, mập mờ địa chỉ phát hành HSMT kèm theo không có số điện thoại liên hệ phát hành HSMT là một dấu hiệu bất thường trong việc công khai, minh bạch thông tin đấu thầu. Dư luận có quyền đặt câu hỏi: “Đằng sau việc mời nhà thầu tham gia đấu thầu rộng rãi/chào hàng cạnh tranh mà bên mời thầu lại không công khai số điện thoại liên hệ phát hành HSMT hẳn có khuất tất? Cuộc thầu hẳn có gì đó không minh bạch?”. Theo vị chuyên gia này, cơ quan chức năng cần tăng cường giám sát và chấn chỉnh ngay công tác tổ chức lựa chọn nhà thầu của các đơn vị này.

Chuyên đề