Tháo gỡ vướng mắc, bất cập phát triển mô hình kinh tế hợp tác xã

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng làm rõ thêm một số nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến nội dung dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi). Ảnh QH

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, Dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) đã được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4 (tháng 10 - 11/2022). Sau Kỳ họp, cơ quan soạn thảo đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra, tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, lắng nghe ý kiến đối tượng chịu tác động, các chuyên gia, nhà nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu Quốc hội để hoàn thiện Dự thảo Luật để báo cáo Quốc hội Kỳ họp này.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, Dự thảo Luật được xây dựng với tinh thần đổi mới toàn diện, tháo gỡ tối đa các rào cản tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, phát huy mô hình tốt đẹp của hợp tác xã (HTX), góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý, xây dựng được các cơ chế chính sách phù hợp với đặc thù của mô hình kinh tế này đi vào cuộc sống hiệu quả thời gian tới. Qua đó, mang lại những thay đổi tích cực và tạo điều kiện phát triển mạnh mẽ mô hình kinh tế tập thể trong thời gian tới.

“Đến nay, cả nước khoảng 29.000 HTX, tốc độ phát triển rất thấp so với phát triển DN cũng như mục tiêu mà Đảng và Nhà nước đã đề ra”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thông tin.

Làm rõ một vấn đề các đại biểu quan tâm nhiều nhất về vấn đề chuyển nhượng phần vốn góp của thành viên trong HTX, liên hiệp HTX, Bộ trưởng cho biết, về vốn góp của các thành viên HTX, qua nghiên cứu các ý kiến, Chính phủ trình Quốc hội theo phương án 1, tức là cho phép các thành viên trong HTX, liên hiệp HTX được phép chuyển nhượng vốn góp của mình khi không còn nhu cầu tham gia góp vốn với mấy lý do.

“Thứ nhất là nhằm bảo đảm quyền hợp pháp về tài sản được Hiến pháp quy định. Thứ hai, bảo đảm nguyên tắc mở về thành viên tham gia hoặc rút khỏi HTX, liên hiệp HTX. Thứ ba, chủ động phát triển các thành viên, đặc biệt là những thành viên có đủ năng lực để tham gia. Bên cạnh đó, tránh tình trạng một thành viên góp vốn bằng đất đai, nhà xưởng hoặc tài sản lớn khi chấm dứt lại rút những tài sản này ra mà không cho chuyển nhượng sẽ ảnh hưởng đến sự tồn tại của HTX...”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Theo đó, để tránh làm sai lệch bản chất mô hình hợp tác xã, Dự thảo Luật đã quy định về tỷ lệ vốn góp tối đa của các thành viên, các thành viên cũng phải tôn trọng các nguyên tắc, chấp hành những tôn chỉ của hợp tác xã. Đối với trường hợp có thể dẫn đến chi phối, thâu tóm hợp tác xã, Bộ trưởng cho biết cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu, rà soát để thiết kế thêm điều khoản ngăn chặn trường hợp này. Với những quy định chặt chẽ, nghiên cứu kỹ lưỡng, Chính phủ kiến nghị các đại biểu Quốc hội đồng thuận theo phương án 1.

Đối với việc tham gia hợp tác xã của người nước ngoài, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết dự thảo luật đã có quy định chặt chẽ để thu hút được sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài, tranh thủ nguồn lực nhưng vẫn ngăn chặn hiệu quả việc chi phối, thâu tóm. Bộ trưởng cho rằng đây là cơ chế mở, cần đảm bảo thông thoáng, thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài trong vấn đề phát triển kinh tế hợp tác.

Về tổ chức thực hiện, để nhanh chóng đưa chính sách của luật vào cuộc sống, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, cơ quan soạn thảo đã chuẩn bị những nội dung nghị định, thời gian tới mong các đại biểu Quốc hội tiếp tục đồng hành để các văn bản quy phạm pháp luật này được chặt chẽ, khả thi. Về xây dựng chương trình tổng thể phát triển kinh tế tập thể và một số vấn đề khác, Chính phủ đang chỉ đạo các cơ quan liên quan triển khai và sẽ có báo cáo với Quốc hội.

Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật HTX (sửa đổi). Hiện Dự thảo Luật gồm 12 chương với 115 điều, tăng 04 điều so với dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4 và đã cơ bản đáp ứng được quan điểm, mục tiêu, yêu cầu đặt ra khi sửa đổi Luật. Các đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến để hoàn thiện Dự thảo Luật.