Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu: Gói số 1 Mua sắm trang thiết bị Phòng thí nghiệm năm 2024
Dự án Mua sắm tài sản đợt 1 năm 2024 của Chi cục Thú y vùng III
Bên mời thầu: Chi cục Thú y vùng III
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Mục 1 Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu:
Tủ ấm thể tích 165L: Model: MCO-170ACL-PE; Hãng sản xuất: PHCbi - Nhật Bản;
Bể ổn định nhiệt: Model: PURA 22; Hãng sản xuất: Julabo - Đức;
Tủ an toàn sinh học cấp II: Model: AC2-4E8; Hãng sản xuất: Esco – Singapore;
Tủ lạnh âm đứng âm 30 độ C: Model: MDF-MU339-PE; Hãng sản xuất: PHCbi - Nhật Bản;
Máy li tâm lạnh đa năng: Model: 5430R; Hãng sản xuất: Eppendoft - Đức;
Máy tách chiết AND/ARN tự động 48 mẫu: Model: Maelstrom4810; Hãng sản xuất: Tanbead - Đài Loan;
Tủ thao tác PCR: Model: PCR-4A1; Hãng sản xuất: Esco - Singapore;
Máy trộn: Model: Vortex 3; Hãng sản xuất: IKA - Đức.
Tại Mục CDNT 16.2, HSMT yêu cầu: Giấy phép hoặc Giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc Giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương đối với các thiết bị kể trên.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Nhà thầu cho rằng, quy định thông số kỹ thuật trong HSMT mang tính định hướng, thông số mô tả hàng hóa quá chi tiết, giống hoàn toàn 100% model, hãng sản xuất cụ thể. Nhà thầu khẳng định, không thể có thiết bị của hãng sản xuất nào khác đáp ứng thông số kỹ thuật theo yêu cầu trong HSMT, ngoài các hãng sản xuất nêu trên.
HSMT quy định nhà thầu tham dự phải “cung cấp giấy phép bán hàng”, theo nhà thầu, chỉ có nhà thầu xin được giấy phép bán hàng của các hãng sản xuất trên thì mới đáp ứng yêu cầu. Bên mời thầu đã sử dụng quy cách, thông số kỹ thuật mang tính định hướng, ưu ái cho các thương hiệu cụ thể là thể hiện rõ việc cài khóa, ưu ái nhà thầu, là vi phạm pháp luật, đi ngược và trái với các quy định trong công tác đấu thầu. Do đó, nhà thầu đề nghị Bên mời thầu xem xét, loại bỏ những nội dung nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng theo quy định tại khoản 3 Điều 44 của Luật Đấu thầu 2023.
Dẫn chiếu quy định của pháp luật, bình luận, phân tích của chuyên gia:
Một chuyên gia về đấu thầu cho rằng, việc sử dụng cụm từ “tương đương” được hiểu là tiêu chí mở, nhưng việc tìm được sản phẩm tương đương dựa trên hàng loạt thông số kỹ thuật (nếu có cả những thông số kỹ thuật mang yếu tố độc quyền của hãng cụ thể nào đó) là bài toán khó đối với nhà thầu, dễ dẫn đến hạn chế cạnh tranh.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 08/4/2024,Chi cục Thú y vùng III có văn bản trả lời như sau:
Về thông số kỹ thuật nêu trong HSMT: Thông số, quy cách, đặc tính kỹ thuật của hàng hóa trong HSMT được xây dựng trên cơ sở dự toán mua sắm và chứng thư thẩm định giá, khi đưa thông số vào HSMT đã lược bỏ các thông tin về xuất xứ, hãng sản xuất, model và một số nội dung thông số không cần thiết khác; khi lập HSDT nội dung về việc kê khai thông tin về xuất xứ, hãng sản xuất, model là do nhà thầu tự khai báo;
Tại Mục 15.9 CDNT Chương I Hồ sơ mời thầu ban hành kèm theo Mẫu số 4A Thông tư số 01/2024/TT-BKHĐT quy định: “Tiêu chuẩn về chế tạo, quy trình sản xuất các vật tư và thiết bị cũng như các tham chiếu đến nhãn hiệu hàng hóa hoặc số catalô do Chủ đầu tư quy định tại Chương V chỉ nhằm mục đích mô tả và không nhằm mục đích hạn chế nhà thầu. Nhà thầu có thể đưa ra các tiêu chuẩn chất lượng, nhãn hiệu hàng hóa, catalô khác miễn là nhà thầu chứng minh cho bên mời thầu thấy rằng những thay thế đó vẫn bảo đảm sự tương đương cơ bản hoặc cao hơn so với yêu cầu quy định tại Chương V". Do đó, trong khi tham dự thầu, sau khi nghiên cứu Chương V của HSMT về thông số kỹ thuật hàng hóa yêu cầu, nhà thầu phân tích được ra các model của sản phẩm đáp ứng thì nhà thầu có thể tham dự thầu bằng sản phẩm đó, hoặc các sản phẩm tương đương cơ bản hoặc cao hơn.
Xét Bảng đặc tính kỹ thuật Chương V của HSMT, tại cột yêu cầu về đặc tính, thông số kỹ thuật tối thiểu (nhà thầu có thể chào tương đương hoặc tốt hơn) là hoàn toàn phù hợp với Mục 15.9 CDNT, vì vậy các đặc tính đó không định hướng cho sản phẩm nào mà nhà thầu có thể chào bất cứ sản phẩm nào đáp ứng tối thiểu theo yêu cầu của HSMT đều được đánh giá là đạt yêu cầu.
Tuy nhiên, Bên mời thầu sẽ rà soát lại các thông số kỹ thuật và giảm bớt một số thông số không cần thiết để tăng tính cạnh tranh cho HSMT.
Về nội dung yêu cầu giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng: Căn cứ khoản 12 Điều 24 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP quy định: “Trường hợp hàng hóa của gói thầu là hàng hóa đặc thù, phức tạp cần gắn với trách nhiệm của nhà sản xuất trong việc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng như bảo hành, bảo trì, sửa chữa, cung cấp phụ tùng, vật tư thay thế, dịch vụ hỗ trợ kỹ thuật và các dịch vụ liên quan khác, hồ sơ mời thầu có thể yêu cầu nhà thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng nhưng việc yêu cầu về giấy phép bán hàng phải được người có thẩm quyền chấp thuận”.
Ngoài ra, tại Điểm a Mục 5 Phần I Chỉ thị số 47/CT-Tg ngày 27/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ quy định: “Đối với hàng hóa đặc thù, phức tạp cần gắn với trách nhiệm của nhà sản xuất trong việc cung cấp các dịch vụ sau bán hàng như bảo hành, bảo trì, sửa chữa, cung cấp phụ tùng, vật tư thay thế..., trong HSMT có thể yêu cầu nhà thầu tham dự thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng của nhà sản xuất hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương”.
Các thiết bị, hàng hóa trong danh mục mua sắm thuộc lĩnh vực phòng thí nghiệm đều là các hàng hóa đặc thù; vì vậy việc yêu cầu một số thiết bị phải có giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương là phù hợp với các quy định hiện hành.
Bên mời thầu sẽ điều chỉnh bỏ nội dung yêu cầu giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng đối với các mặt hàng này. Tuy nhiên, yêu cầu các nhà thầu tham dự có cam kết đảm bảo chế độ bảo hành, bảo trì hàng hóa theo quy định của nhà sản xuất.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 10/4/2024, Chủ đầu tư ban hành Văn bản số 109/QĐ-TYV3 về việc phê duyệt điều chỉnh HSMT. Theo đó, một số nội dung điều chỉnh như sau:
Mục CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu, HSMT điều chỉnh: “Không yêu cầu giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương”.
Bảng yêu cầu về kỹ thuật chi tiết tại Chương V, HSMT điều chỉnh: Lược bỏ yêu cầu các thông số về kích thước, cân nặng của hàng hóa; Lược bỏ một số từ ngữ không cần thiết (chi tiết xem Chương V HSMT điều chỉnh đăng tải).
Chủ đầu tư/Bên mời thầu đã gia hạn thời gian đóng thầu 04 lần để sửa đổi HSMT, lần 1 đến 11h00 ngày 13/4/2024, lần 2 đến 17h00 ngày 13/4/2024, lần 3 đến 16h00 ngày 15/4/2024, lần 4 đến 08h00 ngày 16/4/2024.
Nhà thầu trúng thầu: Công ty cổ phần Khoa học Kỹ thuật quốc tế Thăng Long.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải HSMT ngày 26/8/2024 nêu các tiêu chí về quy chuẩn, tiêu chuẩn, giấy phép bán hàng có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình.
1. Gói thầu Mua sắm văn phòng phẩm
Dự toán Mua sắm văn phòng phẩm 6 tháng cuối năm 2024
Bên mời thầu: Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bến Tre
Chủ đầu tư: Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Bến Tre
Tại Mục CDNT 16.2 thuộc Chương II Bảng dữ liệu, HSMT yêu cầu: Có giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu:Hộp mực và giấy in ảnh canon KP 108: thương hiệu Canon. Mực in màu HP Pro M255dw: loại mực in HP laser màu, chính hãng HP.
2. Gói thầu số 04 Mua sắm trang thiết bị, máy móc văn phòng
Dự toán Mua sắm trang thiết bị, máy móc văn phòng
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn và Xây dựng Đức Anh
Chủ đầu tư: Công ty TNHH Một thành viên Thủy lợi Nam Hà Tĩnh
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu:Máy tính để bàn: Mainboard Gigabyte H610 - DDR4 - Bộ xử lý CPU: CORE I5-12400 (6C/12T, 2.50 GHz - 4.40 GHz, 18MB) - 1700. Ram KingsMax 16GB DDR4 3200Mhz. Ổ cứng SSD Kington 480Gb. Nguồn máy tính Symatech 350W. Vỏ Case Mixie X6 mặt trước Led. Bộ bàn phím chuột Fuhlen Fuhen USB. Màn hình 24 Inch/FHD/IPS/75HZ/5MS).
3. Gói thầu Mua sắm 03 xe mô tô 02 bánh Honda CB650R
Dự toán Mua sắm xe mô tô 02 bánh Honda CB650R cho lực lượng kiểm soát quân sự tỉnh
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Tín Nghĩa
Chủ đầu tư: Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Tại tên gói thầu nêu: Mua sắm 03 xe mô tô 02 bánh Honda CB650R.
4. Gói thầu số 18 Chi phí thiết bị
Dự án Xây dựng Trường Tiểu học thị trấn Cầu Kè đạt chuẩn quốc gia
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Cầu Kè (tỉnh Trà Vinh)
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Cầu Kè (tỉnh Trà Vinh)
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu: Màn hình tương tác 55 inch + OPS: Kích thước màn hình: 55". Tấm nền màn hình: LG. Đèn nền: DLED.
5. Gói thầu số 08 Thi công xây dựng và thiết bị
Dự án Xây dựng trụ sở Ban Chỉ huy Quân sự xã Liên Hiệp
Bên mời thầu: UBND xã Liên Hiệp (huyện Phúc Thọ, TP. Hà Nội)
Chủ đầu tư: UBND xã Liên Hiệp (huyện Phúc Thọ, TP. Hà Nội)
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu: Điều hòa treo tường 18.000 BTU 1 chiều Inverter: loại Fujitsu ASAG18CPTA-V/AOAG18CPTA_V; Công suất lạnh: 18.000 BTU. Bếp từ 2 vùng nấu: thương hiệu của Tây Ban Nha, sản xuất tại Trung Quốc.
6. Gói thầu Trang bị máy tính để bàn và máy tính xách tay cho Công ty Tư vấn điện miền Nam quý III năm 2024
Dự toán Trang bị máy tính để bàn và máy tính xách tay cho Công ty Tư vấn điện miền Nam quý III năm 2024
Bên mời thầu: Công ty Tư vấn điện miền Nam - Chi nhánh Tổng công ty Điện lực miền Nam TNHH
Chủ đầu tư: Công ty Tư vấn điện miền Nam - Chi nhánh Tổng công ty Điện lực miền Nam TNHH
Tại Bảng đặc tính và tiêu chí đánh giá kỹ thuật thuộc Chương V, HSMT yêu cầu: Máy tính để bàn và máy tính xách tay: Có giấy phép hoặc giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất, đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương còn hiệu lực.
7. Gói thầu số 06 Mua thiết bị văn phòng
Dự toán Mua sắm vật tư, hàng hóa ngành Hậu cần - Kỹ thuật
Bên mời thầu: Kho K255, Cục Kỹ thuật, Quân chủng Phòng không - Không quân
Chủ đầu tư: Kho K255, Cục Kỹ thuật, Quân chủng Phòng không - Không quân
Tại Chương V Yêu cầu về kỹ thuật, HSMT yêu cầu: Bộ máy tính để bàn Dell OPTIPLEX 7060, xuất xứ Malaysia hoặc tương đương; Máy in LBP 8100m, xuất xứ Nhật Bản hoặc tương đương; Máy in LBP 2900, xuất xứ Trung Quốc hoặc tương đương; Máy photocopy Canon IR 26251, xuất xứ Thái Lan hoặc tương đương.
8. Gói số 06 Cung cấp và lắp đặt thiết bị nội thất văn phòng, thiết bị họp trực tuyến
Dự án Đầu tư xây dựng Trung tâm dịch vụ công tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Trụ sở làm việc Đoàn Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân tỉnh
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án chuyên ngành dân dụng và công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Chủ đầu tư: Ban Quản lý dự án chuyên ngành dân dụng và công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Tại Mục CDNT 16.2 thuộc Chương II Bảng dữ liệu, HSMT yêu cầu: Có giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
Theo hướng dẫn tại Mục 16.2 Chương II Mẫu số 4A ban hành kèm theo Thông tư số 06/2024/TT-BKHĐT, đối với hàng hóa thông thường, thông dụng, sẵn có trên thị trường, đã được tiêu chuẩn hóa và được bảo hành theo quy định của nhà sản xuất thì không yêu cầu nhà thầu phải nộp giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
