Gói thầu xử lý nước thải tại Bà Rịa - Vũng Tàu: Nhà thầu có bị làm khó?

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Sau hơn một tuần phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT), Gói thầu số 12 Xây lắp và thiết bị hạng mục hệ thống thu gom, trạm bơm thuộc Dự án Hệ thống thu gom và xử lý nước thải thị trấn Phước Hải, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu phát sinh hàng chục văn bản làm rõ, kiến nghị điều chỉnh HSMT. Theo đó, các nhà thầu chỉ ra nhiều tiêu chí không bảo đảm tính công bằng, minh bạch, gây hạn chế cạnh tranh.
Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Gói thầu có giá 31,412 tỷ đồng, phát hành HSMT từ ngày 5 - 23/8/2024. Gói thầu do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Đất Đỏ làm chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu; Công ty CP Tư vấn Kiểm định xây dựng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tư vấn lập HSMT, đánh giá hồ sơ dự thầu; Công ty CP Tư vấn đầu tư xây dựng tổng hợp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thẩm định HSMT, kết quả lựa chọn nhà thầu.

Theo kiến nghị, bên cạnh vị trí chỉ huy trưởng, HSMT yêu cầu tất cả các vị trí nhân sự chủ chốt còn lại bao gồm cán bộ kỹ thuật thi công trực tiếp; cán bộ kỹ thuật công trường; cán bộ kỹ thuật phụ trách lắp đặt thiết bị (phụ trách vận hành, hướng dẫn vận hành và chuyển giao) đều phải đáp ứng điều kiện “có chứng chỉ hành nghề giám sát công trình cùng loại từ cấp III trở lên theo quy định tại Điều 71 Nghị định 15/2021/NĐ-CP”.

Phản ứng với tiêu chí này, các nhà thầu cho biết, theo Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi năm 2020), những chức danh, cá nhân hành nghề hoạt động xây dựng phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định của Luật này bao gồm: giám đốc quản lý dự án đầu tư xây dựng; chủ nhiệm, chủ trì lập thiết kế quy hoạch xây dựng; chủ nhiệm khảo sát xây dựng; chủ nhiệm, chủ trì thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng; tư vấn giám sát thi công xây dựng; chủ trì lập, thẩm tra và quản lý chi phí đầu tư xây dựng.

Như vậy, đối với gói thầu đang xét, ngoài chỉ huy trưởng, các vị trí còn lại là nhân sự phụ trách về mặt kỹ thuật thi công, không phải là chức danh theo quy định pháp luật xây dựng, nên không yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề nghiệp vụ tương ứng. Với quy định trên, HSMT đang vi phạm vào một số hành vi hạn chế cạnh tranh theo quy định tại khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu. “Đề nghị Bên mời thầu xem xét điều chỉnh tiêu chí này để tạo sự công bằng, minh bạch và không làm hạn chế sự tham dự của các nhà thầu”, một nhà thầu kiến nghị.

Đối với tiêu chuẩn kỹ thuật về thiết bị công nghệ tại Chương V, các nhà thầu chỉ ra HSMT đang gây ra hạn chế cạnh tranh thông qua các chỉ tiêu kỹ thuật chi tiết. Cụ thể, thiết bị đầu dò mực nước yêu cầu: “đo mức bằng sóng siêu âm (ultrasonic); dải đo: 0.40 ÷10m; kiểu nối: 2” GAS M; màn hình hiển thị LCD có nút bấm; tín hiệu xuất: 4-20mA; kèm theo 2 relay; MOBUS - nguồn: 24VDC; cấp độ bảo vệ: IP6; vật liệu sensor: PP; độ chính xác: ±0.2% (không quá ± 3mm)...”. Theo các nhà thầu, đây là thông số đặc trưng hướng đến thiết bị của hãng SGM LEKTRA - Ý (do Công ty CP Giải pháp Công nghệ Môi trường Nhất Tinh là đơn vị phân phối/đại lý tại thị trường Việt Nam). Việc quy định chi tiết thông số kỹ thuật, bao gồm cả những thông số không quan trọng, không ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của hệ thống sẽ gây khó khăn cho nhà thầu trong việc đề xuất hàng hóa tương đương.

Ngày 13/8/2024, trao đổi với phóng viên, đại diện Bên mời thầu cho biết đang rà soát, thẩm định các nội dung đề nghị của nhà thầu và sẽ xem xét, cân nhắc điều chỉnh nếu nhận thấy các kiến nghị này là có cơ sở. Liên quan đến phản ánh về thông số kỹ thuật của thiết bị, HSMT có quy định “nhà thầu có thể chào các chủng loại thiết bị khác nhưng phải đảm bảo tương đương hoặc tốt hơn yêu cầu của HSMT. Khái niệm tương đương được hiểu là tương đương về các tính năng kỹ thuật, chất lượng, mẫu mã, và giá cả thị trường tại cùng thời điểm, phải có tài liệu chứng minh tính tương đương của nhà sản xuất hoặc đơn vị có chuyên môn”. Do vậy, đây là tiêu chí “mở”, không phải yếu tố hạn chế nhà thầu, vị đại diện cho hay.

Theo chuyên gia đấu thầu, việc yêu cầu các vị trí cán bộ kỹ thuật thi công phải có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng là không phù hợp với tính chất công việc của nhân sự. Đối chiếu pháp luật chuyên ngành xây dựng, Nghị định số 100/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng và Nghị định số 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng đều không có quy định bắt buộc nhân sự trực tiếp tham gia thi công phải có các chứng chỉ hành nghề giám sát. Đồng thời, dẫn chiếu Phụ lục 8 Thông tư 06/2024/TT-BKHĐT, việc HSMT quy định các tiêu chí mà pháp luật quản lý ngành không yêu cầu như giấy phép hành nghề, yêu cầu về chứng chỉ, chứng nhận mà pháp luật quản lý ngành không quy định là hành vi hạn chế cạnh tranh.

Đối với tiêu chuẩn kỹ thuật của hàng hóa, vị chuyên gia cho rằng, việc HSMT mô tả một cách quá chi tiết đặc tính kỹ thuật, bao gồm cả những thông số kỹ thuật mang yếu tố đặc trưng của hãng cụ thể sẽ khiến nhà thầu bị hạn chế về sản phẩm tham gia chào thầu, ảnh hưởng đến tính cạnh tranh của cuộc thầu.

Chuyên đề