Mùa cổ tức 2023: Kẻ tưng bừng, người ngậm đắng

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Trong khi cổ đông của các ngành ngân hàng, dầu khí, phân bón, hóa chất… tràn đầy hy vọng dòng tiền cổ tức tích cực trong mùa đại hội đồng cổ đông (ĐHCĐ) 2023 thì với nhiều nhóm ngành khác như chứng khoán, bất động sản, xây dựng…, những mục tiêu đề ra khó trở thành sự thật.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Cổ đông ngân hàng “có tiền” sau nhiều năm chờ đợi

Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) vừa thông báo ngày 21/3/2022 tới đây sẽ chốt danh sách cổ đông để trả cổ tức 25% theo phương án được ĐHCĐ bất thường thông qua vào đầu tháng 2/2023. Theo đó, cổ đông TPBank sẽ nhận cổ tức bằng tiền mặt (2.500 đồng/CP, trước thuế thu nhập cá nhân). Trước đó, Ngân hàng TMCP Quốc tế Việt Nam (VIB) chốt danh sách cổ đông vào ngày 8/2/2023 để tạm ứng cổ tức năm 2022 với tỷ lệ 10% (1.000 đồng/CP), tương ứng tổng số tiền chi trả cho cổ đông gần 2.108 tỷ đồng.

Đây là lần đầu tiên TPBank và VIB trả cổ tức tiền mặt cho cổ đông sau nhiều năm chỉ trả bằng cổ phiếu. Nhiều ngân hàng khác cũng được dự báo sẽ chia cổ tức bằng tiền mặt hoặc kết hợp tiền mặt với cổ phiếu trong mùa ĐHĐCĐ này. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, thị giá cổ phiếu giảm mạnh, việc ngân hàng trả cổ tức bằng tiền mặt được kỳ vọng sẽ giải tỏa phần nào áp lực dòng vồn cho nhà đầu tư.

Năm 2022 được đánh giá là một năm nhiều khó khăn, nhưng đa số ngân hàng vẫn tăng trưởng lợi nhuận trước thuế hợp nhất so với 2021 ở mức cao như Eximbank (200%), BIDV (70%), LienVietPostBank (56%), VPBank (48%), ACB (43%)... Các “ông lớn” như Vietcombank, Techcombank, BIDV, MB, VPBank, VietinBank đạt lợi nhuận trên 20.000 tỷ đồng. Theo đó, cổ tức ngân hàng được đánh giá sẽ cao hơn, hoặc ít nhất là tương đương kế hoạch cổ đông đã thông qua trước đó.

Trong các nhóm ngành sản xuất, thương mại và dịch vụ, nhiều doanh nghiệp cũng báo lãi tăng trưởng cao trong năm 2022.

Đơn cử, Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) đạt hơn 100 nghìn tỷ đồng doanh thu trong năm 2022 - cao nhất lịch sử hoạt động, vượt gần 26% kế hoạch năm. Lợi nhuận sau thuế 15.062 tỷ đồng, cao hơn năm trước 70% và vượt 113% mục tiêu đặt ra. ĐHCĐ thường niên 2023 của PV GAS dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 14/4/2023. Với nền tảng tài chính mạnh bao gồm hơn 34.200 tỷ đồng tiền, tương đương tiền và tiền gửi ngân hàng các loại, gần như chắc chắn cổ đông PV GAS sẽ nhận được mức cổ tức cao hơn nhiều so với kế hoạch 25% giao phó từ đầu năm.

Công ty CP Tập đoàn Hóa chất Đức Giang (DGC) ghi nhận doanh thu năm 2022 tăng 51% nhờ sản lượng sản xuất tăng, giá bán tăng. Lợi nhuận trước thuế lập kỷ lục 6.375 tỷ đồng. Năm 2021, Hóa chất Đức Giang đã trả cổ tức cho cổ đông đến 127%, bao gồm 10% tiền mặt và 117% cổ phiếu. Năm nay mức cổ tức dự báo cũng sẽ không kém khi lợi nhuận sau thuế chưa phân phối đến cuối năm 2022 đang gấp 1,33 lần vốn điều lệ.

Trong ngành phân bón, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo - Đạm Phú Mỹ) và CTCP Phân bón Dầu khí Cà Mau (Đạm Cà Mau) cũng báo tăng trưởng lợi nhuận cao trong năm 2022. Ngay trước thời điểm kết thúc năm, cả 2 doanh nghiệp đều thông qua phương án chia cổ tức tiền mặt cao kỷ lục. Với Đạm Phú Mỹ là 7.000 đồng/CP (kế hoạch giữa năm là 5.000 đồng/CP) và Đạm Cà Mau tăng tỷ lệ chia cổ tức từ 500 đồng/CP lên 2.500 đồng/CP. Ngày 17/2/2023, Đạm Phú Mỹ đã chốt danh sách cổ đông để tạm ứng trước 4.000 đồng/CP cổ tức.

Tăng trưởng lợi nhuận sau thuế theo nhóm ngành trong năm 2022

Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh quý IV/2022 - Khối phân tích, Công ty CP Chứng khoán VNDIRECT

Nguồn: Báo cáo kết quả kinh doanh quý IV/2022 - Khối phân tích, Công ty CP Chứng khoán VNDIRECT

Nhiều lời hứa khó thành hiện thực

Năm 2022, nhiều ngành nghề có kết quả kinh doanh không đạt mục tiêu đặt ra khiến triển vọng về cổ tức gần như vô vọng.

Ngay trước khi kết thúc năm 2022, HĐQT Công ty CP Tập đoàn Đầu tư địa ốc No Va (Novaland) đã có thông báo về việc tạm thời không thực hiện nội dung chia cổ tức năm 2021. Theo kế hoạch phân phối lợi nhuận trước đó, Novaland dự tính phát hành tối đa 193 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2021, tương đương tổng giá trị theo mệnh giá 1.930 tỷ đồng. Kết thúc năm 2022, Novaland chỉ đạt 2.293 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, hoàn thành hơn 1/3 mục tiêu đề ra từ đầu năm.

Với Công ty CP Tập đoàn Đất Xanh, cả năm 2022 đạt doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế giảm lần lượt 45% và 71% so với kết quả năm 2021. Riêng quý IV/2022, Công ty lỗ sau thuế đến 460 tỷ đồng. Với Công ty CP Phát triển bất động sản Phát Đạt, lũy kế cả năm chỉ hoàn thành 14% kế hoạch doanh thu và 40% kế hoạch lợi nhuận. Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, việc giải quyết những khoản vay ngân hàng, trái phiếu, nợ phải trả đến hạn đang là vấn đề cần hơn cái hẹn trả cổ tức tại các doanh nghiệp như Novaland, Phát Đạt hay Đất Xanh...

Sự khó khăn của ngành bất động sản đã tác đông tiêu cực sang một số doanh nghiệp thuộc các nhóm ngành khác như xây dựng, vật liệu xây dựng… Năm 2022, Công ty CP Thép Nam Kim báo lỗ sau thuế 66,7 tỷ đồng, đảo chiều từ mức lãi hơn 2.200 tỷ đồng của năm 2021, ghi nhận năm thua lỗ đầu tiên trong một thập kỷ qua. Với kết quả này, cổ đông Thép Nam Kim chắc sẽ không có cổ tức cho năm 2022. Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát dù không thua lỗ, nhưng với lợi nhuận cả năm giảm 76% so với năm 2021, bao gồm 2 quý cuối năm thua lỗ liên tiếp, cổ tức năm nay chắc chắn thấp hơn nhiều năm ngoái và khó có cổ tức tiền mặt.

Trong nhóm ngành tài chính, trái ngược với năm 2021 thăng hoa nhờ thị trường bùng nổ cả về điểm số và thanh khoản, thị trường sụt giảm mạnh khiến cho kết quả kinh doanh năm 2022 của nhiều công ty chứng khoán đi xuống, thậm chí phải ghi nhận những khoản thua lỗ. Đáng chú ý, các công ty chứng khoán tăng vốn rầm rộ trong năm 2022, nay quy mô lợi nhuận giảm trên mức quy mô vốn lớn hơn, tỷ lệ cổ tức sẽ giảm sâu hơn so với mức giảm của lợi nhuận.

Nhiều doanh nghiệp bán lẻ thiết bị di động, điện tử, điện máy cũng trong cảnh tương tự. Sau năm 2021 nhu cầu tiêu thụ tăng cao trong giai đoạn giãn cách xã hội, bức tranh lợi nhuận năm 2022 đã xấu hơn đáng kể khi các biện pháp phong tỏa được gỡ bỏ, nhu cầu bão hòa, sụt giảm. Công ty CP Đầu tư Thế Giới Di Động báo lợi nhuận sau thuế giảm 16% và chỉ thực hiện được 65% kế hoạch. Công ty CP Bán lẻ kỹ thuật số FPT báo lợi nhuận giảm và chỉ thực hiện 67,5% chỉ tiêu đề ra. Theo đó, triển vọng thực hiện kế hoạch cổ tức cũng sẽ thấp hơn tương ứng.

Chuyên đề