|
| Có 108 dự án nhà ở xã hội được các địa phương đăng ký hoàn thành trong năm 2024 với quy mô 47.532 căn hộ. Ảnh: Lê Tiên |
Nhiều địa phương trắng dự án khởi công
Tại Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030” trong năm 2024, ông Nguyễn Văn Sinh, Thứ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, việc phát triển NOXH trong thời gian qua đã đạt được kết quả quan trọng. Trong giai đoạn từ năm 2021 đến hết năm 2023, có 71 dự án NOXH hoàn thành với quy mô 37.868 căn; 127 dự án với quy mô 107.896 căn đã khởi công xây dựng; 301 dự án với quy mô 265.486 căn được chấp thuận chủ trương đầu tư.
Nhiều địa phương đã thúc đẩy khởi công xây dựng NOXH như Bắc Ninh 15 dự án, 6.000 căn; Bắc Giang 5 dự án, 12.475 căn; Hải Phòng 7 dự án, 11.678 căn; Bình Dương 7 dự án, 6.557 căn; Đồng Nai 8 dự án, 9.074 căn; Thanh Hóa 9 dự án, 4.948 căn...
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Sinh, một số địa phương có nhu cầu về NOXH rất lớn nhưng việc đầu tư còn hạn chế (Hà Nội 3 dự án, 1.700 căn, đáp ứng 9%; TP.HCM 7 dự án với 4.996 căn, đáp ứng 19%; Đà Nẵng 5 dự án với 2.750 căn, đáp ứng 43%...). Thậm chí một số địa phương không có dự án NOXH khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay như Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An, Quảng Ngãi.
Bên cạnh đó, về việc bố trí quỹ đất, trên địa bàn cả nước đã quy hoạch 1.249 khu đất với quy mô 8.390 ha làm NOXH, như vậy so với báo cáo năm 2020 (3.359 ha) thì diện tích đất phát triển NOXH đến nay đã tăng thêm 5.031 ha. Một số địa phương quan tâm đến việc quy hoạch quỹ đất phát triển NOXH như Đồng Nai 1.063 ha, TP.HCM 608 ha, Long An 577 ha, Hải Phòng 471 ha, Hà Nội 412 ha. Dù vậy, còn một số địa phương chưa quy hoạch bố trí quỹ đất NOXH như Ninh Bình, Lai Châu, Nghệ An, Ninh Thuận, Đồng Tháp.
Bộ Xây dựng nhận định, nhiều địa phương chưa quan tâm phát triển NOXH, chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NOXH trong quy hoạch đô thị. Một số địa phương có nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư trong giai đoạn vừa qua nhưng chưa quan tâm việc lựa chọn chủ đầu tư để triển khai đầu tư xây dựng; một số dự án NOXH đã khởi công nhưng doanh nghiệp không triển khai thi công hoặc thi công chậm tiến độ…
 |
Một số địa phương như Hà Nội, TP.HCM có nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn nhưng hoạt động đầu tư còn rất hạn chế. Ảnh: Nhã Chi |
Quá ít chủ đầu tư vay được gói ưu đãi
Đối với nguồn vốn hỗ trợ doanh nghiệp theo Nghị quyết số 11/NQ-CP của Chính phủ, Bộ Xây dựng đã 3 lần công bố danh mục các dự án đủ điều kiện được vay với số lượng 24 dự án NOXH, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ đủ điều kiện, với quy mô 20.188 căn hộ, tổng mức đầu tư 19.014 tỷ đồng và nhu cầu vay vốn theo đề xuất của các địa phương khoảng 7.516 tỷ đồng. Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, hiện có 1 chủ đầu tư dự án NOXH được vay vốn với số tiền là 125,84 tỷ đồng.
Đối với việc giải ngân nguồn vốn 15.000 tỷ đồng hỗ trợ cho khách hàng cá nhân vay để mua, thuê mua NOXH, nhà công nhân, nhà ở của hộ gia đình, theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, đến nay dư nợ đạt 10.272 tỷ đồng với 26.268 khách hàng.
Còn với nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng theo Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ, hiện có 27 địa phương công bố danh mục 63 dự án đủ điều kiện vay theo chương trình tín dụng này với nhu cầu hơn 27.900 tỷ đồng. Tính đến thời điểm hiện tại, có 5 dự án NOXH tại 5 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 416 tỷ đồng.
Theo Bộ Xây dựng, nguồn vốn hỗ trợ cho phát triển dự án NOXH theo Nghị quyết 11 và Nghị quyết 33 của Chính phủ chưa được giải ngân hiệu quả do nhiều doanh nghiệp đầu tư NOXH chưa bảo đảm tiêu chí, điều kiện được vay theo pháp luật về tín dụng; một số địa phương chưa công bố danh mục NOXH đủ điều kiện vay; thời gian vay ngắn hạn (đảm 11 chỉ hỗ trợ trong thời gian 2 năm từ 2022 - 2023) chưa thu hút được các nhà đầu tư vay vốn…
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ yêu cầu năm 2024 phấn đấu hoàn thành khoảng 130 nghìn căn hộ. Đây là mục tiêu rất cao, đòi hỏi các bộ, ngành và địa phương bám sát và thực hiện nghiêm túc, quyết liệt hơn nữa các nhiệm vụ Đề án đề ra, đặc biệt là rà soát quy hoạch, bố trí quỹ đất, cải cách thủ tục hành chính… cho các dự án NOXH. Bộ Xây dựng sẽ cùng các bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng các nghị định hướng dẫn Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 để tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách. Bộ Xây dựng cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét hạ mức lãi suất cho vay gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng; tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để triển khai hiệu quả gói hỗ trợ này.
Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Đức Hiển đề xuất, để huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực cho phát triển NOXH, cần nghiên cứu, ban hành cơ chế, chính sách tạo thuận lợi cho các địa phương sử dụng một phần tiền sử dụng đất của các dự án phát triển nhà ở thương mại thực hiện nghĩa vụ NOXH để đầu tư xây dựng nhà ở, hạ tầng kỹ thuật khung cho các dự án NOXH tại địa phương; mở rộng nguồn vốn phát triển NOXH từ quỹ đầu tư phát triển địa phương, nguồn vốn từ nước ngoài để phát triển NOXH; nghiên cứu, thúc đẩy hình thành các định chế tài chính để phát triển NOXH. Đồng thời, có cơ chế, chính sách nhằm huy động nguồn lực của xã hội, đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa nguồn vốn phát triển NOXH, đặc biệt là của các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế, bất động sản lớn trong nước, nhà đầu tư nước ngoài...
