Bản tin thời sự ngày 17/10

Mở rộng đối tượng miễn giấy phép xây dựng, giảm thủ tục hành chính

Ngày 16/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam đã thảo luận về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi) với nhiều điểm mới, trong đó đáng chú ý là mở rộng đối tượng được miễn giấy phép xây dựng và đơn giản hóa quy trình cấp phép.

Trình bày dự thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Xuân Dũng cho biết luật mới được bố cục lại thành 8 chương, 97 điều, tập trung cắt giảm thủ tục, cải thiện môi trường đầu tư. Theo nguyên tắc mới, cơ quan quản lý chỉ kiểm soát một lần từ khâu chuẩn bị đến khi khởi công, thay vì phải xin nhiều loại giấy phép như trước.

Cụ thể, công trình thuộc đối tượng đã được thẩm định tại cơ quan chuyên môn về xây dựng như dự án đầu tư công, PPP, dự án quy mô lớn hoặc ảnh hưởng lớn đến lợi ích cộng đồng sẽ không phải xin giấy phép xây dựng. Các công trình còn lại vẫn phải xin phép nhưng thủ tục được rút gọn, có thể thực hiện trực tuyến toàn trình và thời gian xử lý dự kiến tối đa chỉ 7 ngày.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải nhấn mạnh giấy phép xây dựng không phải “rào cản” mà là công cụ bảo vệ quyền lợi và trật tự xã hội, vì vậy cần quy định rõ trách nhiệm, thời hạn xử lý và công khai thông tin để giám sát. Đồng thời, phải bổ sung cơ chế xử lý vi phạm đối với các công trình thi công sai thiết kế hoặc thay đổi công năng.

Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đánh giá việc mở rộng đối tượng miễn giấy phép xây dựng là cần thiết, giúp giảm thủ tục hành chính, đồng thời đề nghị hoàn thiện khung pháp lý để bảo đảm minh bạch, thống nhất và tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư.

Hải Phòng điều chuyển 151 trụ sở làm cơ sở giáo dục, y tế

Thành phố Hải Phòng vừa quyết định điều chuyển 151 trụ sở, cơ sở nhà đất công dôi dư sang phục vụ các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hoá, thể thao và chợ. Đây là kết quả từ quá trình rà soát, sắp xếp lại tài sản công sau khi tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và sắp xếp đơn vị hành chính.

Theo thống kê, thành phố hiện có 678 cơ sở nhà đất không sử dụng, sử dụng kém hiệu quả hoặc không đúng mục đích. Trong đợt điều chuyển này, tổng diện tích đất là hơn 350.000 m² và diện tích nhà xây dựng hơn 113.000 m².

Cụ thể, 87 cơ sở được chuyển sang lĩnh vực giáo dục với diện tích 245.598 m² đất và 80.731 m² nhà; 12 cơ sở sang y tế với 19.469 m² đất và 11.998 m² nhà; 51 cơ sở sang lĩnh vực văn hóa – thể thao và chợ với 85.653 m² đất và 20.939 m² nhà.

UBND thành phố cho biết việc ưu tiên cho giáo dục và y tế nhằm khắc phục tình trạng thiếu trường, thiếu lớp, đồng thời tăng cường cơ sở vật chất cho hệ thống trường học và trạm y tế xã, phường. Công tác điều chuyển, chuyển đổi công năng 151 cơ sở này được chỉ đạo hoàn thành trước ngày 31/12/2025.

TP.HCM xem xét miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ

Thành phố Hồ Chí Minh đang xem xét chủ trương miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ, đồng thời đẩy mạnh số hóa và đơn giản hóa thủ tục cấp phép xây dựng. Đây là chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND TP Bùi Xuân Cường nhằm cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng.

Theo kết luận, Sở Xây dựng TP sẽ chủ trì phối hợp với các địa phương cắt giảm quy trình, nghiên cứu đề xuất miễn giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ. Bên cạnh đó, Sở sẽ phối hợp với Sở Tư pháp để tham mưu UBND TP ban hành quy định về phân cấp, ủy quyền cấp phép xây dựng và thời hạn tồn tại của công trình được cấp phép có thời hạn.

Thành phố cũng hướng tới số hóa toàn bộ thủ tục: UBND phường, xã, đặc khu sẽ không tiếp nhận hồ sơ giấy, mà xử lý hoàn toàn trên môi trường điện tử, kết nối liên thông với hệ thống của Sở Xây dựng. Cơ quan này cũng sẽ ban hành cẩm nang hướng dẫn quy trình cấp phép để triển khai thống nhất.

Trước đó, Sở Xây dựng đã kiến nghị Thủ tướng và Bộ Xây dựng cho phép TP thí điểm miễn giấy phép xây dựng với nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết 1/500 hoặc thiết kế đô thị đã được phê duyệt. Hiện, TP đã công bố 118 dự án đủ điều kiện được miễn giấy phép xây dựng và đang tiếp tục rà soát mở rộng danh mục.

Người dân muốn được miễn giấy phép vẫn phải có giấy tờ hợp pháp về quyền sử dụng đất và tuân thủ các quy định kiến trúc – quy hoạch. Trước khi khởi công, chủ đầu tư phải thông báo cơ quan quản lý ít nhất 3 ngày. Chủ trương này kỳ vọng sẽ rút ngắn thời gian, giảm chi phí và thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp.

Đường nối vào cao tốc TP Hồ Chí Minh - Long Thành khởi công vào cuối tháng 10

Cuối tháng 10/2025, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP Hồ Chí Minh sẽ khởi công Dự án mở rộng đường nối vào Cao tốc TP Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây (đoạn từ nút giao thông An Phú đến Đường Vành đai 2 TP Hồ Chí Minh).

Hiện, dự án đang trong giai đoạn lựa chọn nhà thầu thi công, tư vấn giám sát và bảo hiểm công trình, dự kiến hoàn tất trong tháng 10. Từ ngày 25 đến 27/10, Ban Giao thông sẽ trình phương án phân luồng giao thông đường bộ và đường thủy để phục vụ thi công.

Dự án có tổng chiều dài 3,2 km, sẽ mở rộng từ 4 làn xe lên 8 làn xe, với tổng vốn đầu tư 938 tỷ đồng từ ngân sách thành phố. Thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác dự kiến là tháng 12/2026.

Tuyến đường nối vào cao tốc hiện thường xuyên ùn tắc do quá tải, với lưu lượng xe tăng trung bình 11–12% mỗi năm kể từ khi khai thác năm 2016. Lưu lượng hiện đã vượt mức thiết kế khoảng 50.000 xe/ngày đêm. Việc mở rộng tuyến đường này được đánh giá là cấp thiết để giảm ùn tắc, đảm bảo an toàn giao thông và tăng khả năng kết nối với Sân bay quốc tế Long Thành trong tương lai.

TP.HCM “ra hạn chót” cho khu đất vàng Thương xá Tax

Thành phố Hồ Chí Minh vừa yêu cầu Tổng công ty Thương mại Sài Gòn – TNHH MTV (SATRA) khẩn trương xác định khả năng tiếp tục triển khai dự án hoặc trả lại khu “đất vàng” tại 135 Nguyễn Huệ – 39 Lê Lợi, nơi từng là Thương xá Tax.

Tại cuộc họp báo chiều 16/10, ông Trần Trọng Nghĩa – Trưởng phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị Phường Sài Gòn cho biết Chủ tịch UBND TP đã giao Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp các sở ngành rà soát toàn diện hồ sơ pháp lý và hiện trạng khu đất.

UBND TP đưa ra hai phương án xử lý: Một là, SATRA phối hợp Sở Tài chính và Sở Xây dựng rà soát các điều kiện để tiếp tục đầu tư dự án theo đúng quy định pháp luật. Hai là, nếu không đủ điều kiện, SATRA phải trả lại khu đất cho Nhà nước. Khi đó, UBND phường Sài Gòn sẽ phối hợp thu hồi và bàn giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Hồ Chí Minh quản lý, đề xuất phương án sử dụng mới.

Khu đất Thương xá Tax nằm ở vị trí trung tâm quận 1, có giá trị đặc biệt về kinh tế, văn hóa và cảnh quan đô thị. Tuy nhiên, nhiều năm qua khu vực này vẫn bỏ trống sau khi công trình cũ bị tháo dỡ, gây lãng phí lớn. Thành phố yêu cầu xử lý chặt chẽ, minh bạch, đảm bảo khai thác hiệu quả và xứng tầm với vị trí trung tâm TP.HCM.

Động thái này được kỳ vọng sẽ chấm dứt tình trạng bỏ hoang kéo dài, mở đường cho một dự án có giá trị kinh tế – đô thị lớn trong tương lai.

Từ 1/1/2026: Chốt 3 nhóm thuế mới cho hộ kinh doanh, bỏ hoàn toàn thuế khoán

Bộ Tài chính vừa công bố phương án chuyển đổi phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh, áp dụng từ ngày 1/1/2026, đánh dấu việc xóa bỏ hoàn toàn thuế khoán và thay bằng cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế.

Theo Quyết định 3389/QĐ-BTC, hộ kinh doanh được chia thành 3 nhóm: Nhóm 1: Doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm, được miễn thuế GTGT và TNCN, không cần sổ sách kế toán phức tạp nhưng phải kê khai định kỳ 1–2 lần/năm. Nhóm 2: Doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng/năm, tiếp tục áp dụng phương pháp tính thuế trực tiếp trên doanh thu. Thuế suất tùy ngành nghề: 1% (phân phối hàng hóa), 5% (dịch vụ), 3% (sản xuất, vận tải, xây dựng có bao thầu vật liệu), 2% (hoạt động khác). Nhóm này kê khai theo quý. Riêng hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm thuộc ngành bán lẻ, dịch vụ phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Nhóm 3: Doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm. Hộ kinh doanh phải áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT, thuế TNCN 17% trên lợi nhuận (doanh thu – chi phí hợp lý), kê khai theo tháng hoặc quý tùy quy mô. Nhóm này bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử và có tài khoản ngân hàng riêng phục vụ kinh doanh.

Hiện cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ, cá nhân kinh doanh, trong đó 1,3 triệu hộ có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế. Tổng thu ngân sách từ khu vực này năm 2024 đạt khoảng 26.000 tỷ đồng.

Việc áp dụng chính sách thuế mới được kỳ vọng giúp tăng tính minh bạch, công bằng và quản lý thu hiệu quả hơn, đồng thời tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh trong kê khai và nộp thuế.

Siết an ninh cấp độ 1 tại 3 sân bay quốc tế từ ngày 20/10

Từ ngày 20 đến 28/10/2025, Cục Hàng không Việt Nam sẽ áp dụng biện pháp kiểm soát an ninh hàng không tăng cường cấp độ 1 tại 3 cảng hàng không quốc tế: Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng và Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

Đây là biện pháp nhằm bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn dịp diễn ra Lễ ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng. Trong thời gian áp dụng, các sân bay sẽ tăng cường tuần tra, giám sát qua hệ thống camera, kiểm soát hành lý không xác định chủ, kiểm tra thường xuyên các khu vực nhạy cảm như thùng rác, nhà vệ sinh và các góc khuất.

Bên cạnh đó, các cảng hàng không khác cũng phải thực hiện biện pháp siết chặt an ninh mạng, bảo vệ hệ thống thông tin, tăng tần suất kiểm tra, đảm bảo hoạt động bay an toàn. Cục Quản lý Xuất nhập cảnh (Bộ Công an Việt Nam) yêu cầu tăng cường kiểm tra ngẫu nhiên, kiểm soát chặt người và phương tiện ra vào khu vực hạn chế, nâng mức soi chiếu hành khách, hành lý xách tay và ký gửi.

Công an cửa khẩu tại các sân bay Nội Bài, Đà Nẵng, Tân Sơn Nhất cùng các đơn vị xuất nhập cảnh địa phương sẽ phối hợp thông báo và giám sát việc triển khai đồng bộ các biện pháp kiểm soát này cho các hãng hàng không và doanh nghiệp dịch vụ.

Việc áp dụng kiểm soát an ninh cấp độ 1 được đánh giá là cần thiết để ngăn ngừa rủi ro, bảo đảm an ninh tuyệt đối trong giai đoạn cao điểm.

Phát hiện và hủy nổ quả bom 340kg bên bờ sông Lam sau mưa lũ

Ngày 16/10, lực lượng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Nghệ An phối hợp với Ban Chỉ huy Phòng thủ khu vực 5 – Anh Sơn và Ban Chỉ huy Quân sự xã Đô Lương đã hủy nổ thành công một quả bom nặng khoảng 340kg còn sót lại từ thời chiến tranh.

Trước đó, vào chiều 14/10, người dân phát hiện quả bom chưa nổ bên bờ phải Sông Lam, cách cầu Đô Lương khoảng 200m (thuộc xóm 3, xã Đô Lương). Khu vực này bị sạt lở nghiêm trọng sau mưa lũ, ăn sâu hơn 50m vào bờ và làm lộ ra quả bom nằm sâu khoảng 6m dưới mặt đất.

Ngay khi nhận tin báo, Ban Chỉ huy Quân sự xã đã khoanh vùng bảo vệ hiện trường, di dời người dân làng chài đến nơi an toàn và phối hợp lực lượng công binh để xử lý.

Qua kiểm tra, lực lượng công binh xác định đây là bom phá ký hiệu MK-82, đường kính 35cm, dài 155cm, trọng lượng khoảng 340kg, còn nguyên kíp nổ. Quả bom này được xác định là bom Mỹ thả xuống trong thời kỳ chiến tranh.

Sau khi vô hiệu hóa ngòi nổ, lực lượng chức năng đã vận chuyển quả bom đến khu vực xóm 1, Nam Sơn (xã Đô Lương) để tiêu hủy an toàn. Toàn bộ quá trình được thực hiện nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân và khu vực xung quanh.