Biến động tỷ giá có vực dậy Nhiệt điện Phả Lại?

(BĐT) - Công ty CP Nhiệt điện Phả Lại (mã chứng khoán PPC) là nhà máy nhiệt điện chạy than có công suất lớn nhất cả nước. Lĩnh vực hoạt động chính của Công ty là sản xuất điện năng với 2 nhà máy điện, gồm 6 tổ máy có công suất 1.040 MW. 
9 tháng đầu năm 2016, Nhiệt điện Phả Lại lỗ chênh lệch tỷ giá 766 tỷ đồng. Ảnh: Đức Dũng
9 tháng đầu năm 2016, Nhiệt điện Phả Lại lỗ chênh lệch tỷ giá 766 tỷ đồng. Ảnh: Đức Dũng

Một điểm thuận lợi đáng kể của Công ty là vị trí địa lý nằm gần mỏ than Vàng Danh và Mạo Khê, tạo điều kiện nhập nguyên liệu với chi phí vận chuyển thấp tương đối so với các doanh nghiệp cùng ngành.

Lợi nhuận “nhảy múa” theo đồng Yên

Mỗi khi đồng Yên Nhật biến động, cổ đông Nhiệt điện Phả Lại lại hồi hộp dõi theo. Nhiệt điện Phả Lại là một trong những doanh nghiệp niêm yết chịu nhiều ảnh hưởng nhất bởi tỷ giá đồng Yên. Năm 2015, Nhiệt điện Phả Lại lãi ròng 561 tỷ đồng, giảm gần một nửa so với kết quả kinh doanh năm 2014 (1.044 tỷ đồng). Một trong những nguyên nhân dẫn đến kết quả kinh doanh sa sút này chính là khoản lỗ chênh lệch tỷ giá lên tới 284 tỷ đồng (trong khi năm 2014, con số chỉ ở mức 4 tỷ đồng).

Đáng lưu ý, năm 2013 và 2014, lợi nhuận của Nhiệt điện Phả Lại lần lượt ở con số 1.630 tỷ đồng và 1.044 tỷ đồng, tăng vọt so với kết quả thực hiện năm 2012 là 505 tỷ đồng. Thành tích đáng nể này, nếu soi xét một cách khách quan, cũng lại đến từ tỷ giá, thông qua khoản mục lãi chênh lệch tỷ giá.

Tính đến thời điểm cuối năm 2015, Nhiệt điện Phả Lại vay dài hạn gần 4.400 tỷ đồng. Con số này thay đổi không quá nhiều so với số dư các năm trước. Đáng chú ý, khoản vay này được thực hiện bằng đồng Yên theo một hợp đồng được ký từ năm 2006, được Bộ Tài chính bảo lãnh và không có tài sản bảo đảm. Đấy là lý do với mỗi biến động tăng giảm của đồng Yên, Nhiệt điện Phả Lại ngay lập tức phải tạm chi/thu đáng kể vì chênh lệch tỷ giá giữa đồng Yên và đồng Việt Nam. Những khoản chi/thu này được hạch toán vào kết quả hoạt động tài chính, cụ thể là lỗ/lãi chênh lệch tỷ giá.

Báo cáo tài chính năm 2015 của Nhiệt điện Phả Lại nhận định, nếu đồng Yên tăng/giảm 10% so với đồng Việt Nam, giả định mọi yếu tố khác giữ nguyên, thì lợi nhuận trước thuế của Công ty sẽ giảm/tăng một khoản tương ứng 436 tỷ đồng.

Ác mộng với Nhiệt điện Phả Lại chưa dừng lại. 9 tháng đầu năm 2016, Công ty chính thức lỗ tới 349 tỷ đồng. Ngoài việc giá điện sụt giảm khiến biên lợi nhuận giảm sút, chi phí tài chính, cụ thể là lỗ chênh lệch tỷ giá 766 tỷ đồng đã đóng góp đáng kể vào kết quả u ám này.

Được biết, trong 9 tháng đầu năm, đồng Yên đã kịp tăng giá 18,29%. 

Đồng Yên đi xuống

Kết quả kinh doanh quý IV của Nhiệt điện Phả Lại sẽ tương đối khả quan nhờ diễn biến thuận lợi của đồng Yên. Tuy vậy, kết quả kinh doanh cả năm của Công ty còn phụ thuộc vào hiệu quả hoạt động kinh doanh thực sự hơn là một biến số hoàn toàn ngoài tầm kiểm soát như tỷ giá.
Diễn biến tỷ giá là một biến số hoàn toàn độc lập, nằm ngoài sự kiểm soát của Nhiệt điện Phả Lại. Công ty đã kịp hái quả ngọt trong 2 năm 2013 và 2014, thì cũng bắt đầu phải trả giá trong năm 2015 và 9 tháng đầu năm 2016 như đã phân tích ở trên.

Tuy nhiên, một tin vui với cổ đông của Nhiệt điện Phả Lại là diễn biến có phần lạc quan về đồng Yên trong quý IV này. Cụ thể, theo niêm yết của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam tại ngày 14/12/2015, tỷ giá JPY/VND đạt 198,27 đồng, giảm tới 10,8% so với tỷ giá cuối quý III vừa qua. Điều này đồng nghĩa với việc Nhiệt điện Phả Lại sẽ được “hồi tố” một khoản lãi tỷ giá xung quanh 400 tỷ đồng trong quý IV năm nay.

Mặc dù vậy, so với đầu năm 2016, đồng Yên cũng đã kịp tăng giá 5,54%. Đồng nghĩa với việc cả năm 2016, Công ty phải hạch toán lỗ tỷ giá hơn 300 tỷ đồng.

Trước mắt, kết quả kinh doanh quý IV của Nhiệt điện Phả Lại sẽ tương đối khả quan nhờ diễn biến thuận lợi của đồng Yên. Tuy vậy, kết quả kinh doanh cả năm của Công ty còn phụ thuộc vào hiệu quả hoạt động kinh doanh thực sự hơn là một biến số hoàn toàn ngoài tầm kiểm soát như tỷ giá.

Chuyên đề