Công ty CP Cảng Hải Phòng đã tạm ngừng khai thác cầu cảng số 9, 10, 11 để phục vụ thi công cầu Hoàng Văn Thụ. Ảnh: Mỹ Hạnh |
Xây cầu ảnh hưởng tới khai thác cảng
Bến cảng Hoàng Diệu nằm bên bờ sông Cấm, được người Pháp xây dựng từ năm 1874, là một trong 3 bến cảng của Công ty CP Cảng Hải Phòng, có hệ thống đường sắt kết nối đồng bộ với đường sắt quốc gia (Hải Phòng - Hà Nội - Việt Trì - Lào Cai). Bến cảng gồm 11 cầu cảng với 1.717 m dài, tổng diện tích kho hàng là 31.320 m2, diện tích bãi hàng là 163.000 m2 cùng hệ thống các công trình phụ trợ. Bến cảng Hoàng Diệu chủ yếu tiếp nhận các loại hàng rời phục vụ sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, xây dựng của các tỉnh, thành phố thuộc khu vực phía Bắc.
Theo đánh giá của Bộ GTVT, đây là bến cảng có giá thành vận tải hàng hóa thấp nhất trong các cảng hiện nay tại Hải Phòng, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của khu vực khi 52% lượng hàng tổng hợp (ngoài container) và 73% hàng nhập khẩu của khu vực thông qua bến cảng này.
Theo Quy hoạch chung xây dựng TP. Hải Phòng đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050, về định hướng phát triển không gian đô thị, đất phần cảng ven sông Cấm sau khi di dời dành cho phát triển khu chức năng đô thị, ưu tiên công trình dịch vụ công cộng, cây xanh, văn phòng, thương mại. Về quy hoạch giao thông đường bộ, sẽ xây dựng cầu Nguyễn Trãi, cầu Hoàng Văn Thụ bắc qua sông Cấm.
Còn theo Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, các bến sông Cấm không phát triển mở rộng, từng bước di dời, chuyển đổi công năng bến cảng Hoàng Diệu; lộ trình di dời phù hợp với kế hoạch xây dựng cầu Nguyễn Trãi và tiến độ xây dựng các bến cảng tại khu bến Lạch Huyện.
Cầu Hoàng Văn Thụ đã được khởi công ngày 6/1/2017, hướng tuyến cầu cắt qua cầu cảng số 10, 11 và ảnh hưởng đến hoạt động của bến cảng số 9. Công ty CP Cảng Hải Phòng đã phải tạm ngừng khai thác 3 cầu cảng này để phục vụ thi công cầu Hoàng Văn Thụ.
TP. Hải Phòng đang nghiên cứu và đề xuất đầu tư xây dựng tiếp cầu Nguyễn Trãi bắc qua sông Cấm tại vị trí cầu cảng số 1, 2, 3 bến cảng Hoàng Diệu. Dự kiến, các cầu cảng này sẽ trực tiếp bị ảnh hưởng và bị hạn chế về tĩnh không; đồng thời, các cầu cảng còn lại của bến cảng Hoàng Diệu sẽ không thể tiếp tục khai thác theo năng lực thiết kế.
Đấu giá quỹ đất sau khi di dời
Bộ GTVT đề xuất di dời theo phương án chuyển đổi công năng một phần bến cảng Chùa Vẽ để tiếp nhận hàng hóa tổng hợp dịch chuyển từ bến cảng Hoàng Diệu, phần còn lại phân bổ về các cảng tổng hợp, container hiện hữu trên sông Cấm.
Quan điểm là ưu tiên cho Công ty CP Cảng Hải Phòng đầu tư một số bến cảng mới tại Lạch Huyện, đảm nhận lượng hàng theo quy hoạch, bù đắp năng lực thông qua và bảo đảm nguồn thu khi bến cảng Chùa Vẽ chuyển đổi công năng. Trước mắt, đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án Đầu tư xây dựng bến số 3, 4 tại cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng do Công ty CP Cảng Hải Phòng làm chủ đầu tư, thời gian thực hiện trong giai đoạn từ 2017 - 2020 và đưa cảng vào khai thác sử dụng trong quý IV/2019.
Kinh phí di dời dự kiến là 1.826,2 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 khoảng 492,1 tỷ đồng; giai đoạn 2 khoảng 1.334,1 tỷ đồng. Cơ cấu nguồn vốn hỗ trợ di dời toàn bộ bến cảng sẽ được xác định cụ thể dựa trên quyết định của Chính phủ đối với Đề án di dời; kinh phí từ nguồn đền bù giải phóng mặt bằng các dự án cầu đường bộ (cầu Hoàng Văn Thụ, cầu Nguyễn Trãi); phần còn lại đề nghị được sử dụng từ nguồn thực hiện di dời bến cảng Hoàng Diệu; hỗ trợ từ nguồn vốn ngân sách trung ương và địa phương.
Đối với quỹ đất sau khi di dời, Bộ GTVT đề xuất được đấu giá công khai theo quy định để tạo nguồn hỗ trợ tái đầu tư cho doanh nghiệp (Công ty CP Cảng Hải Phòng) bị di dời; giao UBND TP. Hải Phòng điều chỉnh cục bộ quy hoạch quận Ngô Quyền đến năm 2025 để có quỹ đất chuyển đổi công năng và chỉ đạo cơ quan có thẩm quyền bán đấu giá theo quy định.