Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Bạc Liêu
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại STT4 Kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự Mục 2 thuộc Chương III, HSMT yêu cầu: Nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ hoặc hoàn thành phần lớn(11) tối thiểu 01 công trình có: loại kết cấu: công trình bao gồm các loại kết cấu theo Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD: đường giao thông; cống thoát nước mưa, cống chung; đường ống cấp nước; điện chiếu sáng(*), cấp: công trình giao thông đường bộ từ cấp II trở lên(12) có giá trị là (V): 61.707.000.000(13) VND…
Lưu ý: (*) Trường hợp công trình nhà thầu chứng minh không có hạng mục điện chiếu sáng trong cùng một công trình thì nhà thầu được phép chứng minh bằng công trình khác có hạng mục điện chiếu sáng (không xét giá trị và cấp công trình) thoả mãn điều kiện sau đây mới được đánh giá: là hạng mục điện chiếu sáng cho công trình giao thông đường bộ hoặc hạ tầng kỹ thuật và có thời gian hoàn thành từ ngày 01/01/2022…
Tại Bảng số 02 Yêu cầu về nhân sự chủ chốt Mục 2 thuộc Chương III, HSMT yêu cầu: Cán bộ phụ trách kỹ thuật thi công phần đường: Kinh nghiệm trong các công việc tương tự: Chứng minh bằng số năm kinh nghiệm: tính từ thời điểm nhân sự bắt đầu thực hiện công việc tương tự đến thời điểm đóng thầu (xét theo thời gian tích lũy cộng dồn thực hiện hoàn thành kê khai Mẫu 06C). Chứng minh bằng số lượng hợp đồng: đã từng đảm nhận phụ trách kỹ thuật thi công tối thiểu 01 hợp đồng thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ (kết cấu mặt đường bê tông nhựa hoặc láng nhựa) từ cấp II trở lên hoặc 02 công trình hợp đồng thi công xây dựng công trình giao thông đường bộ (kết cấu mặt đường bê tông nhựa hoặc láng nhựa) cấp III. Lưu ý: Đối với nhà thầu độc lập: đề xuất tối thiểu 05 nhân sự. Đối với nhà thầu liên danh: mỗi thành viên đề xuất nhân sự cho công việc đảm nhận, số lượng nhân sự được tính tổng giữa các thành viên. Năng lực nhân sự từng thành viên sẽ được đánh giá dựa trên phạm vi công việc đảm nhận.
Cán bộ phụ trách công tác quản lý vật liệu, cấu kiện sản phẩm: Tốt nghiệp đại học trở lên thuộc chuyên ngành vật liệu xây dựng (hoặc chuyên ngành xây dựng khác và có chứng chỉ thí nghiệm viên vật liệu xây dựng).
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về yêu cầu hợp đồng tương tự, Nhà thầu đề nghị Chủ đầu tư loại bỏ các yêu cầu không phù hợp đối với các hạng mục như: đường giao thông; cống thoát nước mưa, cống chung; đường ống cấp nước; điện chiếu sáng. Việc loại bỏ này căn cứ theo Ghi chú (12), quy định: “Chủ đầu tư không được đưa ra yêu cầu về hợp đồng tương tự đối với hạng mục trong trường hợp gói thầu chỉ gồm công trình hoặc cả công trình và hạng mục theo quy định của pháp luật về xây dựng (Ví dụ: yêu cầu hợp đồng tương tự đối với công trình giao thông cấp IV nhưng phải bao gồm hạng mục nền đắp đất, cấp phối đá dăm, mặt bê tông nhựa hoặc bê tông, rãnh thoát nước dọc, ngang, mái kè gia cố...)”.
Ngoài ra, Nhà thầu cho rằng, việc tư vấn đấu thầu đưa các loại kết cấu theo Phụ lục II Thông tư số 06/2021/TT-BXD để xác định hợp đồng tương tự là không phù hợp. Qua rà soát, trong Phụ lục II của Thông tư nêu trên không có các loại kết cấu cụ thể như đơn vị tư vấn đã viện dẫn; các nội dung này chỉ là các hạng mục của công trình, không phải là loại kết cấu được quy định.
Về việc tách hạng mục điện chiếu sáng để tổ hợp riêng khi xét hợp đồng tương tự, Nhà thầu cho rằng, yêu cầu này là không đúng quy định. Đối với công trình giao thông đường bộ như dự án đang xét, các hạng mục như đường ống cấp nước, điện chiếu sáng hoàn toàn có thể được tách ra thành các công trình độc lập, thuộc trường hợp 2 của mẫu E-HSMT. Do đó, Nhà thầu đề nghị điều chỉnh HSMT cho phù hợp quy định, vì việc tổ hợp hợp đồng mà không xét giá trị là hành vi trái quy định pháp luật về đấu thầu.
Về yêu cầu nhân sự trong E-HSMT, Nhà thầu cho rằng có sự chưa rõ ràng trong yêu cầu số lượng nhân sự. Tại mục “Lưu ý” quy định: Đối với nhà thầu độc lập: đề xuất tối thiểu 05 nhân sự. Tuy nhiên, trong bảng đánh giá nhân sự, chỉ yêu cầu 03 cán bộ kỹ thuật phụ trách thi công phần đường. Hai yêu cầu này không thống nhất, đề nghị Chủ đầu tư làm rõ.
Về yêu cầu nhân sự đối với nhà thầu liên danh, HSMT quy định: “Đối với nhà thầu liên danh: mỗi thành viên đề xuất nhân sự cho phần công việc đảm nhận; số lượng nhân sự được tính tổng giữa các thành viên; năng lực nhân sự từng thành viên được đánh giá dựa trên phạm vi công việc đảm nhận.” Theo Nhà thầu, cách quy định này là không hợp lý.
Theo quy định hiện hành, nhân sự dự thầu là tổng nhân sự của các thành viên trong liên danh, không có quy định yêu cầu phải tách biệt nhân sự cho từng thành viên. Do vậy, nếu tư vấn đấu thầu không nêu rõ cơ sở pháp lý, các yêu cầu trên được xem là bất hợp lý, hạn chế nhà thầu và sẽ bị vô hiệu hóa trong quá trình đánh giá E-HSDT. Nhà thầu đề nghị đơn vị tư vấn đấu thầu giải trình và làm rõ cho tất cả các vị trí nhân sự khác trong mẫu E-HSMT.
Về phân bổ nhân sự khi chia phạm vi công việc, theo HSMT yêu cầu 03 hoặc 05 nhân sự. Trường hợp nhà thầu liên danh chia khối lượng công việc 50/50 (theo lý trình thi công phần đường), vậy mỗi nhà thầu phải bố trí 1,5 nhân sự hay sao? Đề nghị Chủ đầu tư làm rõ tiêu chí tính toán và đánh giá để đảm bảo tính minh bạch và hợp lý.
Về yêu cầu nhân sự quản lý vật liệu, Nhà thầu cho biết, trong phạm vi thi công xây dựng, công tác thí nghiệm vật liệu là yêu cầu bắt buộc, và nhà thầu có thể huy động nhà thầu phụ đảm nhận. Do đó, yêu cầu bố trí cán bộ kỹ thuật phụ trách công tác quản lý vật liệu, cấu kiện, sản phẩm là không phù hợp, gây hạn chế nhà thầu. Đặc biệt, yêu cầu nhân sự tốt nghiệp đại học chuyên ngành vật liệu xây dựng (hoặc chuyên ngành khác nhưng có chứng chỉ thí nghiệm viên vật liệu xây dựng) là bất hợp lý và trái quy định.
Nhà thầu đề nghị Chủ đầu tư chỉ đạo đơn vị tư vấn đấu thầu loại bỏ các yêu cầu mang tính “đo ni đóng giày”, thiếu cơ sở pháp lý, nhằm đảm bảo cạnh tranh công bằng và bình đẳng giữa các nhà thầu tham dự.
Bình luận, phân tích của chuyên gia:
Theo các nhà thầu, HSMT có xu hướng “hạng mục hóa” hợp đồng tương tự khi liệt kê các loại kết cấu không có trong Phụ lục II - Thông tư số 06/2021/TT-BXD, gây khó khăn cho nhà thầu tham dự.
Theo nhận định của chuyên gia đấu thầu, đối chiếu các quy định hiện hành, trong gói thầu xây lắp, việc HSMT yêu cầu nhà thầu phải có hợp đồng tương tự về hạng mục công trình riêng lẻ, hoặc yêu cầu về nhân sự, thiết bị quá mức cần thiết so với quy mô, tính chất gói thầu dễ dẫn đến hạn chế cạnh tranh. Những bất cập tưởng chừng nhỏ, nhưng có thể trở thành lý do khiến nhà thầu bị loại không thỏa đáng, dễ phát sinh kiến nghị, thậm chí khiếu nại kéo dài, làm chậm trễ tiến độ thực hiện dự án.
Chuyên gia đấu thầu lưu ý, tại Mẫu số 6A HSMT tư vấn ban hành kèm theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, đối với nhà thầu là tư vấn lập HSMT, uy tín của nhà thầu còn thể hiện qua số lượng HSMT bị kết luận có nội dung vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 44 của Luật Đấu thầu. Đây sẽ là cơ sở xếp hạng uy tín, ràng buộc trách nhiệm của tư vấn đấu thầu, góp phần nâng cao hiệu quả, giảm thiểu rủi ro trong lựa chọn nhà thầu.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Căn cứ theo yêu cầu của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Bạc Liêu, Công ty TNHH Tư vấn Đấu thầu Cát An tiến hành xem xét và làm rõ các nội dung trong E-HSMT theo Văn bản số 300-CV/2025/CA ngày 10/10/2025. Nội dung giải trình như sau:
Về yêu cầu hợp đồng tương tự, theo Mẫu số 3A ban hành kèm theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, tại Ghi chú (12) - Phần “Kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự” có hướng dẫn: “Ghi loại kết cấu, cấp công trình của công trình thuộc gói thầu.”
Loại kết cấu và cấp công trình được xác định theo Phụ lục II của Thông tư số 06/2021/TT-BXD quy định về phân cấp công trình xây dựng và hướng dẫn áp dụng trong quản lý đầu tư xây dựng. Trường hợp công trình hoặc loại kết cấu của công trình thuộc gói thầu không có trong Phụ lục II nêu trên, E-HSMT được phép xác định tính tương tự về bản chất của công trình để làm căn cứ đánh giá. Riêng cấp công trình được xác định theo Phụ lục I của cùng Thông tư. Nếu Thông tư 06/2021/TT-BXD được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, việc xác định loại và cấp công trình sẽ tuân theo quy định mới.
Như vậy, việc E-HSMT đưa ra yêu cầu kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự theo quy mô, kết cấu và tính tương đồng về bản chất là phù hợp với hướng dẫn pháp luật.
Nhà thầu viện dẫn ví dụ về công trình giao thông cấp IV để chứng minh tính không tương đồng với gói thầu đang xét là chưa khách quan, bởi gói thầu hiện tại có quy mô và kết cấu đồng bộ, khác biệt về bản chất và độ phức tạp.
Đối với phần điện chiếu sáng, khi xây dựng tiêu chí đánh giá E-HSDT, đơn vị tư vấn nhận thấy loại kết cấu này có thể nằm trong một hoặc nhiều hợp đồng khác nhau. Do đó, để mở rộng tính cạnh tranh và thu hút nhà thầu, E-HSMT không bắt buộc nhà thầu phải chứng minh hợp đồng có hạng mục điện chiếu sáng trong cùng một công trình/dự án, mà cho phép tổ hợp hợp đồng từ các dự án khác (không xét giá trị để tránh trường hợp hợp đồng điện chiếu sáng có quy mô lớn hơn gói thầu đang xét, làm mất công bằng giữa các nhà thầu). Cách thiết kế tiêu chí này nhằm đảm bảo tính công bằng, minh bạch và tăng khả năng tham gia của các nhà thầu đủ năng lực.
Về yêu cầu nhân sự trong E-HSMT, HSMT quy định số lượng nhân sự đối với nhà thầu liên danh được xây dựng phù hợp với quy định tại khoản 3 Điều 7 và khoản 8 Điều 21 Nghị định số 06/2021/NĐ-CP; khoản 5 Điều 26 Nghị định số 214/2025/NĐ-CP về tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm trong các gói thầu xây lắp. Theo đó, tiêu chí đánh giá số lượng nhân sự trong E-HSDT không căn cứ vào quy mô phần việc mà từng thành viên đảm nhận, mà căn cứ vào nội dung công việc của từng thành viên trong liên danh. Số lượng nhân sự được tính tổng cộng giữa các thành viên, miễn đáp ứng tổng số lượng nhân sự yêu cầu trong E-HSMT. Đối với các nội dung khác liên quan, HSMT đã được rà soát, cập nhật và điều chỉnh phù hợp.
Về nhân sự phụ trách công tác quản lý vật liệu, E-HSMT quy định yêu cầu đối với nhân sự phụ trách công tác quản lý vật liệu, cấu kiện, sản phẩm theo đúng quy định tại điểm a khoản 1 Điều 10; khoản 2 Điều 11; điểm b khoản 3 Điều 13 của Nghị định số 06/2021/NĐ-CP. E-HSMT không quy định bắt buộc nhân sự này phải có chứng chỉ thí nghiệm viên vật liệu xây dựng. Trường hợp nhân sự được đề xuất không tốt nghiệp chuyên ngành vật liệu xây dựng, thì phải có chứng chỉ thí nghiệm viên vật liệu xây dựng để chứng minh năng lực chuyên môn.
Ngoài ra, E-HSMT không yêu cầu nhân sự chủ chốt phải là người ký hợp đồng lao động trực tiếp với nhà thầu. Nhà thầu có thể huy động nhân sự từ các nguồn hợp pháp khác nhau, kể cả thông qua liên danh hoặc thầu phụ, miễn là chứng minh được nhân sự đáp ứng yêu cầu của E-HSMT.
Qua xem xét toàn bộ nội dung yêu cầu làm rõ của nhà thầu và đối chiếu với các quy định hiện hành về đấu thầu, HSMT được lập tuân thủ đúng quy định pháp luật. Việc đánh giá có hay không yếu tố “hạn chế nhà thầu” trong E-HSMT phải căn cứ vào quy định pháp luật về đấu thầu và các quy định liên quan khác, cụ thể tại khoản 1 Điều 26 Nghị định số 214/2025/NĐ-CP (quy định căn cứ lập E-HSMT). Các ý kiến của nhà thầu cho rằng E-HSMT đưa ra yêu cầu hạn chế cạnh tranh chưa có cơ sở pháp lý cụ thể, vì không dẫn chứng được điều khoản nào trong Luật Đấu thầu bị vi phạm.
Tuy nhiên, với tinh thần tiếp thu, cầu thị, chúng tôi ghi nhận các góp ý của nhà thầu về một số nội dung chưa phù hợp trong E-HSMT, và đã báo cáo Chủ đầu tư xem xét, cập nhật, điều chỉnh để hoàn thiện E-HSMT theo đúng quy định.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Theo Công văn số 652/QĐ-BDAGT ngày 07/10/2025, Chủ đầu tư đã phê duyệt điều chỉnh một phần nội dung HSMT, cụ thể: Điều chỉnh nội dung yêu cầu tại Bảng số 02 Yêu cầu về nhân sự chủ chốt (webform trên Hệ thống) đối với vị trí cán bộ phụ trách kỹ thuật thi công phần đường như sau: “Đối với nhà thầu độc lập: đề xuất tối thiểu 03 nhân sự”. Các nội dung khác của E-HSMT không thay đổi.
