 |
| Ảnh: Lê Tiên |
Rà soát kỹ lưỡng, tránh mâu thuẫn
Đại biểu Võ Văn Hội, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội tán thành với sự cần thiết, góp phần tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn của Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Về nội dung quy hoạch vùng (Điều 27), đại biểu Võ Văn Hội thống nhất rằng quy hoạch vùng là sự tích hợp giữa các tỉnh trong vùng; đồng thời, đề nghị bổ sung cụm từ “bảo đảm quốc phòng, an ninh” trước nội dung “phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu” tại Khoản 9 nhằm bảo đảm yếu tố quốc phòng, an ninh trong mọi quy hoạch.
Bên cạnh đó, về sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ quy định tại các luật có liên quan (Điều 58), Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát kỹ lưỡng để tránh bỏ sót hoặc mâu thuẫn với các luật chuyên ngành, đặc biệt là các luật về quốc phòng, an ninh như: Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; Luật Biên giới quốc gia; Luật Biển Việt Nam; Luật Bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Công an nhân dân và các luật khác có liên quan.
Song song đó, tại phụ lục Danh mục quy hoạch ngành (Mục 1), đại biểu đề nghị bổ sung quy hoạch khu kinh tế quốc phòng, bởi loại hình này đã được hình thành tại nhiều địa bàn chiến lược, kể cả khu vực ven biển cần được chính thức hóa trong danh mục quy hoạch; đồng thời, đề xuất bổ sung nội dung “quy hoạch khu kinh tế kết hợp quốc phòng” để thể hiện rõ đặc thù và chức năng của loại hình này.
Ở góc nhìn khác, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nêu một số băn khoăn về cấp độ và vai trò của các loại quy hoạch trong dự thảo luật. Trong 4 loại quy hoạch quốc gia (quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia), đại biểu đề nghị vẫn nên duy trì Quốc hội phê duyệt quy hoạch sử dụng đất quốc gia, thay vì giao cho Chính phủ phê duyệt như dự thảo đề xuất. Với quy hoạch ngành quốc gia, đại biểu cho rằng quy hoạch một ngành không chỉ liên quan đến ngành đó mà còn tác động liên ngành của nhiều lĩnh vực khác nên vẫn cần có Hội đồng mang tính chất liên ngành và Thủ tướng Chính phủ phải là người phê duyệt thì sẽ phù hợp hơn.
Đối với quy hoạch vùng, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng trước đây là cần thiết vì nó tạo ra sự phát triển tổng thể của cả một vùng lãnh thổ. Nhưng hiện nay liệu quy hoạch vùng còn mang lại ý nghĩa thực sự hay không khi đây chỉ là một bước trung gian để chuyển từ quy hoạch quốc gia đến quy hoạch tỉnh.
Làm rõ thứ bậc, mối quan hệ của các loại quy hoạch
Đại biểu Trần Thị Hiền (đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) đề nghị Ban soạn thảo làm rõ thứ bậc, mối quan hệ và phạm vi của các loại quy hoạch (quốc gia, vùng, tỉnh, ngành). Bổ sung khái niệm quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật, giúp khắc phục chồng chéo giữa quy hoạch ngành và quy hoạch sử dụng đất. Xác định rõ hơn vai trò của quy hoạch không gian biển quốc gia, phù hợp với yêu cầu về kinh tế biển xanh và bảo tồn sinh thái.
Về thẩm quyền, phân cấp phê duyệt (Điều 18-22), đề nghị tăng cường phân quyền cho địa phương trong phê duyệt quy hoạch cấp tỉnh, giúp rút ngắn thời gian và tăng tính chủ động.
Về quy trình lập, thẩm định, điều chỉnh quy hoạch (Điều 24-35), đề nghị Ban soạn thảo đưa ra trình tự thống nhất 7 bước (đề xuất, lập, thẩm định, công bố, giám sát, đánh giá, điều chỉnh). Cho phép điều chỉnh linh hoạt quy hoạch khi có biến động lớn về kinh tế- xã hội, phù hợp thực tiễn. Bổ sung yêu cầu đánh giá tác động môi trường chiến lược (SEA) ở giai đoạn lập quy hoạch, tăng tính bền vững.
Về công khai, tham vấn, giám sát quy hoạch, đề nghị bổ sung quy định bắt buộc công khai quy hoạch trên Cổng thông tin quốc gia. Tăng cường sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và tổ chức xã hội trong quá trình lập và giám sát thực hiện quy hoạch.
Đại biểu Phạm Hùng Thái (đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh) nêu quan điểm, trước hết dự thảo cần xác định rõ đâu là gốc trong xây dựng hệ thống quy hoạch: quy hoạch chung quốc gia, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch vùng, quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị nông thôn. Tiếp đó, cần có sự đánh giá, để từ đó làm cơ sở căn cứ, tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể nhằm xác định quy hoạch hiệu quả, khả thi và bền vững.
Đại biểu nhất trí với quan điểm quy hoạch cấp dưới phải phù hợp quy hoạch cấp trên. Tuy nhiên, nếu không đi thực tế từ cơ sở, quy hoạch chung sẽ khó sát với thực tế. Về phương pháp, đại biểu cho rằng cần phải có quy hoạch tỉnh rồi mới hình thành quy hoạch vùng, quy hoạch ngành, quy hoạch quốc gia, mới đảm bảo tính khách quan, toàn diện, đồng bộ.
Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà (đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) cho biết: Điều 6 dự thảo luật quy định về xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch trên cơ sở quy định về mối quan hệ giữa các quy hoạch; chưa có sự phân biệt cách thức xử lý khi phát hiện mâu thuẫn khi rà soát để lập quy hoạch có liên quan và khi triển khai các dự án đầu tư; chưa có sự gắn kết về nội dung với sự phù hợp của dự án với quy hoạch; chưa làm rõ mối quan hệ với căn cứ điều chỉnh quy hoạch; chưa có quy định tương ứng với trường hợp khi quy hoạch cấp dưới/thấp hơn được phê duyệt trước theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền hoặc trường hợp khẩn cấp, đột xuất, cấp bách nhưng có mâu thuẫn với quy hoạch cấp trên/cao hơn… Như vậy, chưa tháo gỡ được khó khăn, vướng mắc về thủ tục kéo dài khi phải rà soát, điều chỉnh quy hoạch mới thực hiện được dự án đầu tư.
Đại biểu đề nghị tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy định tại Điều 6 trên cơ sở làm rõ các vấn đề nêu trên, bảo đảm sự thống nhất giữa các quy định trong dự thảo Luật, có cơ chế xử lý riêng cho trường hợp phát hiện mâu thuẫn khi lập quy hoạch có liên quan và cho trường hợp phát hiện mâu thuẫn khi đánh giá triển khai sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch; cơ chế xử lý bảo đảm phù hợp với tính chất tác động qua lại giữa các quy hoạch.
Theo đại biểu Lê Thanh Hoàn (đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hoá), dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) quy định thẩm quyền phê duyệt liên quan đến quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia sẽ giao cho Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, theo kết luận của Ủy ban thường vụ Quốc hội, nguyên tắc quy hoạch quốc gia là thẩm quyền của Quốc hội. Trường hợp Chính phủ vẫn quyết định đề xuất thẩm quyền như dự thảo trình, đại biểu đề nghị Chính phủ phải chủ động báo cáo cấp có thẩm quyền cho ý kiến trước khi quyết định.
Đại biểu này cũng nêu quan điểm, hiện tại, thẩm quyền phê duyệt quy hoạch vùng được giao cho Thủ tướng Chính phủ, nhưng thẩm quyền quy hoạch ngành sẽ theo quy định của Chính phủ. Quy định như vậy có thể hiểu rằng quy hoạch ngành sẽ phân cấp cho bộ trưởng. Trong khi đó, quy hoạch vùng phải tuân thủ theo quy hoạch ngành. Điều này có thể dẫn đến việc chưa đảm bảo tính hợp lý về thẩm quyền quyết định các vấn đề lớn, quan trọng thông qua công cụ quy hoạch.
Theo Chương trình làm việc của Quốc hội, ngày 28/11, Quốc hội sẽ thảo luận tại Hội trường về Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi).
