|
Covid-19 ảnh hưởng nhiều hơn dự kiến
Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam giảm mạnh từ 3,7% so với cùng kỳ năm trước trong quý I năm 2020 xuống 0,4% trong quý II, kéo tốc độ tăng trưởng 6 tháng đầu năm 2020 xuống còn 1,8%, mức thấp nhất kể từ 2011. Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam, ông Andrew Jeffries, nhận định: “Tiêu dùng nội địa giảm sút và nhu cầu toàn cầu suy yếu do Covid-19 đã ảnh hưởng tới nền kinh tế Việt Nam nhiều hơn dự kiến".
Về phía cung, tăng trưởng khu vực dịch vụ giảm so với cùng kỳ do lượng khách du lịch nước ngoài giảm, làm mức đóng góp của khu vực dịch vụ vào tăng trưởng GDP giảm từ 2,5 điểm phần trăm 6 tháng đầu năm trước xuống 0,2 điểm phần trăm trong cùng kỳ năm nay. Du lịch nội địa bắt đầu phục hồi vào tháng 5 và tháng 6, nhưng lại bị chững lại do Covid-19 quay trở lại vào tháng 7.
Tăng trưởng trong khu vực nông nghiệp cũng giảm một nửa. Tăng trưởng trong ngành công nghiệp và xây dựng giảm mạnh từ 8,9% 6 tháng đầu năm trước xuống còn 3,0%. Tăng trưởng trong lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo định hướng xuất khẩu giảm từ 11,2% xuống 5,0%, trong khi sản lượng các ngành khai thác khoáng sản giảm 5,4%. Việc hạn chế đi lại và lượng cầu yếu đã kéo tốc độ tăng trưởng ngành xây dựng giảm từ 7,9% trong 6 tháng đầu năm 2019 xuống 4,5% trong cùng kỳ năm nay.
Tăng trưởng chậm lại được phản ánh qua mức thu nhập và chi tiêu thấp hơn. Hoạt động đầu tư cũng bị ảnh hưởng. Tăng trưởng tổng mức đầu tư nội địa giảm từ 7,1% trong 6 tháng đầu năm 2019 xuống 1,9% trong cùng kỳ năm nay do đầu tư nước ngoài thu hẹp…
Cán cân tài khoá đã đổi chiều từ thặng dư ở mức tương đương 3,2% GDP trong 6 tháng đầu năm 2019 xuống thâm hụt ước tính vào khoảng 2,4% GDP trong 6 tháng đầu năm 2020. Thu ngân sách giảm 10,3%, trong khi chi tiêu tăng 9,5%, chủ yếu tập trung vào chi cho y tế, an sinh xã hội và hỗ trợ thu nhập.
Triển vọng vẫn tích cực trong trung và dài hạn
Tuy nhiên, ông Andrew Jeffries cho rằng, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam vẫn sẽ vững vàng trong năm 2020, phần lớn là nhờ thành công của Chính phủ trong việc kiểm soát sự lây lan của Covid-19. Tăng trưởng kinh tế sẽ được hỗ trợ bởi sự ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam, tăng cường chi tiêu công và những cải cách đang tiến hành nhằm cải thiện môi trường kinh doanh.
Triển vọng kinh tế của Việt Nam trong trung hạn và dài hạn vẫn rất tích cực. ADB dự báo, Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ sự chuyển hướng sản xuất đang tiếp diễn từ Trung Quốc sang Việt Nam, sự phục hồi của nền kinh tế Trung Quốc, và việc thực thi Hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu. Tăng trưởng thấp sẽ kìm giữ lạm phát ở mức 3,3% trong năm 2020 và 3,5% trong năm 2021.
Việc đẩy nhanh đầu tư công trong 6 tháng cuối năm 2020 sẽ bù đắp cho những điểm yếu từ đầu tư tư nhân thấp và đầu tư nước ngoài liên quan đến thương mại đang trên đà giảm.
Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản đã công bố danh sách 15 doanh nghiệp Nhật Bản sẽ chuyển hoạt động sản xuất của họ từ Trung Quốc sang Việt Nam. Phần lớn các doanh nghiệp chuyển sang Việt Nam sản xuất thiết bị y tế, và các doanh nghiệp còn lại sản xuất thiết bị bán dẫn, linh kiện điện thoại, máy điều hòa không khí hoặc mô-đun nguồn.
“Việt Nam đang thể hiện khả năng phục hồi mạnh mẽ hơn hầu hết các nền kinh tế tương tự khác, và triển vọng của nền kinh tế trong trung và dài hạn vẫn tích cực. Các nền tảng kinh tế vẫn chưa bị suy giảm, và Việt Nam có triển vọng được hưởng lợi từ các xu hướng thương mại, đầu tư và sản xuất toàn cầu hiện nay”, ADB nhấn mạnh.
