Bóc sai sót trong hạch toán chi phí tại Sun Life Việt Nam

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Kết luận thanh tra về hoạt động của Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Sun Life Việt Nam do Bộ Tài chính thực hiện cho thấy, doanh nghiệp bảo hiểm này đã hạch toán các khoản chi phí, doanh thu liên quan đến hoạt động bancassurance là chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) năm 2021. Cách hạch toán này chưa đúng quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và quy định pháp luật về thuế tại Việt Nam.
Tình hình hoạt động kinh doanh của Sun Life Việt Nam
Tình hình hoạt động kinh doanh của Sun Life Việt Nam

Hơn 600 tỷ đồng chi phí chưa hạch toán đúng

Trong số gần 600,5 tỷ đồng chi phí hạch toán chưa đúng, có khoản chi trả chi phí hỗ trợ ban đầu, phí hợp tác cho các ngân hàng TPBank, ACB và hạch toán vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 số tiền hơn 343,264 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Công ty chi trả, hạch toán khoản chi phí hỗ trợ tiếp thị cho TPBank và ACB số tiền tương ứng 121,408 tỷ đồng và 78,63 tỷ đồng nhưng không căn cứ chi phí thực tế triển khai các hoạt động marketing do TPBank thực hiện; không có đầy đủ hồ sơ, chứng từ liên quan đến nội dung khoản chi do ACB thực hiện.

Ngoài ra, Sun Life Việt Nam cũng thực hiện chi trả, hạch toán khoản chi phí hỗ trợ cho ACB số tiền hơn 46,221 tỷ đồng để thực hiện các chương trình thi đua cho các cấp quản lý không có chứng chỉ đại lý; triển khai chương trình thi đua không phù hợp với văn bản đề xuất ban đầu, không liên quan đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp bảo hiểm và hạch toán vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN với số tiền 8,656 tỷ đồng.

Trước những khoản chi phí được hạch toán chưa đúng quy định pháp luật, Bộ Tài chính đề nghị Tổng giám đốc Sun Life Việt Nam thực hiện hạch toán giảm chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN năm 2021 số tiền gần 600,5 tỷ đồng. Đồng thời, Bộ Tài chính giao Tổng cục Thuế chỉ đạo các đơn vị có liên quan tiến hành đôn đốc, rà soát việc Sun Life Việt Nam thực hiện kê khai, tuân thủ quy định pháp luật về thuế, hóa đơn đối với các khoản chi nêu tại Kết luận thanh tra, qua đó tiến hành xử lý đối với các hành vi vi phạm hành chính thuế, hóa đơn nếu có và hướng dẫn, xử lý các trường hợp tương tự.

Liên tục thua lỗ, dòng tiền kinh doanh âm nặng

Gia nhập thị trường bảo hiểm nhân thọ Việt Nam từ năm 2013, Sun Life Việt Nam đã ghi nhận những kết quả tăng trưởng doanh số đáng kể, đặc biệt trong thời gian gần đây khi triển khai bán hàng thông qua TPBank và ACB. Tuy nhiên, chi phí khen thưởng, hỗ trợ đại lý (được hạch toán trong chi phí bán hàng) cũng “phình to” khiến doanh nghiệp này liên tục báo lỗ.

Sun Life Việt Nam là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài được thành lập tại Việt Nam theo Giấy phép thành lập và hoạt động số 68 GP/KDBH ngày 24/1/2013 của Bộ Tài chính, có lĩnh vực hoạt động là kinh doanh các nghiệp vụ bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe; kinh doanh tái bảo hiểm; quản lý quỹ, đầu tư vốn theo quy định pháp luật Việt Nam.

Năm 2021, Công ty phát hành mới 80.117 hợp đồng bảo hiểm qua kênh bancassurance, trong đó có 3.247 hợp đồng bảo hiểm bị hủy bỏ trong thời gian cân nhắc (tương ứng với tỷ lệ 4,05%), tỷ lệ hủy bỏ và chấm dứt hợp đồng bảo hiểm sau thời gian cân nhắc (năm thứ nhất) của các hợp đồng phát hành qua 2 kênh đại lý gồm TPBank là 73% và ACB là 39%.

Năm 2022, Sun Life Việt Nam ghi nhận 5.173,2 tỷ đồng doanh thu thuần từ kinh doanh bảo hiểm, tăng 71,6% so với năm 2021. Lợi nhuận gộp hoạt động kinh doanh bảo hiểm đạt 2.412 tỷ đồng, tăng 129%. Hoạt động tài chính cũng giúp Công ty mang lại một khoản lợi nhuận 488,68 tỷ đồng, tăng 2,7%. Tuy nhiên, chi phí hoạt động (gồm chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí bán hàng) của Sun Life Việt Nam lại lên đến 4.131 tỷ đồng, tăng 30%, khiến Công ty báo lỗ 1.469 tỷ đồng. Tính đến cuối năm 2022, lỗ lũy kế của Sun Life Việt Nam lên đến 4.574 tỷ đồng.

Theo quy định, Công ty có nghĩa vụ nộp thuế TNDN theo tỷ lệ 20% trên thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, thua lỗ kéo dài cũng đồng nghĩa Công ty không trích lập thuế TNDN nhiều năm qua. Trong hơn 9 năm (2013 - 2022) hoạt động tại Việt Nam, thuế TNDN phải nộp của Công ty chỉ phát sinh trong năm 2013 là hơn 12,6 tỷ đồng và đây cũng là năm duy nhất mà Công ty có lãi.

Bên cạnh kết quả kinh doanh thua lỗ, Sun Life Việt Nam cũng ghi nhận dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh liên tục âm. Cụ thể, năm 2019, con số này âm 1.042 tỷ đồng; năm 2020 âm 1.364 tỷ đồng và lần lượt âm 8.962 tỷ đồng, 412,5 tỷ đồng trong 2 năm sau đó.

Chuyên đề