Diễn đàn VPFS 2025: Đồng kiến tạo môi trường kinh doanh tin cậy, minh bạch, hiệu quả, cạnh tranh

(BĐT) - Với 12 phiên đối thoại địa phương trên khắp cả nước trong suốt 3 tháng qua, Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam (VPSF) 2025 thu hút hơn 3.000 ý kiến, nhằm xây dựng một môi trường kinh doanh tin cậy, minh bạch, hiệu quả và cạnh tranh. Diễn đàn không chỉ phản ánh những trăn trở thực tiễn của doanh nghiệp, mà còn thúc đẩy các giải pháp chính sách, hợp tác công - tư để tạo động lực mới cho phát triển kinh tế tư nhân và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Diễn đàn VPFS 2025: Đồng kiến tạo môi trường kinh doanh tin cậy, minh bạch, hiệu quả, cạnh tranh

Tại Diễn đàn, ông Đặng Hồng Anh - Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Chủ tịch VPSF 2025 cho biết, khu vực tư nhân nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của mình trong thời kỳ mới; đồng thời tin tưởng vào bộ tứ nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57, 59, 66, 68) cùng các chủ trương của Quốc hội, Chính phủ đang tạo nền tảng pháp lý vững chắc và đồng bộ cho sự phát triển đột phá của quốc gia trong kỷ nguyên mới.

Ông Đặng Hồng Anh kỳ vọng, tinh thần “Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động” và phương châm “Đồng kiến tạo thể chế - Giải phóng nguồn lực - Nâng chuẩn quản trị quốc gia” sẽ được quán triệt sâu rộng, chuyển hóa thành những hành động cụ thể, quyết liệt và đo lường được ở mọi cấp thực thi, kiến tạo một môi trường kinh doanh thực sự tin cậy - minh bạch - hiệu quả - cạnh tranh.

Các kiến nghị tại Diễn đàn xoay quanh những vấn đề cốt lõi như cơ chế chính sách còn chồng chéo, tiếp cận vốn khó khăn, chi phí logistics cao, thủ tục hành chính chưa thuận lợi, thiếu nhân lực chất lượng cao, cùng với yêu cầu cấp thiết về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và nâng tầm thương hiệu quốc gia.

Để triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia hỗ trợ 5 triệu hộ kinh doanh cá thể chuyển đổi thành doanh nghiệp, VPSF kiến nghị mô hình hợp tác công - tư thực chất, trong đó Nhà nước giữ vai trò “kiến tạo bệ phóng” bằng chính sách khuyến khích đủ mạnh, cơ chế tiếp cận vốn thông thoáng và thủ tục tinh gọn.

Với tinh thần “đồng kiến tạo”, cộng đồng doanh nghiệp tư nhân, với vai trò nòng cốt là Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, cam kết tiên phong triển khai các sáng kiến chiến lược như Chương trình Quốc gia đào tạo 10.000 CEO nhằm bồi đắp một thế hệ lãnh đạo doanh nghiệp kế cận có Tâm - Tầm – Tài; Chương trình “Mỗi doanh nhân trẻ dìu dắt hai doanh nhân mới”, góp phần vào mục tiêu chiến lược chuyển đổi 5 triệu hộ kinh doanh cá thể thành doanh nghiệp, tạo ra một lớp doanh nghiệp vững mạnh từ nền tảng; xây dựng và áp dụng Bộ chỉ số Năng lực Doanh nghiệp tư nhân Việt Nam (VBCI) như một công cụ chẩn đoán toàn diện, giúp doanh nghiệp tự đánh giá và xây dựng lộ trình nâng cao năng lực cạnh tranh một cách bài bản.

“Giải phóng nguồn lực đang bị “giam cầm” bởi chi phí giao dịch, bởi rủi ro thể chế, bởi thiếu kết nối; đồng thời kiến tạo không gian mới cho sáng tạo, cho cạnh tranh lành mạnh, cho vươn tầm quốc tế - đó chính là ý nghĩa sâu xa của cụm từ “Khai phóng tiềm năng - Kiến tạo tương lai Việt” được lấy làm chủ đề của Diễn đàn lần thứ ba này”, ông Đặng Hồng Anh nhấn mạnh.

Dưới góc nhìn quốc tế, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc Quốc gia ADB tại Việt Nam chia sẻ, việc trao quyền cho khu vực tư nhân thời điểm này có tính chiến lược. Hiện nay, doanh nghiệp tư nhân chiếm hơn 40% GDP và tạo việc làm cho phần lớn lực lượng lao động. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế biến động nhanh chóng cùng những yếu tố như tái cấu trúc chuỗi cung ứng, chuyển đổi số và thách thức biến đổi khí hậu, việc tiếp tục cải cách là hết sức cần thiết. ADB cam kết hỗ trợ Việt Nam triển khai Nghị quyết 68 thông qua tư vấn chính sách, hỗ trợ kỹ thuật và cung cấp tài chính, tập trung vào các các lĩnh vực: phát triển môi trường kinh doanh thuận lợi và thúc đẩy các hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; hỗ trợ chuyển đổi số và thúc đẩy tài chính toàn diện; huy động các nguồn lực tài chính cho ứng phó biến đổi khí hậu nhằm hỗ trợ và mở rộng hạ tầng bền vững, đặc biệt chú trọng đến hạ tầng năng lượng xuyên biên giới; tăng cường hội nhập khu vực nhằm kết nối doanh nghiệp Việt Nam với các chuỗi giá trị toàn cầu.

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao những nỗ lực, kiến nghị tâm huyết với tinh thần trách nhiệm của cộng đồng doanh nhân tư nhân. Những con số biết nói nêu trên cho thấy tiếng nói xác thực của doanh nghiệp, phản ánh khó khăn, bức thiết cải cách và kỳ vọng được đồng hành.

“Chính phủ cam kết sẽ lắng nghe, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, cụ thể hóa các kiến nghị thành chương trình hành động và tạo mọi điều kiện thuận lợi để kinh tế tư nhân thực sự trở thành một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia. Mục tiêu đến năm 2026, Việt Nam phấn đấu đạt mức tăng trưởng 2 con số, đưa Việt Nam trở thành điểm sáng về xuất nhập khẩu, hình thành các trung tâm logistics tầm khu vực và khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu”, Thủ tướng khẳng định.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp, doanh nhân chấp hành nghiêm chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tuân thủ chuẩn mực đạo đức kinh doanh; tiếp tục đổi mới tư duy và hành động quyết liệt vì lợi ích của mình, của quốc gia và dân tộc theo phương châm “Nhìn xa - Trông rộng - Nghĩ sâu - Làm lớn; Tự hào - Yêu nước - Trí tuệ nhân văn - Đạo đức - Hội nhập - Phát triển đột phá”.

“Thành tựu phát triển là kết quả chung của cả hệ thống, doanh nghiệp làm và Nhà nước kiến tạo. Tuy vậy, hiện vẫn còn nhiều băn khoăn về thể chế, hạ tầng, vốn, nhân lực, thủ tục hành chính rườm rà, phức tạp. Chính phủ đã, đang và sẽ đồng hành tháo gỡ, thúc đẩy cải cách mạnh mẽ để tạo hành lang pháp lý thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh. Kỳ họp tháng 10/2025, Quốc hội sẽ xem xét thông qua việc sửa đổi hơn 40 luật và nghị quyết, nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế, giảm tối đa chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp, giảm chi phí đầu vào, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi và cạnh tranh”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Ưu tiên thủ tục tiếp cận dòng vốn đầu tư xanh

Bà Huỳnh Bích Ngọc, Phó Chủ tịch thường trực kiêm CEO Tập đoàn TTC

Trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, an ninh lương thực và an ninh năng lượng là nền tảng để bảo đảm ổn định kinh tế, Nhà nước tạo điều kiện để các doanh nghiệp thuộc nhóm Nông nghiệp và Năng lượng tái tạo có đầu tư bài bản, ứng dụng công nghệ cao, đáp ứng tiêu chuẩn ESG được tiếp cận nguồn vốn xanh trong và ngoài nước.

Đồng thời, cần có cơ chế chính sách ưu đãi nổi trội, hoặc đặc thù dành cho khu công nghiệp và doanh nghiệp trong khu công nghiệp đầu tư phát triển theo xu thế hiện đại, công nghệ cao, thân thiện với môi trường hướng đến mục tiêu net zero.

Tiếp tục thu hút các quỹ đầu tư mạo hiểm trong và ngoài nước

Ông Hoàng Mai Chung, Chủ tịch HĐQT MEEY GROUP

Công nghệ là cuộc chơi tốn kém, đòi hỏi đầu tư lớn cho R&D, nhân tài và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, tài sản lớn nhất của startup là "tài sản vô hình" - ý tưởng, dữ liệu, đội ngũ - khiến việc tiếp cận tín dụng ngân hàng truyền thống trở nên bất khả thi.

Do đó, Chính phủ cần tiếp tục thu hút các quỹ đầu tư mạo hiểm quốc tế và thành lập quỹ đầu tư quốc gia hoạt động theo cơ chế thị trường để "rót vốn mồi" cho startup tiềm năng. Cần cơ chế phù hợp để startup tiếp cận vốn từ quỹ đầu tư quốc tế ngay tại thị trường trong nước, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý cho việc niêm yết chứng khoán trên sàn quốc tế. Xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát để huy động vốn từ cộng đồng thông qua phát hành tài sản số, tương tự mô hình ICO.

Nâng tầm từ “chiến lược” thành chương trình quốc gia về cơ khí chế tạo - kết cấu thép

Ông Trịnh Tiến Dũng, Chủ tịch Tập đoàn Đại Dũng

Ngành cơ khí chế tạo - kết cấu thép là nền tảng của nền công nghiệp hiện đại. Để cơ khí thực sự trở thành trụ cột trong tiến trình công nghiệp hóa, cần đưa chiến lược đó đi vào thực tiễn một cách mạnh mẽ và đồng bộ hơn.

Trong đó, đề nghị Chính phủ xem xét nâng tầm từ “chiến lược” thành chương trình quốc gia về cơ khí chế tạo - kết cấu thép, với mục tiêu, lộ trình và nguồn lực cụ thể, gắn trực tiếp với các lĩnh vực ưu tiên như năng lượng tái tạo, hạ tầng giao thông, đô thị thông minh, công nghiệp xanh và chuyển đổi số.

Cần có cơ chế cụ thể để doanh nghiệp trong nước tham gia tổng thầu các dự án trọng điểm về hạ tầng, công nghiệp, năng lượng như metro, đường sắt cao tốc, nhiệt điện, lọc hóa dầu…; quy định rõ tỷ lệ nội địa hóa tối thiểu cho các dự án, nhằm hạn chế tình trạng các tổng thầu nước ngoài chỉ đứng tên rồi chuyển giao lại cho nhà thầu Việt Nam với nhiều bất cập…

Tập trung đầu tư phát triển hạ tầng logistics xanh và kho lạnh thông minh

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch NAFoods Group

Ngành nông sản đang gặp bốn nút thắt lớn: chi phí logistics và hạ tầng kho lạnh còn yếu, làm đội giá thành; thủ tục CO, VAT, hoàn thuế phức tạp, gây chậm tiến độ; thiếu thương hiệu quốc gia mạnh, liên kết doanh nghiệp - nông dân - viện trường còn lỏng lẻo; khung thể chế về nông nghiệp xanh, tín chỉ carbon và truy xuất số chưa hoàn thiện, khiến nông sản Việt khó đạt chuẩn quốc tế. Để tháo gỡ những vướng mắc trên, Chính phủ cần tập trung đầu tư phát triển hạ tầng logistics xanh và kho lạnh thông minh tại vùng nguyên liệu; Nhà nước lo hạ tầng “cứng”, doanh nghiệp lo hạ tầng “mềm”; đồng tài trợ xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu quốc gia cho các ngành hàng chủ lực như chanh leo, xoài, cà phê, gạo; hoàn thiện thể chế về thuế, đất đai, nông nghiệp xanh; tạo cơ chế tín chỉ carbon, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và ESG; xây dựng chiến lược quốc gia về nông sản chế biến, với các khu nông nghiệp công nghệ cao, tích hợp logistics, công nghệ số và đổi mới sáng tạo.

Cần có chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia ngành gỗ và nội thất

Ông Nguyễn Quốc Khanh, Chủ tịch AA Corporation (gỗ và nội thất)

Đứng trước kỷ nguyên vươn mình của đất nước, trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị thế giới có nhiều biến chuyển phức tạp, ngành công nghiệp gỗ Việt Nam cần có sự đồng hành từ Chính phủ và các ban, ngành. Theo đó, cần có chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia ngành gỗ và nội thất Việt Nam, đẩy mạnh hỗ trợ xúc tiến thương mại xuất khẩu; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ chế biến gỗ; dành cơ chế chính sách riêng biệt cho nhóm doanh nghiệp nội địa để nâng cao lợi thế cạnh tranh; đẩy mạnh chiến dịch truyền thông về ngành gỗ ở tầm vóc quốc gia.

Kết nối đầu tư