Các bị cáo tại phiên tòa cuối tháng 4/2016. Ảnh: Hà Linh |
Trước đó, liên quan đến vụ án này, các bị cáo được xác định đã lợi dụng chính sách ưu đãi xuất khẩu bia rượu của Nhà nước, mua bia rượu xuất khẩu rồi bán ở trong nước, trốn thuế kiếm lời hơn 13 tỷ đồng.
Trục lợi từ chính sách ưu đãi của Nhà nước
Bị cáo Hồ Văn Hải, nguyên Giám đốc Halico bị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ cùng với một cán bộ hải quan Hà Nội là Nguyễn Thị Kim Hạnh. Các bị cáo khác gồm cựu Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Hoàng Lân Hoàng Văn Xưởng (sinh năm 1971) và vợ là Đinh Thị Minh Hoa (sinh năm 1974), Nguyễn Thị Quỳnh Trang (sinh năm 1980, cựu chuyên viên của Công ty Halico) và Nguyễn Thị Thủy (sinh năm 1977), nhân viên Ngân hàng NN&PTNT (Agribank) cùng bị truy tố về tội trốn thuế.
Halico trực thuộc Tổng công ty Bia - rượu - nước giải khát (Habeco), là doanh nghiệp nhà nước (Nhà nước chiếm 54,29% cổ phần). Theo tài liệu điều tra, Hồ Văn Hải được bổ nhiệm chức vụ Giám đốc và đại diện theo pháp luật của Halico từ tháng 12/2006 đến tháng 3/2014. Lợi dụng chính sách ưu đãi xuất khẩu bia rượu của Nhà nước (bia rượu xuất khẩu không bị đánh thuế tiêu thụ đặc biệt, trong khi tiêu thụ trong nước phải chịu thuế suất có thể lên tới 45%), vợ chồng Xưởng - Hoa đã nảy sinh ý định mua rượu bia xuất khẩu, rồi bán trong nước, trốn thuế kiếm lời.
Xưởng đã liên hệ xin Hồ Văn Hải cho Công ty Hoàng Lân làm trung gian xuất khẩu rượu sang Lào. Hải đồng ý và giao Nguyễn Thị Quỳnh Trang - nhân viên Phòng Phát triển thị trường của Halico, phối hợp với Công ty Hoàng Lân làm thủ tục ký hợp đồng và tổ chức thực hiện các đơn hàng mua bán rượu xuất khẩu. Sau khi mua 5.070 thùng rượu vodka các loại, Xưởng - Hoa không xuất khẩu mà đưa ra bán tại thị trường trong nước.
Tháng 9/2009, Halico cử đoàn cán bộ kiểm tra tình hình thị trường tiêu thụ rượu tại Lào, Nguyễn Thị Quỳnh Trang phát hiện Công ty Hoàng Lân bán rượu xuất khẩu trong nước nên thỏa thuận với Xưởng - Hoa chi cho Trang 30.000 đồng/1 thùng rượu xuất khẩu mà Halico bán cho Công ty Hoàng Lân. Nhưng đến tháng 4/2010, các đại lý bán lẻ trong nước phát hiện, phản ánh việc rượu xuất khẩu được bán tại Hà Nội, ảnh hưởng đến giá cả thị trường nên buộc Halico tạm dừng thực hiện Hợp đồng mua bán rượu xuất khẩu với Công ty Hoàng Lân.
Sau một thời gian phải tạm dừng, tháng 10/2010, trong buổi giao lưu khai trương Văn phòng Halico tại Lào, Xưởng xin Hải cho tiếp tục ký lại Hợp đồng mua rượu xuất khẩu. Lần này, vợ chồng Xưởng thỏa thuận ăn chia với một số cán bộ Halico. Đến tháng 2/2012, các đại lý phát hiện và đưa 2 thùng rượu có đánh dấu xuất khẩu đi Lào nhưng lại bán trong nước đến kiện, Halico phải dừng hẳn Hợp đồng mua bán rượu xuất khẩu với Công ty Hoàng Lân.
Như vậy, từ tháng 11/2008 đến tháng 2/2012, Halico đã ký 4 hợp đồng, xuất 45 hóa đơn GTGT bán cho Công ty Hoàng Lân 100.902 thùng rượu vodka Hà Nội các loại trị giá 46,7 tỷ đồng. Trong đó, có căn cứ xác định Công ty Hoàng Lân đã tiêu thụ trong nước 46.330 thùng rượu vodka các loại.
Để hợp thức hồ sơ xuất khẩu bia, Hoa thuê Nguyễn Thị Kim Hạnh, cán bộ hải quan, làm 11 tờ khai xuất khẩu nâng khống số lượng thực xuất, thông quan tại Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội và xác nhận thực xuất tại Chi cục Hải quan Cửa khẩu Cầu Treo như đối với Tờ khai xuất khẩu rượu. Hoa cũng tự làm giả hợp đồng xuất khẩu, chứng từ chuyển tiền từ Lào về Việt Nam bằng cách cắt dán, photocopy, đóng dấu sao y của Công ty Hoàng Lân. Hoa sử dụng các giấy tờ giả này để thanh lý các hợp đồng mua bán bia mà không bị các nhân viên của Habeco phát hiện. Bằng thủ đoạn trên, từ năm 2011 đến 2012, Đinh Thị Minh Hoa đã mua 54.000 thùng bia lon Hà Nội, trị giá 407.640 USD, trong đó đã tiêu thụ trong nước 22.255 thùng.
Chiếm đoạt hơn 13 tỷ đồng tiền thuế các loại
Đến tháng 2/2012, Công ty Hoàng Lân bị kiện bán rượu xuất khẩu trong nước xảy ra ở Halico nên Habeco dừng hợp đồng mua bán bia xuất khẩu với Công ty Hoàng Lân. Tổng cộng, từ tháng 11/2008 đến tháng 2/2012, các bị can đã tiêu thụ trong nước tổng số 48.330 thùng rượu vodka các loại và 22.255 thùng bia lon Hà Nội để chiếm đoạt tổng cộng hơn 13 tỷ đồng tiền thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng.
Được biết, tại phiên tòa trước, Hồ Văn Hải đã phủ nhận các cáo buộc như cáo trạng đưa ra.