Donald Trump, vị tổng thống không theo lối mòn

Donald Trump làm nên lịch sử khi là doanh nhân - tỷ phú đầu tiên ngồi lên ghế tổng thống

Tỷ phú đa tài, đa nghệ

Donald Trump trưởng thành trong “lò” kinh doanh bất động sản của cha ông, Fred Trump. Sau khi tốt nghiệp đại học, Donald Trump làm việc tại công ty của cha mình và đến năm 1974 thì mở công ty kinh doanh địa ốc riêng. Trải qua không ít thất bại, Donald Trump từng bước trở thành ông trùm bất động sản ở Mỹ, sở hữu và quản lý vô số khách sạn nổi tiếng, chung cư cao cấp, toà nhà văn phòng, các khu giải trí, casino ở rất nhiều thành phố lớn trên toàn cầu.

Không chỉ lập nên một đế chế bất động sản, Trump còn rất nổi tiếng trong giới giải trí. Ông đã 2 lần là ứng cử viên cho Giải Emmy, xuất hiện trong các chương trình truyền hình, phim ảnh và là chủ đề của nhiều phim hoạt hình, tranh biếm họa.

Năm 2003, Trump trở thành giám đốc sản xuất và MC của chương trình truyền hình thực tế “Nhân viên tập sự” của đài NBC. Trong năm đầu tiên của chương trình, Trump kiếm được 50.000 USD mỗi tập. Tiếp nối thành công ban đầu, sau này ông được trả tới 3 triệu USD/tập, trở thành một trong những ngôi sao truyền hình có mức thù lao cao nhất. Năm 2007, vị tỷ phú đa tài được gắn sao trên Đại lộ Danh vọng Hollywood. 

Hành trình trở thành ông chủ Nhà Trắng

Hành trình của Donald Trump bắt đầu từ ngày 16/6/2015, khi ông chính thức tuyên bố tham gia tranh cử Tổng thống Mỹ.

Với quan điểm rằng nước Mỹ từ lâu đã chứng kiến việc các chính khách tuyên bố quá nhiều mà không hành động, tỷ phú 70 tuổi cam kết sẽ có những hành động quyết liệt để đưa quốc gia này “vĩ đại trở lại”. Chiến dịch vận động tranh cử của ông luôn tập trung vào các vấn đề như tăng việc làm, loại bỏ chính sách Obamacare, cải thiện quan hệ đối ngoại và tăng cường an ninh biên giới. Đặc biệt, ông Trump khẳng định sẽ xây bức tường dọc biên giới Mỹ với Mexico dài trên 3.000 km để ngăn chặn những người nhập cư trái phép, bất chấp bị giới phê bình chỉ trích là phi thực tế. Ông còn kêu gọi chấm dứt chính sách hợp pháp hóa dân nhập cư trái phép của chính quyền Obama. Ngoài ra, Trump còn phản đối Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) do Obama khởi xướng và tuyên bố sẽ hủy bỏ hiệp định này nếu đắc cử.

Tuy bị xem là người ngoại đạo, Trump khiến toàn nước Mỹ ngỡ ngàng khi vượt qua 16 ứng cử viên khác và giành được đề cử chính thức của Đảng Cộng hòa, bước thẳng vào cuộc đua cuối cùng.

Trong khi giới lãnh đạo Đảng Cộng hoà lo ngại, những người ủng hộ ông dường như lại rất hứng thú với quan điểm thẳng thắn của nhà tài phiệt này. Kết quả chung cuộc, hôm 8/11/2016, Donald Trump giành 276 phiếu đại cử tri, thắng đậm trước đối thủ Đảng Dân chủ Hillary Clinton và trở thành Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ. Với chiến thắng này, ông đã làm nên lịch sử khi là doanh nhân - tỷ phú đầu tiên ngồi lên ghế tổng thống kiêm nguyên thủ quốc gia.

Vị Tổng thống không tuân theo truyền thống

Điểm khác biệt lớn nhất của Donald Trump so với các tổng thống trước đó là ở chỗ, ông chưa từng có kinh nghiệm chính trường hay quân sự. Chính quyền thời Trump có lẽ cũng là bộ máy “non” kinh nghiệm nhất trong lịch sử nước Mỹ. 

Sau khi đắc cử, nhiều động thái bổ nhiệm của ông Trump cho các vị trí quan trọng trong nội các đã khiến giới quan sát bất ngờ, bởi những người này chưa từng có kinh nghiệm làm việc trong chính phủ. Trong  những cái tên gây chú ý phải kể đến bà Betsy DeVos được chỉ định làm Bộ trưởng Giáo dục; ông Reince Priebus, cựu Chủ tịch Ủy ban quốc gia Đảng Cộng hòa, được chọn làm Chánh Văn phòng Nhà Trắng; con rể của Trump là Jared Kushner, được cất nhắc vào vị trí Cố vấn Nhà Trắng. Thậm chí, vị trí Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc được giao cho Thống đốc bang Nam Carolina, bà Nikki Haley, mặc dù bà có rất ít kinh nghiệm ngoại giao.

Lựa chọn gây nhiều tranh cãi nhất của Trump là vị trí Ngoại trưởng, được giao cho “ông trùm dầu mỏ” Rex Tillerson, bởi ông này không chỉ chưa có kinh nghiệm chính trường, mà còn thân thiết với Tổng thống Nga Putin, giữa bối cảnh quan hệ Mỹ - Nga đang rất căng thẳng.

Một điểm “dị thường” nữa  của ông Trump là các cuộc điện đàm “không giống ai” với các nguyên thủ quốc gia khác. Theo truyền thống, Tổng thống Mỹ đắc cử sẽ tìm đến sự hướng dẫn chi tiết từ Bộ Ngoại giao trước khi tiếp nhận những cuộc điện thoại từ các vị nguyên thủ quốc gia hoặc người đứng đầu chính phủ các nước. Còn lần này, ông Trump đã tự thực hiện các cuộc điện đàm với một số nguyên thủ như Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull, Thủ tướng Pakistan Nawaz Sharif, Nữ hoàng Anh Elizabeth II, Thủ tướng Anh Theresa May... Và tất nhiên, nội dung trò chuyện thì không theo một phương thức chính thống nào.

Đặc biệt, cuộc điện đàm giữa ông Trump với lãnh đạo Đài Loan, bà Thái Anh Văn hôm 3/12/2016 khiến Trung Quốc “choáng váng”, bởi Bắc Kinh luôn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai. Suốt 4 thập niên qua, Mỹ ủng hộ chính sách “Một Trung Quốc” và “làm mặt lạnh” với Đài Loan. Tuy nhiên, quãng thời gian đó bị ông Trump xóa sạch chỉ trong vỏn vẹn 10 phút nghe điện thoại của bà Thái Anh Văn.

Không dừng lại ở đó, Donald Trump còn tỏ thái độ “bất thường” với cả Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Các quan chức CIA gần đây nói  rằng, Nga đã đánh cắp email của Ủy ban quốc gia Đảng Dân chủ để can thiệp vào cuộc bầu cử, tuy nhiên ông Trump đã phủ nhận và cho rằng CIA đã tự làm mất uy tín khi đưa ra những đánh giá sai trước đó về Iraq.

Việc ông Trump công khai chỉ trích độ đáng tin cậy của CIA là một sự kiện độc nhất trong lịch sử. Chưa có tổng thống đắc cử nào của Mỹ công khai bác bỏ báo cáo của CIA về mối đe dọa an ninh hoặc không nhận các báo cáo tình báo hàng ngày như ông Trump, theo Los Angeles Times. Ông nói: “Tôi là một người thông minh. Tôi không cần phải được nói về điều tương tự với những từ tương tự mỗi một ngày trong 8 năm tiếp theo - có thể là 8 năm…”.

Ông Trump lựa chọn xem báo cáo tóm tắt hàng tuần và nhấn mạnh các quan chức tình báo có thể liên lạc ngay với ông nếu tình hình trở nên tồi tệ.

Bên cạnh những khác biệt trong quan điểm chính trị, mới đây nhất, Donald Trump còn “phá vỡ truyền thống” với việc kêu gọi hủy hợp đồng thiết kế máy bay Air Force One, chiếc chuyên cơ quyền lực của các đời Tổng thống Mỹ xưa nay. Thay vào đó, ông thấy rất thoải mái với chiếc máy bay riêng của mình, “con chim sắt” với dòng chữ “Trump” nổi bật.

Từ suốt chiến dịch tranh cử cho tới sau khi đắc cử, Donald Trump đã luôn tạo dựng hình tượng đột phá, hứa hẹn thay đổi hàng loạt lề lối cũ để làm cho nước Mỹ “vĩ đại trở lại”. Nhiệm kỳ của ông có lẽ sẽ còn khiến cho cả thế giới được chứng kiến thêm nhiều bất ngờ mới.