|
| Theo Bộ Công Thương, các thông số đầu vào trong tính toán giá điện hiện nay có sự biến động khá lớn trong thời gian ngắn. Ảnh: Nhã Chi |
Hiện nay, việc thực hiện cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân được thực hiện theo Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg ngày 26/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ (trước đó là Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg). Thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 3 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất.
Tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Luật Điện lực (sửa đổi), có hiệu lực thi hành từ 1/2/2025. Để kịp thời triển khai thi hành Luật, Bộ Công Thương được Chính phủ giao chủ trì xây dựng Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế, thời gian điều chỉnh, căn cứ lập và điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân (thay thế Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg).
Tại Dự thảo Nghị định, Bộ Công Thương đề xuất, khi giá bán điện bình quân tăng từ 2% trở lên so với giá bán điện bình quân hiện hành thì giá điện được phép điều chỉnh tăng. Thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 2 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất.
Lý giải cho đề xuất trên, Bộ Công Thương cho biết, giá bán lẻ điện được phản ánh và điều chỉnh kịp thời theo biến động thực tế của thông số đầu vào, bù đắp chi phí hợp lý, hợp lệ với lợi nhuận hợp lý để bảo toàn, phát triển vốn kinh doanh của DN phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng thời kỳ và cấp độ thị trường điện cạnh tranh; đồng thời phù hợp với chỉ đạo của Thường trực Chính phủ về việc tránh giật cục trong quá trình điều chỉnh giá điện, có thể điều chỉnh nhiều lần trong năm. “Mặt khác, hiện nay các thông số đầu vào trong tính toán giá điện có sự biến động khá lớn trong thời gian ngắn và cần phải phản ánh kịp thời để hạn chế sự tác động của thông số đầu vào đến mức điều chỉnh giá điện”, Bộ Công Thương cho biết.
Trao đổi với Báo Đấu thầu, đại diện Công ty Xi măng VICEM Hoàng Thạch cho rằng, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện tối thiểu như đề xuất là ngắn, có thể ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất của DN, trong đó có DN sản xuất xi măng.
Theo đại diện DN này, xi măng là một trong những ngành sử dụng điện lớn (giá điện chiếm gần 1/3 cơ cấu giá thành sản phẩm), mỗi khi thay đổi giá thì các DN xi măng phải thực hiện kê khai. “Nếu giá điện cứ biến động liên tục, DN buộc phải điều chỉnh giá bán. Trong khi đó, tình hình tiêu thụ xi măng đang đối mặt với nhiều khó khăn khi cung vượt cầu. Giá bán xi măng không ổn định cho các công trình, dự án sẽ khiến DN khó lòng cạnh tranh”, đại diện Công ty Xi măng VICEM Hoàng Thạch chia sẻ.
Ông Nguyễn Tấn Vũ, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Thang máy Thiên Nam cũng cho rằng, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện như đề xuất của Bộ Công Thương là hơi ngắn. Theo ông Vũ, các DN, nhất là DN thuộc các lĩnh vực tiêu thụ nhiều điện như cơ khí, luôn phải lên phương án, tính toán chi phí sản xuất từ cuối năm trước để có cơ sở làm việc với đối tác vào năm sau. Do vậy, việc giá điện điều chỉnh liên tục trong năm sẽ khiến họ bị động trong tính toán kế hoạch, dự trù chi phí, nhất là ở những đơn hàng có thời gian giao hàng dài.
Mặc dù vậy, ở góc độ tích cực hơn, ông Vũ cho rằng, đề xuất này tạo áp lực cho DN trong việc tính toán, đầu tư để sử dụng năng lượng hiệu quả, có thể chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo, thúc đẩy sản xuất xanh.
Theo Nguyễn Thành Sơn - chuyên gia năng lượng, đề xuất tại Dự thảo Nghị định có vẻ có lợi cho người quản lý hơn là có lợi cho người dùng. Ông Sơn nêu quan điểm, bất cứ đề xuất điều chỉnh chính sách nào cũng cần cân nhắc, xem xét thống nhất quy định pháp luật để tạo thuận lợi cho hoạt động của DN.
Chia sẻ với báo chí về vấn đề này, TS. Bùi Huy Phùng - chuyên gia năng lượng ủng hộ việc điều chỉnh giá điện theo cơ chế thị trường. Tuy nhiên, TS. Bùi Huy Phùng cho rằng, đơn vị tư vấn nên nghiên cứu biến động chi phí nhiên vật liệu, nhân công, vật tư xây dựng… để tính toán chi phí một cách thực tế nhất, không nên cứng nhắc điều chỉnh 2 - 3 tháng một lần…
