Đấu thầu mua sắm hàng hóa: Gỡ bỏ rào cản về hàng mẫu

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Thời gian qua, không ít hồ sơ mời thầu (HSMT) đưa ra yêu cầu hàng mẫu với hàng hóa thông dụng, cùng với đó là các chủ đầu tư (CĐT), bên mời thầu (BMT) không tạo điều kiện cho nhà thầu nộp hàng mẫu, đánh giá hàng mẫu thiếu chính xác, không khách quan khiến nhiều nhà thầu bị loại oan dẫn đến kiến nghị trong đấu thầu. Tới đây, “chốt chặn” này sẽ được gỡ bỏ.
Gói thầu Mua sắm bàn ghế học sinh, CĐT đưa ra yêu cầu, nhà thầu phải gửi hàng mẫu đúng với danh mục tham gia dự thầu đến trước thời điểm đóng thầu. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Gói thầu Mua sắm bàn ghế học sinh, CĐT đưa ra yêu cầu, nhà thầu phải gửi hàng mẫu đúng với danh mục tham gia dự thầu đến trước thời điểm đóng thầu. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Cuối năm 2021, Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị đấu thầu của Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Đồng Tháp đã từng giải quyết kiến nghị của nhà thầu liên quan đến Gói thầu Mua ảnh Bác Hồ do Ban Quản lý dự án đầu tư và Phát triển quỹ đất huyện Lấp Vò làm CĐT, trực tiếp mời thầu. Gói thầu trước đó bị kiến nghị về việc BMT yêu cầu nhà thầu cung cấp hàng mẫu trực tiếp trong 72 giờ.

Nhà thầu cho biết đã cung cấp hàng mẫu bằng ảnh và video khi nộp HSDT và xin gia hạn nộp hàng mẫu trễ hơn 3 ngày so với yêu cầu nhưng không được BMT chấp nhận. Sau khi bị loại, Nhà thầu có văn bản gửi Sở KH&ĐT Đồng Tháp đề nghị thành lập Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị.

Đối với trường hợp này, Hội đồng tư vấn giải quyết kiến nghị đấu thầu cho rằng, hàng hóa mua sắm của Gói thầu là loại thông dụng trên thị trường. Việc HSMT yêu cầu cung cấp hàng mẫu để đối chiếu có thể làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, chưa phù hợp với Khoản 2 Điều 12 Nghị định 63/2014/NĐ-CP và Mục 5 Phần I Chỉ thị số 47/CT-TTg. Đồng thời, BMT xây dựng tiêu chí cung cấp hàng mẫu trong vòng 72 giờ là chưa khoa học, khách quan.

Phản ánh đến Báo Đấu thầu, một nhà thầu cho biết, tại HSMT Gói thầu Mua sắm bàn ghế học sinh do Trường Mầm non Kim Đồng, Quận 8, TP.HCM làm CĐT đưa ra yêu cầu, nhà thầu phải “gửi hàng mẫu đúng với danh mục tham gia dự thầu đến Trường Mầm non Kim Đồng trước thời điểm đóng thầu”. Yêu cầu này được nhà thầu và chuyên gia đấu thầu cho rằng bất hợp lý vì hàng hóa mời thầu là sản phẩm thông dụng, sẵn có trên thị trường, việc yêu cầu hàng mẫu có thể làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Đặc biệt, đối với gói thầu chào hàng cạnh tranh rút gọn, đấu thầu qua mạng thì yêu cầu này là không phù hợp với quy định của pháp luật về đấu thầu, dẫn tới khó khăn, phát sinh chi phí cho các nhà thầu dự thầu.

Tại Gói thầu Thiết bị dạy học do Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) huyện Lạc Thủy, tỉnh Hòa Bình mời thầu, phạm vi hàng hóa của Gói thầu gồm 116 danh mục (đa phần là tranh ảnh, tập bản đồ), song HSMT yêu cầu nhà thầu nộp hàng mẫu với số lượng 1 bộ hàng mẫu/1 danh mục hàng hóa tương ứng trước thời điểm đóng thầu. Nhà thầu cho rằng, yêu cầu này không cần thiết và khó có nhà thầu nào có thể đáp ứng được điều kiện trong thời gian ngắn chuẩn bị HSDT.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, một nhà thầu cho biết thường xuyên gặp tình trạng lạm dụng yêu cầu về hàng mẫu tại các gói thầu mua sắm hàng hóa. Yêu cầu này nhiều năm qua đã gây khó khăn cho nhà thầu nhưng không được giải quyết triệt để.

Nhằm tạo thuận lợi cho các nhà thầu, ngăn chặn tình trạng lạm dụng yêu cầu về hàng mẫu nêu trên, Thông tư số 08/2022/TT-BKHĐT quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (TT08) vừa được ban hành đã quy định về vấn đề hàng mẫu trong HSMT các gói thầu mua sắm hàng hóa.

Theo đó, TT08 quy định, HSMT không được đưa ra yêu cầu về hàng mẫu; trường hợp cần yêu cầu về hàng mẫu để đánh giá về kỹ thuật thì CĐT phải trình người có thẩm quyền xem xét, quyết định. Trong tờ trình phải nêu rõ lý do yêu cầu về hàng mẫu. CĐT, BMT phải bảo đảm việc yêu cầu cung cấp hàng mẫu không dẫn đến làm tăng chi phí của gói thầu, hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Trường hợp HSMT có yêu cầu cung cấp hàng mẫu, nhà thầu có thể nộp bổ sung hàng mẫu trong vòng 5 ngày làm việc sau thời điểm đóng thầu.

Trao đổi với Báo Đấu thầu, đại diện một nhà thầu tại Hà Nội cho biết, đây là quy định được các nhà thầu trong lĩnh vực cung cấp hàng hóa, thiết bị rất mong chờ. Quy định này đã loại bỏ hoàn toàn việc yêu cầu hàng mẫu đối với hàng hóa thông dụng, các nhà thầu đã trút được gánh nặng, đỡ chi phí lớn khi dự thầu.

Chuyên đề