M&A bất động sản sôi động khi kinh tế dần phục hồi

Các doanh nghiệp bất động sản liên tục thâu tóm thêm nhiều quỹ đất lớn. Ảnh minh họa: Ngô Bảo Tín

Nhiều thương vụ lớn, giá trị tăng vọt

Trái ngược với dự báo của một số chuyên gia về nguy cơ xảy ra "bong bóng" bất động sản, thị trường M&A bất động sản 2021 và quý I/2022 diễn biến sôi động với hàng loạt thương vụ lớn. Các doanh nghiệp bất động sản liên tục thâu tóm thêm nhiều quỹ đất.

Đầu năm 2021, Công ty CP Vinhomes công bố việc mua lại Khu đô thị Đại An tại tỉnh Hưng Yên, vùng vệ tinh phía Đông Hà Nội, thương vụ có giá trị ước tính 3.100 tỷ đồng. Tại Đồng Nai, Công ty CP Đầu tư Nam Long hoàn tất mua lại 100% vốn công ty sở hữu dự án 170 ha ở Đồng Nai từ Keppel Land. Sau khi về với Nam Long, Dự án có tên gọi mới là Izumi, do Nam Long cùng đối tác Nhật Hankyu Hanshin Properties phát triển với tổng mức đầu tư 18.600 tỷ đồng.

Trong quý I/2022, thị trường chứng kiến thêm một số thương vụ nổi bật ở TP.HCM như “cú bắt tay” giữa Novaland và Công ty TNHH Xây dựng Sản xuất Thương mại Tài Nguyên để khởi động lại Dự án Grand Sentosa (tên cũ Kenton Node), diện tích 11 ha ở khu vực Nhà Bè. Tương tự, ở khu vực Quận 1, tòa nhà Saigon One Tower đã được đổi tên thành IFC One Tower do Công ty CP Đầu tư và Phát triển VivaLand quản lý. Tại Đồng Nai, Dự án Swan Bay với diện tích khoảng 200 ha sẽ được tiếp tục phát triển bởi Công ty CP Địa ốc Phú Long.

Theo Cushman & Wakefield Việt Nam, tổng giá trị các giao dịch M&A quý I/2022 trên cả nước đạt gần 900 triệu USD, cao hơn so với kết quả giao dịch của cả năm 2019, 2020 và 2021. Phân khúc văn phòng chiếm 58% tổng giá trị giao dịch, trong khi phân khúc công nghiệp và nhà ở lần lượt chiếm 28% và 13%. Đáng chú ý, Hà Nội có tổng giá trị giao dịch lớn nhất cả nước, nhờ thương vụ chuyển nhượng tòa nhà văn phòng hạng A Capital Place (Ba Đình, Hà Nội) từ CapitaLand Development sang Viva Land với tổng trị giá 550 triệu USD.

M&A phân khúc văn phòng vươn lên dẫn đầu

Bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam nhận định, tổng nguồn cung văn phòng tại TP.HCM và Hà Nội chỉ xấp xỉ bằng Bangkok, chủ yếu bao gồm các tòa nhà hạng B và C; các tài sản hạng A vốn được các doanh nghiệp FDI săn đón lại rất khan hiếm. Thêm nữa, việc người lao động quay trở lại văn phòng sau thời gian dài áp dụng hạn chế di chuyển đã thúc đẩy giao dịch M&A văn phòng vươn lên dẫn đầu.

Trong giai đoạn từ 2017 đến quý I/2022, khẩu vị của các nhà đầu tư chủ yếu nhắm đến các loại tài sản truyền thống bao gồm thị trường nhà ở, khu đất phát triển, công nghiệp, văn phòng và bán lẻ. Trong đó, 76% các giao dịch nhà ở tập trung ở TP.HCM; trong khi Bắc Ninh, Đồng Nai và Bình Dương chiếm hơn 50% tỷ trọng đầu tư bất động sản công nghiệp; Hà Nội sở hữu 65% tỷ trọng giao dịch khách sạn.

Theo bà Trang Bùi, các nhà đầu tư trong và ngoài nước có sự quan tâm đáng kể đến việc phát triển các dự án bất động sản, từ dự án căn hộ đến bất động sản công nghiệp, thương mại và bất động sản ứng dụng. Thị trường cũng sẽ chứng kiến câu chuyện phục hồi mạnh mẽ ở các mảng du lịch nghỉ dưỡng và bán lẻ nhờ mở lại các đường bay quốc tế. Thị trường bất động sản nhà ở cũng được kỳ vọng sẽ tích cực nhờ đầu tư hạ tầng được đẩy mạnh.

Nhiều nhà đầu tư quốc tế ưa chuộng hình thức liên doanh với các đối tác trong nước để tham gia thị trường bất động sản. Ảnh minh họa: Ngô Bảo Tín

Do thị trường thống trị bởi nhà đầu tư nội địa, nhiều nhà đầu tư quốc tế ưa chuộng hình thức liên doanh với các đối tác trong nước để tham gia thị trường. Hầu hết nhà đầu tư tham gia vào các thương vụ liên doanh và M&A chứ không phải các giao dịch bất động sản thuần túy. Nguồn tiền đầu tư không hề thiếu, nhưng khó khăn lại nằm ở cơ hội. Rào cản lớn nhất là khan hiếm quỹ đất phù hợp tại các thành phố lớn như TP.HCM và Hà Nội để phát triển dự án.

Một trong những điều quan trọng nhất đối với các nhà đầu tư quốc tế là tính minh bạch. Thị trường càng minh bạch thì nhà đầu tư nước ngoài càng quan tâm. Nếu thị trường không đủ minh bạch, không có đủ thông tin và dữ liệu, giao dịch chậm và quyền sở hữu đất đai không rõ ràng sẽ đặt ra thách thức cho các nhà đầu tư nước ngoài. Họ muốn hợp tác với các nhà đầu tư địa phương, nhưng cần giao dịch nhanh chóng, bà Trang chia sẻ.

Vừa qua, Chính phủ đã thống nhất xây dựng Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), sẽ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ tư, tháng 10/2022. Đồng thời, đề nghị trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) để tạo cơ sở pháp lý đối với hoạt động kinh doanh quyền sử dụng đất. Khi được thông qua, các bộ luật này sẽ có tác động lớn đến thị trường bất động sản, giúp gỡ bỏ các rào cản hiện hữu cho hoạt động M&A bất động sản.

Cushman & Wakefield rất tin tưởng vào sự phát triển của thị trường bất động sản trong thời gian tới, và năm 2022 sẽ tiếp tục là năm tỏa sáng mặc dù còn không ít khó khăn.