Khu kinh tế cửa khẩu, động lực “cất cánh”

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Với mục tiêu đưa Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai trở thành một trung tâm logistics lớn và quan trọng hàng đầu của cả nước, phát triển đa ngành, lĩnh vực, là khu vực động lực trên hành lang biên giới, trung tâm giao thương kết nối các nước ASEAN với thị trường vùng Tây Nam Trung Quốc và châu Âu, tỉnh Lào Cai đã dành nhiều nguồn lực để xây dựng khu kinh tế này.
Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai là khu kinh tế duy nhất ở phía Bắc có cửa khẩu quốc tế nằm trong thành phố. Ảnh: Mạnh Dũng
Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai là khu kinh tế duy nhất ở phía Bắc có cửa khẩu quốc tế nằm trong thành phố. Ảnh: Mạnh Dũng

Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai là khu kinh tế duy nhất ở phía Bắc có cửa khẩu quốc tế nằm trong thành phố nên có kết cấu hạ tầng, hệ thống dịch vụ khá phát triển, phục vụ thuận lợi cho nhu cầu giao thương xuất nhập khẩu, du lịch và dịch vụ giữa Việt Nam và Trung Quốc. Đây cũng là khu kinh tế cửa khẩu có nhiều lợi thế đặc biệt với cặp cửa khẩu quốc tế Lào Cai (Việt Nam) - Hà Khẩu (Trung Quốc) nằm trên hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, là cửa ngõ quan trọng trung chuyển hàng hóa giữa các nước ASEAN qua cảng biển Việt Nam tới các tỉnh Tây Nam Trung Quốc.

UBND tỉnh Lào Cai cho biết, Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai được xây dựng từ năm 2001, qua 22 năm đầu tư, xây dựng đã phát triển đa ngành, là trung tâm giao thương của khu vực ASEAN và vùng Tây Nam Trung Quốc, một cực tăng trưởng - trung tâm kết nối của vùng trung du, miền núi Bắc Bộ với cả nước. Khai thác lợi thế Khu kinh tế cửa khẩu trong chiến lược phát triển của địa phương, Lào Cai luôn đặt mục tiêu “lấy kinh tế thương mại qua các cửa khẩu biên giới làm nòng cốt, xây dựng môi trường đầu tư và kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp 2 bên, đưa kinh tế cửa khẩu thực sự là mũi nhọn, là động lực để phát triển kinh tế địa phương…".

Từ diện tích ban đầu được phê duyệt gần 6.514 ha, đến nay, sau điều chỉnh, Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai có tổng diện tích gần 15.929,8 ha với các phân khu chức năng: khu cửa khẩu quốc tế Lào Cai (khu vực hoạt động xuất - nhập cảnh, xuất - nhập khẩu, thương mại, du lịch và dịch vụ) với 3 cặp cửa khẩu: Cửa khẩu quốc tế đường sắt Lào Cai (Việt Nam) - Hà Khẩu (Trung Quốc), Cửa khẩu quốc tế đường bộ số 1 Lào Cai (Việt Nam) - Hà Khẩu (Trung Quốc) được nối liền bởi cầu Hồ Kiều II qua sông Nậm Thi, Cửa khẩu quốc tế đường bộ số II Kim Thành (Việt Nam) - Bắc Sơn (Trung Quốc) được nối liền bởi cầu Kim Thành; một số khu vực phụ cận thuộc thành phố Lào Cai, các huyện: Bát Xát, Bảo Thắng, Mường Khương.

Lãnh đạo Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh Lào Cai cho biết, năm 2022, Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai đã thu hút 4 dự án đầu tư mới với tổng vốn đăng ký gần 939 tỷ đồng; đồng thời duy trì hoạt động ổn định của Nhà máy Luyện đồng Bản Qua, các nhà máy sản xuất gạch của Công ty Phú Hưng, Công ty Đức Tiến tại Bản Vược…

Đến nay, tỉnh Lào Cai có 240 dự án với tổng vốn đăng ký trên 37.000 tỷ đồng đầu tư vào khu kinh tế cửa khẩu. Tổng giá trị xuất nhập khẩu, mua bán, trao đổi hàng hoá qua các cửa khẩu trong năm 2022 ước đạt 2.228,6 triệu USD, đứng thứ 3 về kim ngạch xuất nhập khẩu so với các cửa khẩu biên giới phía Bắc.

Đến nay, tỉnh Lào Cai có 240 dự án với tổng vốn đăng ký trên 37.000 tỷ đồng đầu tư vào khu kinh tế cửa khẩu. Tổng giá trị xuất nhập khẩu, mua bán, trao đổi hàng hoá qua các cửa khẩu trong năm 2022 ước đạt 2.228,6 triệu USD, đứng thứ 3 về kim ngạch xuất nhập khẩu so với các cửa khẩu biên giới phía Bắc (sau cửa khẩu Móng Cái - Quảng Ninh và cửa khẩu Tân Thanh - Lạng Sơn). Tổng thu thuế, phí qua cửa khẩu năm 2022 ước đạt 1.650 tỷ đồng, tăng 2% so với năm 2021. Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai hiện có 61 doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ kho bãi với diện tích 72,7 ha, trong đó có 5 trung tâm logistics lớn. Hầu hết các trung tâm này đều hoạt động chuyên nghiệp từ việc vận chuyển, giao hàng thông quan qua cửa khẩu và thanh toán quốc tế. Tại Cửa khẩu quốc tế Kim Thành có từ 450 - 500 doanh nghiệp thường xuyên có hoạt động xuất, nhập khẩu.

Theo quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050, trong giai đoạn 2021 - 2025, Lào Cai phấn đấu đưa Khu kinh tế cửa khẩu trở thành 1 trong 8 khu kinh tế trọng điểm của cả nước, trong đó dự kiến giá trị kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 10 tỷ USD vào năm 2025. Bởi vậy, cùng với việc mở rộng quy hoạch, tỉnh Lào Cai đang tích cực thu hút các doanh nghiệp lớn đầu tư phát triển dịch vụ logistics, trong đó, khu logistics Kim Thành, Bản Vược sẽ là khu vực trọng điểm trong Khu kinh tế cửa khẩu.

Còn theo Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thời gian tới, tỉnh Lào Cai sẽ là trung tâm giao thương của Việt Nam và khu vực ASEAN với vùng Tây Nam Trung Quốc và châu Âu; là một trong những trung tâm thương mại, dịch vụ, du lịch, logistics, đô thị và công nghiệp của vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, có khả năng gắn kết với các địa phương trên hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh tạo thành tuyến dịch vụ thương mại, du lịch động lực của vùng trung du và miền núi Bắc Bộ với các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai được định vị phát triển thành khu vực động lực của hành lang biên giới của Tỉnh, trong đó hạt nhân là khu hợp tác kinh tế qua biên giới; trọng tâm là phát triển kinh tế cửa khẩu, thương mại, dịch vụ, công nghiệp, logistics, cảng cạn.

Khu hợp tác kinh tế qua biên giới được xây dựng gồm các khu chức năng: khu phi thuế quan; khu cửa khẩu; khu, cụm công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp; khu giải trí, khu du lịch, khu đô thị, dân cư và các khu chức năng khác có kết cấu hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội đồng bộ. Tổ chức liên kết phát triển Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai với các khu công nghiệp, đô thị, các khu vực kinh tế động lực của Tỉnh.

Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai trở thành khu kinh tế động lực của Tỉnh và có tầm cỡ quốc tế, tỉnh Lào Cai đang nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách trên các lĩnh vực nhằm thu hút nhiều nguồn lực cho Khu kinh tế cửa khẩu bứt phá phát triển; đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách đối với các vùng kinh tế động lực, trung tâm để thúc đẩy liên kết giữa vùng kinh tế động lực với các vùng khác trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Với tầm nhìn đột phá và lối đi riêng, cùng nhiều giải pháp đồng bộ, kỳ vọng trong tương lai gần, Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai sẽ là khu vực động lực của hành lang biên giới, là đầu mối trung chuyển hàng hóa của các nước tiểu vùng sông Mê Kông, ASEAN, Trung Quốc và châu Âu, là trung tâm logistics hiện đại của khu vực và quốc tế kết nối đồng bộ với hệ thống cảng biển, cảng cạn, cảng hàng không, ga đường sắt, mạng lưới giao thông đường bộ...

Chuyên đề