|
| Công ty CP Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí bị phát hiện để xảy ra nhiều sai phạm trong đấu thầu tại Dự án Nhà máy Sản xuất sơ sợi Polyeste Đình Vũ. Ảnh: Mai Công Thành |
Hàng loạt sai phạm trong đấu thầu cùng rất nhiều sai phạm khác trong quá trình đầu tư xây dựng Nhà máy Sản xuất xơ sợi Polyeste Đình Vũ do Công ty CP Hóa dầu và Xơ sợi dầu khí (PVTex) làm chủ đầu tư là lý do để Thanh tra Chính phủ (TTCP) đề xuất xem xét xử lý trách nhiệm hình sự tại dự án này.
Sai phạm chồng sai phạm
Theo tài liệu do cơ quan thanh tra cung cấp, Kế hoạch đấu thầu tổng thể của Dự án Nhà máy Sản xuất xơ sợi Polyeste Đình Vũ được chủ đầu tư phê duyệt gồm 10 gói thầu, trong đó có 4 gói thầu lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu (bảo hiểm công trình; đánh giá tác động môi trường; khảo sát địa hình, địa chất; thẩm tra và quyết toán); 2 gói thầu lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu quốc tế rộng rãi có sơ tuyển (thiết kế - mua sắm - xây dựng (EPC); tư vấn quản lý dự án); 3 gói thầu lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu quốc tế hạn chế (tư vấn lập HSMT và trợ giúp đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT) EPC; đăng kiểm; đào tạo nhân lực vận hành); 1 gói thầu còn lại là gói về kiểm toán, được lựa chọn nhà thầu theo hình thức đấu thầu hạn chế trong nước.
Tuy nhiên, quá trình thanh tra, TTCP phát hiện, Kế hoạch đấu thầu tổng thể của Dự án được phê duyệt tại Văn bản số 13/TTr-PVTex ngày 21/11/2008 của PVTex không được thẩm định, không có Báo cáo thẩm định, không nêu cơ sở phân chia Dự án thành các gói thầu; không nêu lý do áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi. Việc làm này, theo TTCP, là vi phạm quy định tại các Điều 11, 70 Nghị định số 58/2008/NĐ-CP ngày 5/5/2008 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu theo Luật Xây dựng.
Đáng chú ý, tại gói thầu EPC của Dự án, TTCP phát hiện, việc sơ tuyển nhà thầu được PVTex thực hiện ngày 18/6/2008, trước khi phê duyệt Dự án ngày 21/10/2008 và trước khi phê duyệt Kế hoạch đấu thầu ngày 26/11/2008. Do đó, HSMT không có đủ cơ sở yêu cầu về năng lực kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm đối với nhà thầu. Đặc biệt, HSMT không có nội dung yêu cầu nhà thầu về năng lực kỹ thuật, kinh nghiệm xây dựng nhà máy xơ sợi - một trong những điều kiện quan trọng có tính quyết định đến sự thành công của Dự án. Việc làm này, theo cơ quan thanh tra, đã vi phạm nghiêm trọng quy định tại Điều 6 Luật Đấu thầu năm 2005.
Cũng qua thanh tra, cơ quan thanh tra còn phát hiện, Thư mời thầu của gói thầu EPC không thông báo thời điểm đóng thầu và mở thầu. Biên bản mở thầu Dự án không ghi nhận “thời gian có hiệu lực của HSDT”; bên mời thầu cũng không tiến hành trao đổi thống nhất trực tiếp với từng nhà thầu nhằm chuẩn xác yêu cầu về mặt kỹ thuật của gói thầu để ghi nhận thành Biên bản các nội dung đã thống nhất, trong khi đây là cơ sở quan trọng hình thành HSMT giai đoạn 2.
PVTex cũng phê duyệt kết quả đánh giá HSDT giai đoạn 1 của gói thầu EPC trái với Kế hoạch đấu thầu được phê duyệt (tiến độ trong Hợp đồng là 25 tháng, nhưng Kế hoạch đấu thầu là 24 tháng; giá trị hợp đồng bổ sung phần đào tạo nhân lực vận hành là 2 triệu USD trong khi Kế hoạch đấu thầu không có) mà không có ý kiến của chủ sở hữu vốn Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cũng như không tiến hành các thủ tục phê duyệt điều chỉnh Kế hoạch đấu thầu.
Gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế
Thêm vào đó, quá trình thực hiện, thi công Dự án, chủ đầu tư, nhà thầu, đơn vị tư vấn giám sát đã nghiệm thu, thanh toán tăng sai, trùng lắp khối lượng so với hồ sơ hoàn công một số hạng mục công trình với giá trị 23.046,6 USD và 8.091.364.419 đồng. Trong đó, cây xanh 19.319 USD và 800.317.370 đồng; nhà bảo vệ cổng số 1 là 3.727,6 USD và 800.300.000 đồng…
Đặc biệt, cơ quan thanh tra vạch trần: “Trong quá trình ký kết và thực hiện Hợp đồng mua thiết bị, chủ đầu tư và nhà thầu đã không tuân thủ đúng quy định của Hợp đồng dẫn đến thay đổi nguồn gốc, xuất xứ một số thiết bị nhưng không thương thảo trước khi thay đổi”.
Từ hàng loạt sai phạm nêu trên cùng với các sai phạm khác trong quá trình hoạt động đầu tư xây dựng, TTCP đề xuất xem xét xử lý trách nhiệm hình sự vì cho rằng: “Quá trình thực hiện đầu tư Dự án đã có dấu hiệu cố ý làm trái và/hoặc thiếu trách nhiệm trong việc phê duyệt Dự án, lựa chọn nhà thầu; ký kết, thực hiện hợp đồng với nhà thầu để gây thất thoát, lãng phí vốn đầu tư”.
