 |
| TP.HCM đang từng bước hiện thực hóa giấc mơ trở thành một đô thị hiện đại, phát triển bền vững. Ảnh: Đông Giang |
Đề xuất đầu tư hàng tỷ USD cho metro
Chưa bao giờ, vị thế của TP.HCM trở nên đặc biệt như hiện nay. Với việc mở rộng địa giới hành chính, TP.HCM hiện bao gồm TP.HCM (cũ), Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. TP.HCM sau sáp nhập có lợi thế vượt trội của 3 nền kinh tế chủ đạo khu vực, trở thành miền đất hứa với mọi doanh nghiệp tiềm lực nhất.
Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân ra đời tạo một niềm tin lớn, thúc đẩy nhiều doanh nghiệp tư nhân đề xuất tham gia các dự án hạ tầng, trong đó có hệ thống đường sắt đô thị (metro) - vốn xưa nay chủ yếu dựa vào ngân sách nhà nước và vốn ODA. Chỉ tính trong lĩnh vực này, loạt dự án được các doanh nghiệp đề xuất đầu tư tại TP.HCM đã lên tới nhiều tỷ USD.
Công ty CP Tập đoàn Sovico, cổ đông sáng lập Vietjet Air, mới đây đề xuất nghiên cứu đầu tư tuyến metro số 4 từ huyện Hóc Môn (cũ) đến Khu đô thị Hiệp Phước (huyện Nhà Bè cũ). Cụ thể, Sovico đề xuất nghiên cứu đầu tư tuyến metro số 4 với hướng tuyến: Đông Thạnh - Thạnh Xuân - Hà Huy Giáp - Nguyễn Oanh - Nguyễn Kiệm - Nhà ga T1, T2 Sân bay Tân Sơn Nhất - Trường Sơn - Nguyễn Văn Trỗi - kênh Nhiêu Lộc - Hai Bà Trưng - Pasteur - Bến Thành - Nguyễn Thái Học - Tôn Đản - Nguyễn Hữu Thọ. Sau khi đi qua điểm giao với đường Vành đai 3 TP.HCM, tuyến này sẽ đi theo đường mở mới đến Khu đô thị Hiệp Phước. Tổng chiều dài tuyến khoảng 47,3 km, trong đó có hơn 25 km đi ngầm, gần 22 km trên cao. Toàn tuyến có 37 ga cùng 1 depot ở Đông Thạnh và 1 depot tại Hiệp Phước. Sovico khẳng định, với kinh nghiệm, năng lực đầu tư và tiềm lực tài chính vững mạnh, Tập đoàn rất mong muốn được góp phần vào việc phát triển hạ tầng đô thị cũng như đóng góp phát triển kinh tế - xã hội của TP.HCM nói chung, khu Nam Thành phố nói riêng.
Tập đoàn Vingroup đang từng bước hiện thực hóa đề xuất đầu tư tuyến metro trên cao nối từ Quận 7 (cũ) đến Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ. Tuyến metro này dài khoảng 48,5 km, bắt đầu từ đường Nguyễn Văn Linh (đoạn giữa nút giao với đường Nguyễn Thị Thập và đường Lý Phục Man, phường Tân Thuận), chạy dọc các trục đường Nguyễn Lương Bằng - Rừng Sác và kết thúc tại khu đất 39 ha giáp Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ (xã Cần Giờ). Được định hướng là metro tốc độ cao, tuyến này chạy hoàn toàn trên cao, thiết kế đường đôi, khổ tiêu chuẩn 1.435 mm với vận tốc tối đa lên tới 350 km/giờ. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 102.370 tỷ đồng, tương đương 4,09 tỷ USD. Vingroup đề xuất đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP), hợp đồng xây dựng - sở hữu - kinh doanh (BOO). Doanh nghiệp sẽ đầu tư bằng nguồn vốn của mình và vốn huy động theo quy định, sau đó sở hữu, khai thác và vận hành khi hoàn thành. Dự án được Vingroup quyết tâm khởi công vào năm 2026.
Liên danh Tập đoàn Đại Dũng - Tổng công ty Xây dựng số 1 (CC1) - Tập đoàn Hòa Phát (gọi tắt là Liên danh DCH) vừa có văn bản gửi UBND TP.HCM đề xuất được tham gia với vai trò tổng thầu EPC (thiết kế, thi công xây lắp, cung cấp thiết bị) cho các dự án đường sắt đô thị trên địa bàn. Theo đó, Liên danh mong muốn được nghiên cứu và triển khai đầu tư 3 tuyến đường sắt trọng điểm gồm: tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương), tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành và tuyến thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên.
Không chỉ nhà đầu tư trong nước, nhiều nhà đầu tư quốc tế cũng mong muốn góp sức đầu tư, hiện đại hóa hạ tầng Việt Nam. Mới đây, Công ty Gamuda Land đến từ Malaysia đã gửi đề xuất xây dựng tuyến metro kết nối TP.HCM - Sân bay Long Thành và các tuyến đường sắt đô thị TP.HCM. Trong đó, tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành có chiều dài 41,83 km, đường dẫn 4,4 km, vận tốc 120 km/giờ. Tuyến đường sắt có 20 nhà ga, trong đó có 16 nhà ga trên cao và 4 nhà ga ngầm. Tổng vốn đầu tư khoảng 3,4 tỷ USD…
Gỡ nút thắt hạ tầng bằng vốn tư nhân
Cùng với metro, lãnh đạo TP.HCM cho biết, nhiều lĩnh vực hạ tầng khác của TP.HCM cũng đang thu hút sự quan tâm rất lớn từ cộng đồng nhà đầu tư. Điều đáng nói là mỗi dự án có nhiều nhà đầu tư quan tâm đề xuất các phương án tối ưu. Đơn cử, riêng Dự án cầu Cần Giờ đến nay có ít nhất 3 tập đoàn hùng hậu thể hiện tham vọng đồng hành cùng Thành phố trong nỗ lực đưa Cần Giờ xích lại gần trung tâm.
Đầu tiên là Công ty CP Đầu tư Xây dựng Trung Nam (Trungnam Group) - nhà đầu tư đầu tiên đề xuất Dự án - được TP.HCM giao lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Hồ sơ đã trình UBND Thành phố và được Sở Giao thông vận tải trước đây dùng làm cơ sở hoàn thiện, trình HĐND Thành phố cuối năm 2023. Đến nay, Trung Nam Group đã gửi văn bản đến UBND TP.HCM cùng các sở, ngành, đề xuất được tham gia Dự án cầu Cần Giờ theo loại hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao). Masterise Group cũng bày tỏ mong muốn tham gia đầu tư cầu Cần Giờ theo hợp đồng BT. Tương tự, Tập đoàn Thaigroup kiến nghị Thành phố xem xét cho tham gia Dự án cầu Cần Giờ theo hợp đồng BT hoặc phương thức phù hợp khác.
Tập đoàn Sun Group đề xuất nghiên cứu triển khai nhiều dự án hạ tầng tại TP. Thủ Đức (cũ) như: Khu liên hợp thể dục - thể thao quốc gia Rạch Chiếc với quy mô khoảng 187 ha, Khu công viên Lịch sử - Văn hóa dân tộc với diện tích khoảng 395 ha. Hai dự án trên được đề xuất thực hiện theo hợp đồng BT, với cơ chế đối ứng bằng quỹ đất và quyền đầu tư tại Khu đô thị Trường Thọ có quy mô khoảng 147 ha.
Ngoài ra, Sun Group đề xuất nghiên cứu các dự án hạ tầng kỹ thuật, bao gồm: tuyến đường ven sông Sài Gòn với chiều dài khoảng 40 km, quy mô từ 8 đến 10 làn xe; tuyến metro hoặc tramway ven sông Sài Gòn. Các dự án hạ tầng kỹ thuật này cũng được đề xuất thực hiện theo hợp đồng BT, với cơ chế đối ứng bằng quỹ đất và quyền đầu tư tại các khu đất ven sông Sài Gòn thuộc huyện Củ Chi (cũ), với diện tích nghiên cứu khoảng 4.100 ha.
Chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch nhận định, TP.HCM đang từng bước hiện thực hóa giấc mơ trở thành một đô thị hiện đại, phát triển bền vững khi "đánh thức" được những tuyến metro "ngủ quên", những vành đai đang vướng mắc... bằng dòng vốn tư nhân. Với thực tiễn khi sử dụng các nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn vay ODA, trung bình một dự án metro cần gần 15 năm để hoàn thiện, khiến hiệu quả đầu tư bị kéo giảm. Đến nay, Thành phố nhận được sự quan tâm rất lớn từ cộng đồng doanh nghiệp, hy vọng sẽ thay đổi hoàn toàn tư duy khi triển khai dự án. Với việc trao quyền cho doanh nghiệp, dự án trọng điểm sẽ được gỡ nút thắt thể chế, đẩy nhanh tiến độ, áp dụng công nghệ tiên tiến nhất để đưa vào vận hành, tạo hiệu quả cho các bên trong thời gian nhanh nhất.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được khẳng định, lãnh đạo Thành phố rất ủng hộ doanh nghiệp Việt đăng ký làm các dự án metro. Khi doanh nghiệp không ngại các dự án khó khăn, Thành phố sẽ tạo điều kiện, khuyến khích và hỗ trợ hết sức để đáp đền nhiệt huyết của các doanh nghiệp. Tất cả vì một TP.HCM văn minh, xứng tầm đô thị hiện đại bậc nhất và là nền kinh tế dẫn đầu.
