|
| Việc mua sắm tập trung vật tư góp phần cung cấp ổn định, kịp thời, đầy đủ vật tư y tế có chất lượng và giá cả phù hợp, đáp ứng nhu cầu điều trị cho người bệnh. Ảnh: Tiên Giang |
Từ năm 2020, Bộ Y tế đã triển khai thí điểm mua sắm tập trung 4 mặt hàng vật tư y tế giai đoạn 2019 - 2020. Dự toán được chia thành 2 gói thầu, gồm: Gói 1 Cung cấp TBYT cho khu vực miền Bắc, Bắc Trung bộ (30 danh mục); Gói 2 Cung cấp TBYT cho khu vực miền Nam, Nam Trung bộ (27 danh mục). Kết quả, Gói 1 có 23/30 mặt hàng trúng thầu, Gói 2 có 21/27 mặt hàng trúng thầu với tổng giá trúng thầu 585 tỷ đồng, giảm khoảng 140 tỷ đồng so với giá kế hoạch.
Theo ông Lê Văn Dụng, Phó Cục trưởng Cục Cơ sở hạ tầng và TBYT thuộc Bộ Y tế, kết quả thí điểm mua sắm tập trung đã cho thấy hiệu quả như: góp phần cung cấp ổn định, kịp thời, đầy đủ vật tư y tế có chất lượng và có giá cả phù hợp, đáp ứng nhu cầu cấp cứu, điều trị cho người bệnh; tăng cường kiểm soát giá và chi phí hoá chất, vật tư y tế để góp phần tăng khả năng cân đối Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT).
Trong thời gian qua, nhiều cơ sở y tế đã đề nghị Bộ Y tế đẩy nhanh việc tổ chức mua sắm tập trung vật tư y tế. Ông Nguyễn Công Hựu, Giám đốc Bệnh viện E chia sẻ: “Nếu danh mục mua sắm tập trung được mở rộng, thì sẽ giảm tải khối lượng công việc đi rất nhiều. Cán bộ Phòng Vật tư của Bệnh viện sẽ có nhiều thời gian để tập trung vào việc sửa chữa, duy trì vận hành máy móc ổn định để phục vụ người bệnh”.
Tuy nhiên, việc xây dựng danh mục như thế nào là nội dung đang nhận được nhiều ý kiến khác nhau.
Ông Trần Xuân Cừ - Hội TBYT Việt Nam cho rằng, trước tiên, cần có sự thống nhất xuyên suốt và chuẩn hóa về tên gọi vật tư, TBYT, vì hiện mỗi nơi có một cách gọi khác nhau như: cùng là thiết bị lọc thận, nơi gọi là “chạy thận”, nơi gọi là “lọc máu”, có nơi lại là “lọc máu chu kỳ”…
Ông Nguyễn Tất Thao, Phó Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho biết, hiện nay Luật Khám bệnh, chữa bệnh không có khái niệm “vật tư y tế”, mà stent, khớp gối, khớp háng… đều quy về “TBYT” là gây khó khăn trong thanh toán Quỹ BHYT, vì Quỹ đang chi trả theo “vật tư y tế”.
Cũng có nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay thị trường hiện có hàng chục nghìn vật tư, TBYT. Mỗi chủng loại có rất nhiều ký mã hiệu, nhiều biến thể khác nhau trên thị trường và thường xuyên thay đổi. Mỗi chủng loại mang lại hiệu quả lâm sàng khác nhau. Giá rẻ chưa chắc mang lại hiệu quả lâm sàng và kinh tế. Cùng là máy tạo nhịp tim 2 buồng, nhưng theo đại diện Abbott, tuổi thọ pin 6 năm khác với tuổi thọ pin 12 năm. Theo chia sẻ đại diện B.Braun Việt Nam (Đức), riêng mặt hàng kim luồn tĩnh mạch, Công ty có tới 4 dòng sản phẩm, 7 loại dây chuyền dịch… Hiệu quả lâm sàng, hay giá trị kinh tế sẽ tương ứng với mỗi tính năng kỹ thuật. Do vậy, Danh mục cần chi tiết hóa, mỗi mặt hàng có yêu cầu về nhiều cấu hình khác nhau, đáp ứng yêu cầu chuyên môn của mỗi cơ sở y tế. Nếu không, những mặt hàng không trúng thầu sẽ rút lui khỏi thị trường.
Cùng với việc xây dựng Danh mục, theo ông Nguyễn Minh Lợi, Cục trưởng Cục Cơ sở hạ tầng và TBYT, Bộ Y tế đang phối hợp với các tổ chức, hiệp hội để xây dựng Danh pháp của khoảng 100 TBYT, trên cơ sở rà soát thống nhất danh mục TBYT đã được cấp phép, cấp giấy đăng ký lưu hành, mã dùng chung của BHYT…
Đồng thời, Bộ Y tế dự kiến đưa dần các mặt hàng vào Danh mục để áp dụng theo lộ trình. Trong đó, năm 2025 dự kiến triển khai với 5 - 6 mặt hàng (stent động mạch vành phủ thuốc (Sirolimus, Everolimus), bóng nong (balloon) động mạch vành; thủy tinh thể nhân tạo mềm đơn tiêu cự; máy tạo nhịp 2 buồng; dây truyền dịch; kim luồn tĩnh mạch), sau đó dần mở rộng thêm. Về nguyên tắc, tiêu chí xây dựng Danh mục, mặt hàng đó phải là TBYT, VTXN được lưu hành hợp pháp tại Việt Nam; TBYT, VTXN có số lượng sử dụng và tổng giá trị thanh toán lớn trên toàn quốc; TBYT, VTXN có chủng loại tương tự về quy cách, cấu hình, tính năng kỹ thuật, mục đích sử dụng ở nhiều cơ sở y tế.
Không chỉ mặt hàng có số lượng sử dụng lớn, chủng loại tương tự ở nhiều cơ quan, tổ chức mới cần mua sắm tập trung, một số ý kiến cho rằng, kể cả những mặt hàng có nhu cầu sử dụng ít nhưng cần thiết và giá trị cao thì cũng cần cân nhắc bổ sung vào Danh mục, tương tự như thuốc hiếm, thuốc thiết yếu, thuốc chỉ có một nhà sản xuất…
