Cải cách thể chế, tạo “bệ phóng” cho tăng trưởng

(BĐT) - Đẩy mạnh cải cách thể chế, tiếp tục cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng để tạo đột phá cho tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn hiện nay. Thực hiện nhiệm vụ này, Bộ Tài chính đã đề xuất và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án cắt giảm, đơn giản hóa hàng trăm thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh.

Bộ Tài chính thực hiện đơn giản hóa 35 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực đầu tư trong năm 2025 nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án. Ảnh: Bùi Trọng Lân
Bộ Tài chính thực hiện đơn giản hóa 35 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực đầu tư trong năm 2025 nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án. Ảnh: Bùi Trọng Lân

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định số 1848/QĐ-TTg phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Tài chính. Trong đó, 10 lĩnh vực được cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính gồm: hải quan, thuế, chứng khoán, kinh doanh bảo hiểm, kho bạc, kế toán - kiểm toán, phí - lệ phí, đầu tư, dịch vụ đầu tư từ Việt Nam ra nước ngoài, dịch vụ tài chính.

Đối với lĩnh vực hải quan, thực hiện cắt giảm và đơn giản hóa 40 thủ tục hành chính với lộ trình thực hiện trong năm 2025 - 2026, đồng thời bãi bỏ 15 điều kiện kinh doanh.

Trong đó, bãi bỏ 3 điều kiện kinh doanh kho ngoại quan, địa điểm thu gom hàng lẻ. Một là, có phần mềm đáp ứng yêu cầu quản lý lưu giữ, kết xuất dữ liệu trực tuyến cho cơ quan hải quan về tên hàng, chủng loại, số lượng, tình trạng của hàng hóa, thời điểm hàng hóa đưa vào, đưa ra, lưu giữ trong kho ngoại quan/địa điểm thu gom hàng lẻ chi tiết theo vận đơn và/hoặc tờ khai hải quan để quản lý theo Hệ thống quản lý, giám sát hàng hóa tự động.

Hai là, có hệ thống camera đáp ứng kết nối trực tuyến với cơ quan hải quan quản lý. Hình ảnh quan sát được mọi vị trí của kho ngoại quan, bãi ngoại quan (bao gồm cổng, cửa và trong kho bãi, riêng kho ngoại quan chứa hàng đông lạnh không phải lắp đặt trong kho), đại điểm thu gom hàng lẻ vào tất cả các thời điểm trong ngày (24/24 giờ), dữ liệu về hình ảnh lưu giữ tối thiểu 6 tháng.

Ba là, đối với địa điểm thu gom hàng lẻ, phải có hàng rào ngăn cách với khu vực xung quanh, bảo đảm điều kiện làm việc cho cơ quan hải quan như nơi làm việc, nơi kiểm tra hàng hóa, nơi lắp đặt trang thiết bị kiểm tra hải quan, kho chứa tang vật vi phạm theo quy định của Bộ Tài chính.

Đối với lĩnh vực thuế, cắt giảm và đơn giản hóa 32 nhóm thủ tục hành chính trong 2 năm 2025 - 2026, bãi bỏ 2 điều kiện kinh doanh. Theo đó, dịch vụ đại lý thuế được đưa ra khỏi danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện và bãi bỏ 2 điều kiện, gồm: doanh nghiệp đã được thành lập theo quy định của pháp luật; có ít nhất 2 người được cấp chứng chỉ hành nghề dịch vụ làm thủ tục về thuế, làm việc toàn thời gian tại doanh nghiệp.

Theo Bộ Tài chính, dịch vụ đại lý thuế là dịch vụ hành chính hỗ trợ kê khai, nộp thuế cho cá nhân, tổ chức theo đúng quy định của pháp luật thuế, không tiềm ẩn nguy cơ xâm phạm an ninh, quốc phòng; kinh doanh đại lý thuế không ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội; không ảnh hưởng đến đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng. Theo đó, để bảo đảm chất lượng quản lý khi cắt giảm điều kiện kinh doanh, có thể chuyển từ “giấy phép” sang “cơ chế hậu kiểm”.

15.jpg
40 thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan được cắt giảm và đơn giản hóa trong năm 2025 – 2026. Ảnh: Trọng Nghĩa

Đối với lĩnh vực chứng khoán, cắt giảm và đơn giản hóa 40 nhóm thủ tục hành chính, bãi bỏ 35 điều kiện kinh doanh. Trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, cắt giảm và đơn giản hóa 3 nhóm thủ tục hành chính, bãi bỏ 39 điều kiện kinh doanh. Trong lĩnh vực phí, lệ phí, thực hiện cắt giảm và đơn giản hóa 4 nhóm thủ tục hành chính.

Đối với lĩnh vực đầu tư, thực hiện đơn giản hóa 35 thủ tục hành chính ngay trong năm 2025 nhằm tạo thuận lợi cho nhà đầu tư trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính nhằm gia tăng cơ hội tham gia thị trường, giảm chi phí phải tuân thủ và góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân theo yêu cầu của Nghị quyết số 68/NQ-TW.

Trong đó, một số thủ tục được cắt giảm như: thủ tục về chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng, thủ tục điều chỉnh dự án đầu tư thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng, thủ tục điều chỉnh dự án đầu tư trong trường hợp nhà đầu tư chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng…

Nhóm thủ tục này sẽ được giảm tối thiểu 30% thời gian giải quyết, giảm số lượng hồ sơ phải nộp theo quy định hiện hành, quy định rõ thành phần hồ sơ là báo cáo tài chính (nếu có) không cần kiểm toán; không yêu cầu thời hạn của cam kết hỗ trợ tài chính, bão lãnh năng lực tài chính (nếu có). Đồng thời, tiếp tục phân cấp, phân quyền cho địa phương, giảm số lượng dự án phải trình Thủ tướng chấp thuận, từ đó giảm số lượng đối tượng phải tuân thủ mỗi năm.

Bộ Tài chính kiến nghị thực thi bằng việc sửa đổi quy định tại Điều 31, 32, 35 Luật Đầu tư; sửa Điều 32, 48, 49, 55 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP.

Cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính là 1 trong 5 nhiệm vụ quan trọng được đặt ra tại Nghị quyết 226/NQ-CP ngày 5/8/2025 về mục tiêu tăng trưởng các ngành, lĩnh vực, địa phương và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để bảo đảm tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8,3 - 8,5%.

Tại Nghị quyết này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan, địa phương tiếp tục rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, thực hiện thủ tục hành chính bảo đảm hiệu quả, thông suốt, không bị gián đoạn khi sắp xếp đơn vị hành chính và triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Cùng với đó, cần thúc đẩy động lực tăng trưởng từ đầu tư toàn xã hội; thúc đẩy tiêu dùng, khai thác hiệu quả thị trường trong nước; thúc đẩy xuất khẩu, phát triển thương mại hài hòa với các nước và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Phát biểu tại Hội nghị “Fitch on Việt Nam 2025” về kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính - ngân hàng và xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam cuối tháng 8 vừa qua, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận nhấn mạnh: “Trong bối cảnh bất ổn toàn cầu, Việt Nam coi cải cách thể chế là “bệ phóng” quan trọng, nhằm chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng dựa trên năng suất, đổi mới sáng tạo và tiêu dùng trong nước. Các nhiệm vụ trọng tâm gồm: tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, mở rộng tiêu dùng trong nước, tận dụng các FTA, phát triển động lực mới từ khoa học công nghệ và chuyển đổi số”.

Kết nối đầu tư