 |
| Hợp tác công tư là phương thức hiệu quả và tất yếu để huy động tối đa nguồn lực từ khu vực tư nhân nhằm tạo đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Ảnh: Tuấn Anh |
Các cơ quan nhà nước cũng ban hành kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp tham gia dự án hợp tác công tư KHCN, ĐMST với những ưu đãi thuận lợi nhất. Nhiều dự án PPP tiềm năng về dữ liệu, hạ tầng số, trí tuệ nhân tạo đã lộ diện, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp công nghệ.
Nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp
Từ quy định tại Nghị định 180/2025/NĐ-CP, nhiều bộ, địa phương như Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cần Thơ, Hưng Yên, Thanh Hóa, Đắk Lắk, Lào Cai, Sơn La, Lâm Đồng… đã ban hành kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp tham gia phát triển các ứng dụng, dịch vụ số mới theo phương thức hợp tác công tư.
Kế hoạch của các bộ khẳng định, hợp tác công tư là phương thức hiệu quả và tất yếu để huy động tối đa nguồn lực, tiềm năng trí tuệ và công nghệ từ khu vực tư nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực KHCN, ĐMST và chuyển đổi số nhằm đạt được các mục tiêu đột phá, thực hiện thành công Nghị quyết 57-NQ/TW (về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia). Lấy doanh nghiệp làm trung tâm, các chính sách hỗ trợ phải thực sự giải quyết được khó khăn, vướng mắc, tạo môi trường thuận lợi, công bằng và hấp dẫn để doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn. Các kế hoạch cũng nêu rõ cơ chế, chính sách và hành động cụ để hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp về tài chính, kỹ thuật, tiếp cận nguồn lực và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Các bản kế hoạch của địa phương nhấn mạnh, đến mục tiêu triển khai có hiệu quả các quy định tại Nghị định số 180/2025/NĐ-CP, tạo môi trường pháp lý thuận lợi, minh bạch và hấp dẫn để hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn tham gia đầu tư, phát triển, vận hành các hạ tầng số, nền tảng số dùng chung, dịch vụ số và hoạt động nghiên cứu và phát triển theo các hình thức hợp tác công tư quy định tại Nghị định. Tại kế hoạch, các địa phương đã giao đơn vị chức năng nghiên cứu lựa chọn, xây dựng danh mục dự án PPP trong lĩnh vực KHCN, ĐMST và chuyển đổi số có tính khả thi cao, phù hợp với chiến lược phát triển của tỉnh. Đồng thời, hỗ trợ thủ tục pháp lý, lựa chọn nhà đầu tư PPP; hỗ trợ xúc tiến đầu tư, kết nối hợp tác…
Riêng đối với chính sách về PPP quy định tại Luật PPP (sửa đổi, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15), đại diện Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Tài chính cho biết, dự án PPP trong lĩnh vực KHCN, ĐMST cũng được hưởng nhiều cơ chế vượt trội hơn như không yêu cầu nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP chia sẻ phần tăng doanh thu trong 3 năm đầu sau thời điểm vận hành, kinh doanh; trong 3 năm đầu sau vận hành, kinh doanh, cho phép áp dụng mức chia sẻ 100% phần chênh lệch giảm giữa doanh thu thực tế và doanh thu trong phương án tài chính khi doanh thu thực tế thấp hơn doanh thu trong phương án tài chính…
Những dự án PPP tiềm năng
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương cho biết, trong tầm nhìn phát triển của Việt Nam, ĐMST được khẳng định là một trụ cột chiến lược thông qua Nghị quyết 57-NQ/TW. Đây là nhóm lĩnh vực mới, nhưng có tiềm năng tạo đột phá với các mô hình như hạ tầng số phục vụ quản trị quốc gia và dịch vụ công; hợp tác 3 bên giữa Nhà nước - doanh nghiệp - viện, trường. Thời gian tới, Việt Nam mong muốn thúc đẩy các mô hình PPP sáng tạo, phù hợp xu thế phát triển kinh tế số.
Với sự chuyển động tích cực của chính sách, nhiều doanh nghiệp công nghệ chia sẻ sẵn sàng tham gia vào dự án hợp tác công tư trong lĩnh vực KHCN, ĐMST và rất kỳ vọng, chờ đợi những dự án cụ thể. Một danh mục dự án tiềm năng được đưa ra thị trường sẽ tạo nền móng cho hệ sinh thái hợp tác công tư trong lĩnh vực KHCN, ĐMST, chuyển đổi số phát triển bền vững với vai trò dẫn dắt của Nhà nước.
Thông tin vào đầu tháng 11/2025, ông Phạm Thy Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Tài chính cho biết, Bộ đã nhận được đề xuất từ khoảng 10 bộ, ngành và hơn 20 địa phương, với danh mục 60 - 70 dự án. Bộ Tài chính đang làm việc trực tiếp với từng đơn vị để xác định tính khả thi của các dự án.
Tại Đối thoại cấp cao về PPP năm 2025 do Bộ Tài chính và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tổ chức ngày 25/11/2025, Cục Quản lý đấu thầu đã thông tin về danh mục dự án PPP tiềm năng, trong đó có nhiều dự án công nghệ thông tin. Có thể kể đến như tại Lào Cai có Dự án Đầu tư hạ tầng số và thực hiện chuyển đổi số toàn diện trong giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên trên địa bàn Tỉnh với tổng mức đầu tư dự kiến 180 tỷ đồng; Dự án Sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ đánh giá năng lực và định hướng nghề nghiệp cho học sinh (230 tỷ đồng). Cần Thơ có 3 dự án: Sàn giao dịch dữ liệu Cần Thơ, Cơ sở dữ liệu đô thị thông minh tích hợp (IOC Data Lake), Đào tạo nguồn nhân lực công nghệ thông tin và chuyển đổi số. TP. Đà Nẵng có Dự án “Bản sao số”… Một số địa phương có nhiều dự án khác như Trung tâm Dữ liệu quốc gia (Cao Bằng); Xây dựng Trung tâm dữ liệu - Data Center (Gia Lai); Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế, Xây dựng cơ sở dữ liệu ngành nông nghiệp và môi trường (Lâm Đồng); Triển khai phần mềm quản lý số hóa trên nền tảng y tế thông minh (An Giang)…
Để triển khai thuận lợi các dự án trong danh mục, nhiều doanh nghiệp đang chờ đợi hướng dẫn cụ thể hơn về định giá tài sản, chia sẻ doanh thu, yếu tố đầu ra đối với dự án ĐMST, một số đơn giá định mức của các dịch vụ mới… để xem xét cơ hội tham gia.
