Gói thầu xây lắp Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Định: Loạt tiêu chí “lạ” bị nhà thầu phản đối

Gói thầu Toàn bộ khối lượng công trình Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Định có quy mô cải tạo 2 khu nhà và hệ thống phòng cháy chữa cháy. Ảnh: Thanh Nhã

Gói thầu nêu trên có giá 5,3 tỷ đồng, phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT) từ ngày 11 - 21/3/2025. Ngay ngày đầu tiên phát hành HSMT, một nhà thầu đã đề nghị làm rõ tiêu chí về nhân sự chủ chốt, thiết bị thi công, yêu cầu kỹ thuật của vật liệu xây dựng.

Cụ thể, HSMT yêu cầu nhân sự phụ trách thi công phòng cháy chữa cháy (PCCC - có thể do nhân sự khác kiêm nhiệm) phải đáp ứng yêu cầu có kinh nghiệm tối thiểu 2 năm hoặc tối thiểu 2 hợp đồng; tốt nghiệp đại học chuyên ngành xây dựng, có chứng chỉ hành nghề chỉ huy thi công PCCC và chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát thi công PCCC... Nhà thầu nêu quan điểm, đối với vị trí nêu trên, nhân sự có bằng tốt nghiệp các chuyên ngành khác đều có thể đảm nhận, không chỉ là nhân sự “tốt nghiệp đại học chuyên ngành xây dựng”. Ngoài ra, với công việc thi công PCCC, HSMT yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát thi công PCCC là làm khó nhà thầu.

Về thiết bị thi công chủ yếu, HSMT cũng bị nhà thầu phản đối khi yêu cầu cung cấp số lượng từ 1 - 2 máy đối với 9 thiết bị thi công như: máy đào, công suất 0,8 m3; xe ô tô tải tự đổ, công suất 12 tấn; máy đầm bê tông, công suất 1 kW… Yêu cầu này áp dụng cho từng thành viên trong liên danh nếu có thi công xây dựng.

Ngoài ra, đối với 5 loại thiết bị khác (gồm: máy phát điện dự phòng, công suất 5 kVA; máy hàn điện, công suất 23 kW; máy khoan bê tông, công suất 0,62 kW; máy vận thăng, công suất 0,8 T; máy bơm nước, công suất 2 kW), HSMT yêu cầu nhà thầu phải cung cấp mỗi loại 2 máy, áp dụng cho từng thành viên trong liên danh.

Nhà thầu nêu quan điểm, công suất thiết bị huy động đã được tính toán để đáp ứng yêu cầu của HSMT và công trình. Khi liên danh, nhà thầu chỉ cần đảm nhiệm đúng phần khối lượng thi công, tương ứng với việc chuẩn bị số lượng máy móc, thiết bị phục vụ cho hạng mục thi công đó. Việc HSMT yêu cầu từng thành viên liên danh phải đáp ứng số lượng thiết bị thi công dù phần khối lượng công việc của thành viên không cần sử dụng các thiết bị nêu trên là làm khó nhà thầu.

Về mức độ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của vật liệu xây dựng, HSMT yêu cầu tất cả các loại vật tư, thiết bị dự kiến sử dụng cho công trình (xi măng, sắt thép, cát, đá, gạch không nung, gạch ốp lát…; thiết bị: điện, nước, PCCC, chống sét, máy bơm…) phải có đầy đủ cam kết (kèm theo báo giá) hoặc hợp đồng nguyên tắc (có ghi giá) cung cấp vật tư, thiết bị thi công của cơ sở sản xuất kinh doanh có tư cách pháp nhân.

Nhà thầu cho rằng, thiết bị, vật tư trong quá trình thi công còn có sự lựa chọn của chủ đầu tư, đơn vị sử dụng… về màu sắc, mẫu mã…, từ đó mới có báo giá cụ thể. Tại thời điểm mời thầu, HSMT yêu cầu cam kết phải có báo giá, hợp đồng nguyên tắc phải ghi giá là chưa phù hợp.

Theo chuyên gia đấu thầu, theo quy định tại Điều 42 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP, cán bộ phụ trách thi công PCCC cần có chứng chỉ hành nghề về PCCC phù hợp với hoạt động kinh doanh (thi công công trình thì cần chứng chỉ chỉ huy thi công; giám sát thì cần chứng chỉ giám sát). Do đó, nhân sự phụ trách thi công PCCC cần có "chứng chỉ hành nghề chỉ huy thi công PCCC" chứ không phải là chứng chỉ hành nghề tư vấn giám sát thi công PCCC. Việc HSMT yêu cầu nhân sự này cùng lúc phải có 2 chứng chỉ là không cần thiết, làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu. Ngoài ra, đối với trình độ của nhân sự, để có "chứng chỉ hành nghề chỉ huy thi công PCCC", điểm đ khoản 3 Điều 43 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP quy định, cần đạt trình độ trung cấp trở lên ngành PCCC hoặc trình độ trung cấp trở lên đối với các ngành khác mà phù hợp với lĩnh vực hoạt động…". Do đó, Bên mời thầu cần rà soát lại quy định của pháp luật chuyên ngành để đưa ra tiêu chí phù hợp.

Với thiết bị thi công, vị chuyên gia nêu quan điểm, việc yêu cầu số lượng và chủng loại thiết bị áp dụng cho từng thành viên liên danh là không hợp lý, bởi yêu cầu máy móc, thiết bị là theo quy mô và tính chất gói thầu, không phân biệt cho nhà thầu độc lập hay liên danh. Yêu cầu này sẽ khiến các đơn vị nếu liên danh sẽ chịu gánh nặng gấp nhiều lần (tùy số lượng thành viên).

Với yêu cầu về mức độ đáp ứng của tất cả các loại vật tư, thiết bị, chuyên gia cho rằng, về bản chất, nhà thầu chỉ cần chứng minh khả năng đáp ứng yêu cầu cung ứng và chất lượng vật tư, vật liệu cho gói thầu, việc yêu cầu báo giá hay có ghi giá là không cần thiết và không phù hợp. Đồng thời, giá mua vật tư, vật liệu như thế nào là quyền của nhà thầu, không liên quan đến trách nhiệm của chủ đầu tư, bên mời thầu.