|
| Giá trị của hợp đồng tương tự được Thông tư 08/2022/TT-BKHĐT quy định thông thường khoảng 50% giá trị công việc xây lắp/từng công trình, hạng mục tương ứng của gói thầu đang xét. Ảnh: Tiên Giang |
Qua ghi nhận từ đường dây nóng của Báo Đấu thầu, hoạt động đấu thầu xây lắp trong thời gian qua phát sinh nhiều tranh cãi, khiếu kiện từ các tiêu chí về nhân sự chủ chốt, quy mô, tính chất của hợp đồng tương tự (HĐTT).
Ví dụ như Gói thầu Xây lắp và thiết bị phòng cháy chữa cháy (PCCC) thuộc Dự án Trụ sở UBND xã Diên Thọ có giá gói thầu 12,062 tỷ đồng, HSMT đưa ra nhiều yêu cầu về nhân sự chủ chốt (NSCC) bị phản ánh là hạn chế sự tham dự của nhà thầu. Cụ thể, HSMT yêu cầu tới 10 vị trí nhân sự chủ chốt, trong đó, vị trí chỉ huy trưởng công trường và phụ trách giám sát kỹ thuật thi công yêu cầu có chứng chỉ hành nghề giám sát công trình xây dựng dân dụng hạng III trở lên; chứng nhận bồi dưỡng nghiệp vụ chỉ huy trưởng công trình xây dựng; chứng nhận bồi dưỡng huấn luyện an toàn lao động; đã trực tiếp đảm nhận vai trò chỉ huy trưởng ít nhất 3 công trình tương tự gói thầu đang xét trong vòng 3 năm tính đến thời điểm đóng thầu. Riêng công tác PCCC, HSMT yêu cầu 2 vị trí gồm phụ trách chỉ huy trưởng (phần PCCC) và phụ trách an toàn lao động, PCCC…
Liên quan tới HĐTT, Gói thầu Xây lắp công trình (giá dự toán 40.792.231.000 đồng) thuộc Dự án Sửa chữa nền, mặt đường, rãnh thoát nước dọc và hệ thống an toàn giao thông đoạn Km169+200 - Km171+00, Km176+00 - Km186+500 Quốc lộ 14C tỉnh Gia Lai bị phản ánh đưa ra tiêu chí HĐTT quá cao, gây hạn chế nhà thầu tham dự. Cụ thể, HSMT yêu cầu nhà thầu đã thực hiện 7 hợp đồng tương tự, mỗi hợp đồng có giá trị tối thiểu là 30 tỷ đồng.
Theo Mẫu HSMT gói thầu xây lắp tại TT08, có một số nội dung đổi mới liên quan tới lập hồ sơ mời thầu (HSMT) và đánh giá HSDT.
Cụ thể, đối với nhân sự chủ chốt, TT08 nêu rõ, căn cứ quy mô, tính chất của gói thầu và pháp luật về xây dựng mà chủ đầu tư đưa ra yêu cầu về nhân sự chủ chốt trong E-HSMT cho phù hợp. HSMT không được yêu cầu về nhân sự chủ chốt đối với các vị trí mà pháp luật về xây dựng không có yêu cầu về tiêu chuẩn đối với chức danh đó hoặc các vị trí kỹ thuật thông thường, công nhân kỹ thuật, lao động phổ thông.
Đối với kinh nghiệm thực hiện HĐTT, tại Bảng tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm đã phân định rõ cách đánh giá về tính chất và quy mô tương tự của các hợp đồng này. Theo đó, mẫu hồ sơ trong TT08 phân định 3 trường hợp đánh giá, một là trường hợp gói thầu chỉ bao gồm 1 công trình độc lập thì HĐTT phải cùng cấp, cùng loại so với gói thầu đang xét, không được cung cấp các hợp đồng có các hạng mục riêng lẻ để cộng dồn. Hai là trường hợp gói thầu gồm tổ hợp nhiều công trình (ví dụ gồm tổ hợp 3 công trình: A1, A2, A3). Ba là trường hợp gói thầu chỉ bao gồm các hạng mục công việc A1, A2, A3… (không phải là công trình theo pháp luật xây dựng). Với 2 trường hợp sau (2 và 3), các hạng mục công việc là độc lập thì được dùng các HĐTT có chứa các công trình riêng lẻ, hạng mục công việc để cộng dồn, miễn là phải đáp ứng tính chất tương tự và quy mô tương tự. Lưu ý, giá trị của hợp đồng tương tự được TT08 quy định thông thường khoảng 50% giá trị công việc xây lắp/từng công trình, hạng mục tương ứng của gói thầu đang xét (trước đây là 70%).
Theo một chuyên gia đấu thầu, việc dẫn chiếu quy định của pháp luật xây dựng đối với yêu cầu nhân sự chủ chốt sẽ giúp quy định pháp luật được đồng bộ, hạn chế các khiếu nại, khiếu kiện trong đấu thầu. Ngoài ra, cách phân định HĐTT của TT08 để đánh giá được kỳ vọng sẽ tạo thuận lợi hơn cho các bên trong việc xác định quy mô, tính chất tương tự. Giá trị HĐTT giảm xuống cũng góp phần tăng tính cạnh tranh trong mỗi cuộc thầu.
