Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet |
Trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, cán bộ của Cục DTNN khu vực Hoàng Liên Sơn cho biết đã tiến hành ký hợp đồng thực hiện 7 gói thầu cung cấp 8.500 tấn gạo dự trữ quốc gia năm 2023, các nhà thầu đã nộp bảo đảm thực hiện hợp đồng, thời gian thực hiện hợp đồng 60 ngày, hợp đồng trọn gói. Tuy nhiên, sau khi trúng thầu, giá gạo trên thị trường tăng đột biến, trung bình mỗi kg gạo tăng 3.000 đồng so với giá trúng thầu, một số nhà thầu đã có văn bản từ chối thực hiện hợp đồng. Cục đã hoàn thành nhập kho được 5.000 tấn gạo, còn 3.500 tấn gạo bị nhà thầu từ chối cung ứng.
Theo đó, Công ty TNHH Lương thực Hoàng Liên Sơn từ chối thực hiện hợp đồng Gói thầu số 02 Cung cấp 1.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2023 tại Chi cục DTNN Yên Bái thuộc Cục DTNN khu vực Hoàng Liên Sơn (giá trúng thầu 13,25 tỷ đồng) và bị tịch thu 662,5 triệu đồng tiền bảo đảm thực hiện hợp đồng.
Công ty CP Lương thực Yên Bái từ chối thực hiện Gói thầu số 03 Cung cấp 1.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2023 tại Chi cục DTNN Yên Bái (13,12 tỷ đồng) và Gói thầu số 06 Cung cấp 1.500 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2023 tại Chi cục DTNN Tuyên Quang (20,1 tỷ đồng). Tổng số tiền bảo đảm thực hiện hợp đồng mà Công ty CP Lương thực Yên Bái bị tịch thu là 1,661 tỷ đồng.
Cán bộ của Cục DTNN khu vực Hoàng Liên Sơn cho biết, hiện Cục đã báo cáo tình hình thực hiện mua gạo dự trữ nhập kho năm 2023 lên Tổng cục DTNN (Bộ Tài chính) và đang chờ ý kiến chỉ đạo để có phương án xử lý tiếp theo đối với số gạo chưa mua được nhập kho DTNN năm nay. Đây cũng là tình hình chung của nhiều Cục DTNN ở các khu vực khác.
Tại Cục DTNN khu vực Hà Bắc có 2 nhà thầu vi phạm trong thực hiện hợp đồng cung cấp gạo dự trữ quốc gia, dẫn đến phải chấm dứt thực hiện hợp đồng. Theo đó, Công ty TNHH Thương mại quốc tế Khải Minh không thực hiện hợp đồng Gói thầu số 10 Mua 940 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2023 tại Chi cục DTNN Lạng Giang. Công ty TNHH Vạn Lợi vi phạm trách nhiệm nhà thầu trong thực hiện hợp đồng Gói thầu số 07 Mua 1.000 tấn gạo nhập kho dự trữ quốc gia năm 2023 tại Chi cục DTNN Tân Hiệp.
Chiều ngày 6/10/2023, trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, lãnh đạo Cục DTNN khu vực Hà Nội cho biết, năm 2023, đơn vị được giao mua 8.000 tấn gạo dự trữ nhập kho. Cục đã hoàn thành đấu thầu và ký hợp đồng với các nhà thầu. Tuy nhiên, hiện Cục mới nhập kho được 5.000 tấn gạo dự trữ. Hai nhà thầu trúng thầu cung cấp 2.000 tấn gạo dự trữ đã có văn bản từ chối thực hiện hợp đồng và bị tịch thu bảo đảm thực hiện hợp đồng; nhà thầu cung cấp 1.000 tấn gạo còn lại cũng có nguy cơ không thực hiện được hợp đồng.
Cục DTNN khu vực Đông Nam Bộ được giao mua 7.500 tấn gạo, nhưng hiện mới hoàn thành nhập kho được 2.000 tấn gạo. Các nhà thầu Công ty CP Xuất nhập khẩu lương thực Thành Sang, Công ty TNHH Kim Hằng, Công ty TNHH Hiệp Phát Hưng đã có văn bản từ chối thực hiện cung cấp 5.500 tấn gạo sau khi trúng thầu.
Theo nguồn tin của phóng viên, tính đến thời điểm hiện tại, mới có Cục DTNN khu vực Nghĩa Bình hoàn thành 100% kế hoạch mua gạo dự trữ nhập kho, 21 Cục DTNN còn lại đều không hoàn thành.
Một số nhà thầu cung cấp gạo dự trữ quốc gia cho biết, khi tham gia đấu thầu, nhà thầu đều làm hợp đồng nguyên tắc với các nhà máy xay xát để cung cấp gạo nếu trúng thầu và đã chuyển một phần giá trị hợp đồng cho các nhà máy lương thực. Tuy nhiên, thời gian qua, giá gạo tăng cao đột biến, các nhà máy đã ký hợp đồng không chịu giao gạo như cam kết. Số lượng gạo mà nhà thầu có thể gom ở các chợ đầu mối vừa không đủ để cấp bù vào các kho DTNN, vừa không bảo đảm chất lượng và tiêu chuẩn gạo dự trữ quốc gia. Việc phải từ chối thực hiện hợp đồng là điều mà nhà thầu không mong muốn.
Chia sẻ với phóng viên, một chuyên gia cho biết, tình trạng gián đoạn cung cấp gạo dự trữ quốc gia sau trúng thầu đang diễn ra ở diện rộng trên cả nước, đây là điều chưa từng có trong tiền lệ mua gạo nhập kho dự trữ quốc gia từ trước đến nay. Thời hạn cuối để nhập gạo vào kho DTNN năm 2023 là ngày 15/10/2023 nên đến thời điểm hiện tại, chưa có con số chính thức về số lượng gạo chưa mua được trong tổng số 220.000 tấn gạo dự trữ quốc gia theo kế hoạch năm 2023. Tuy nhiên, với thực trạng nhiều nhà thầu từ chối thực hiện hợp đồng sau khi trúng thầu như hiện nay, số lượng gạo dự trữ chưa được nhập vào các kho DTNN là không nhỏ, đòi hỏi phải tính một phương án mới để có đủ nguồn lương thực dự trữ quốc gia.