Chuyên gia cho rằng, với các lao động giản đơn như tưới cây, dọn cỏ… thì không nhất thiết yêu cầu bậc thợ theo nhóm ngành công trình đô thị. Ảnh: Nguyễn Sách |
Yêu cầu nhà thầu có sẵn lao động được đóng bảo hiểm xã hội
Ngày 20/11/2019, BMT chính thức phát hành HSMT. Sau khi mua HSMT, một nhà thầu phản ánh, HSMT có một số tiêu chí gây hạn chế cạnh tranh.
Cụ thể, HSMT đưa tiêu chí về kinh nghiệm cụ thể trong thực hiện hợp đồng tương tự là: “Số lượng tối thiểu các hợp đồng tương tự trên địa bàn tỉnh Nghệ An là 4 hợp đồng (trong đó mỗi năm có ít nhất 1 hợp đồng có giá trị tối thiểu là 5,2 tỷ đồng).
Liên quan đến khả năng huy động nhân sự, HSMT yêu cầu, bố trí 2 kỹ sư nông nghiệp, lâm nghiệp tại Gói thầu, số lao động >=30 người được tham gia đóng bảo hiểm từ 1 năm trở lên tại đơn vị dự thầu. Trong số >=30 lao động này, có 20 lao động có bậc thợ tương ứng từ bậc thợ 4/7 (nhóm ngành công trình đô thị) trở lên tham gia đóng bảo hiểm tại đơn vị dự thầu từ ngày 1/1/2015 đến nay.
Đại diện Nhà thầu cho biết, các tiêu chí nêu trên gây hạn chế sự tham gia của các nhà thầu có đủ năng lực thực hiện Gói thầu. Với các tiêu chí này thì chỉ có rất ít nhà thầu đã từng có hợp đồng tại Nghệ An và có sự “chuẩn bị trước” về nhân sự mới có thể tham gia được.
Trao đổi với Báo Đấu thầu, ông Hồ Công Nghĩa, Quyền Trưởng ban Ban Quản lý Quảng trường Hồ Chí Minh và Tượng đài Bác Hồ (Nghệ An) lý giải, HSMT yêu cầu phải có các hợp đồng tương tự trên địa bàn tỉnh Nghệ An để yêu cầu các nhà thầu phải am hiểu và có nhiều năm kinh nghiệm chăm sóc cây xanh, cây cảnh, thảm cỏ và trồng mới thảm hoa trong điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tại Nghệ An, đặc biệt là TP. Vinh.
Với yêu cầu về lao động, ông Nghĩa cho biết, sau 16 năm trồng, chăm sóc thì lượng cây tăng lên về kích thước và số lượng nên nhu cầu về nhân công chăm sóc cũng tăng lên, do vậy Gói thầu cũng đã tăng dự toán lên gần 1 tỷ đồng do tăng chi phí nhân công.
Thừa nhận với phóng viên Báo Đấu thầu về một số tiêu chí đưa ra trong HSMT là cao nhưng theo ông Nghĩa, các tiêu chí này là “rất cần thiết đối với công trình chính trị quan trọng” này nhằm đảm bảo lựa chọn được nhà thầu tốt nhất, có số lượng và năng lực chuyên môn của người tham gia lao động tại Gói thầu được quản lý nghiêm túc.
Lý do thiếu thuyết phục
Lý giải từ BMT khiến Nhà thầu không phục. Theo Nhà thầu, Chỉ thị 47/CT-TTg ngày 27/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ (CT47) yêu cầu khi xây dựng HSMT là: “Không được đưa ra các điều kiện để hạn chế sự tham dự thầu của nhà thầu như: Yêu cầu nhân sự thực hiện gói thầu phải được đóng bảo hiểm xã hội, phải là nhân sự đang ký hợp đồng với nhà thầu, thiết bị thi công phải thuộc sở hữu của nhà thầu mà không được đi thuê, đã thực hiện hợp đồng tương tự trên một địa bàn cụ thể... hoặc quy định năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu cao hơn mức yêu cầu của gói thầu...”.
Quan điểm của Nhà thầu nhận được sự đồng tình của chuyên gia đấu thầu thuộc Trung tâm Hỗ trợ đấu thầu, Cục Quản lý đấu thầu, Bộ KH&ĐT. Theo vị chuyên gia này, pháp luật về đấu thầu và CT47 quy định, trong HSMT không được nêu bất cứ điều kiện nào hạn chế sự tham gia của nhà thầu nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Ở đây, tiêu chí hợp đồng tương tự trên địa bàn tỉnh Nghệ An; nhân sự phải đóng bảo hiểm xã hội… là những tiêu chí không tuân thủ quy định tại CT47.
Chuyên gia nêu trên cho rằng, HSMT yêu cầu cụ thể về nhân sự chủ chốt (kỹ sư nông, lâm nghiệp) để đảm bảo cho cây xanh, cây cảnh, thảm cỏ, thảm hoa được phát triển tốt là phù hợp. Tuy nhiên, với các lao động giản đơn khác (tưới cây, dọn cỏ, xới đất) thì không nhất thiết quy định cứng nhắc phải có bậc thợ theo nhóm ngành công trình đô thị.
Ngoài ra, theo quy định, giá hợp đồng tương tự bằng hoặc lớn hơn 70% giá của gói thầu đang xét, nhưng tại gói thầu này, BMT đã yêu cầu cao khi đưa ra giá trị hợp đồng tương tự bằng 100% giá gói thầu.