Xây dựng tiêu chí khu đất đấu thầu chọn nhà đầu tư: Mở dư địa đấu thầu, phát huy hiệu quả đất đai

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Nhiều địa phương đang xây dựng bộ tiêu chí khu đất thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án đầu tư có sử dụng đất. Đây là bước đầu tiên quan trọng để xây dựng danh mục khu đất sẽ đấu thầu, mở ra không gian thu hút nguồn lực tư nhân thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất, góp phần phát huy hiệu quả nguồn lực đất đai, phát triển kinh tế xã hội địa phương.
Thông qua đấu thầu, các địa phương sẽ lựa chọn được dự án có chất lượng tốt, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội và lựa chọn nhà đầu tư có năng lực nhất. Ảnh: Lê Tiên
Thông qua đấu thầu, các địa phương sẽ lựa chọn được dự án có chất lượng tốt, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội và lựa chọn nhà đầu tư có năng lực nhất. Ảnh: Lê Tiên

Trong những năm qua, pháp luật chưa có quy định địa phương xây dựng tiêu chí lựa chọn khu đất để đấu thầu. Các địa phương trên cả nước đã tổ chức lựa chọn nhà đầu tư thực hiện các dự án khu đô thị, khu dân cư nông thôn… thông qua hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư khi đất chưa được giải phóng mặt bằng, thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất, có quy hoạch được duyệt, phù hợp với các quy định của pháp luật có liên quan… Theo báo cáo của nhiều địa phương về công tác lựa chọn nhà đầu tư dự án đầu tư có sử dụng đất, các dự án được lựa chọn nhà đầu tư, hoàn thành đầu tư xây dựng tạo nên khu đô thị, khu nhà ở, khu dân cư nông thôn đồng bộ về hạ tầng, khang trang, hiện đại, đáp ứng nhu cầu về nhà ở của người dân trên địa bàn.

Theo quy định tại Điều 126 Luật Đất đai có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, HĐND cấp tỉnh quy định các tiêu chí để quyết định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Một trong những điều kiện để đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất là phải thuộc danh mục các khu đất thực hiện đấu thầu dự án đầu tư có sử dụng đất được HĐND cấp tỉnh quyết định.

Bộ tiêu chí quyết định khu đất nào sẽ thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư được xây dựng nhằm cụ thể hóa các quy định của Luật Đất đai vừa có hiệu lực, bảo đảm phù hợp điều kiện thực tế tại địa phương; là cơ sở, căn cứ quan trọng để lập danh mục các khu đất đấu thầu dự án đầu tư và triển khai các trình tự, thủ tục về chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.

Với quy định mới này, để bảo đảm thực hiện quy định của Luật Đất đai năm 2024 và tạo cơ sở pháp lý cho việc tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất, Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) đề nghị UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương trình HĐND ban hành các tiêu chí quyết định đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Theo tìm hiểu của phóng viên, một số Sở KH&ĐT đã công bố lấy ý kiến và đang hoàn thiện bản dự thảo nghị quyết để trình HĐND thông qua. Bên cạnh những tiêu chí như: dự án thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại khoản 27 Điều 79 Luật Đất đai, có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 hoặc quy hoạch chi tiết 1/500 (nếu có) được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, các bản dự thảo này đều đưa tiêu chí quy mô diện tích sử dụng đất, hầu hết quy định từ 20 ha trở lên đối với khu đô thị; với khu dân cư nông thôn, có địa phương quy định từ 3 ha, 5 ha hoặc từ 10 ha trở lên và chưa hoàn thành bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Bên cạnh đó, một số địa phương đưa thêm tiêu chí như thuộc chương trình phát triển nhà ở, phát triển đô thị; dự án có vị trí xây dựng, hướng tuyến công trình, danh mục và quy mô, loại, cấp công trình thuộc tổng mặt bằng xây dựng, có thông tin về các loại hình nhà ở, việc thực hiện yêu cầu về nhà ở xã hội (nếu có);…

Đấu thầu dự án có sử dụng đất là một phương thức tiếp cận đất đai chủ yếu, khả thi nhất của nhà đầu tư để thực hiện các dự án khu đô thị, nhà ở thương mại quy mô lớn. Ảnh: Tiên Giang

Đấu thầu dự án có sử dụng đất là một phương thức tiếp cận đất đai chủ yếu, khả thi nhất của nhà đầu tư để thực hiện các dự án khu đô thị, nhà ở thương mại quy mô lớn. Ảnh: Tiên Giang

Chia sẻ quan điểm về xây dựng tiêu chí khu đất thực hiện đấu thầu, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, với hiệu quả đạt được của đấu thầu cũng như quy định hiện nay về cơ chế giao đất, các địa phương nên theo tư duy mở, để dư địa cho việc thực hiện đấu thầu sau này.

Theo ông Lê Hoàng Châu, không chỉ giải quyết vấn đề thiếu hụt nguồn lực giải phóng mặt bằng, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án đầu tư có sử dụng đất đưa đến nhiều hiệu quả. Thông qua đấu thầu sẽ lựa chọn dự án có chất lượng tốt nhất, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội lớn nhất và lựa chọn nhà đầu tư có năng lực nhất, trước hết là phải có năng lực tài chính, có phương án, giải pháp, tiến độ hợp lý, có tính khả thi nhất trong số các nhà đầu tư dự thầu. Đồng thời, nộp thêm vào ngân sách nhà nước giá trị tăng thêm nhất định.

Bên cạnh đó, ông Châu phân tích, quy định tại Luật Đất đai 2024 chỉ cho phép nhà đầu tư được thỏa thuận về nhận chuyển quyền sử dụng đất ở, đang có quyền sử dụng đất ở hoặc đất ở và đất khác để thực hiện dự án nhà ở thương mại, nên có thể nói việc thực hiện phương thức đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư là một phương thức tiếp cận đất đai chủ yếu, quan trọng nhất, khả thi nhất của nhà đầu tư để thực hiện được các dự án khu đô thị, dự án nhà ở thương mại có quy mô lớn.

Tại một số cuộc họp liên quan vấn đề đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, đại diện nhiều Sở KH&ĐT cũng chia sẻ, sắp tới có địa phương sẽ không còn đất sạch để đấu giá dự án nữa. Để phát triển những dự án khu đô thị, khu dân cư nông thôn, chủ yếu sẽ giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.

Thực tiễn khảo sát sơ bộ của phóng viên Báo Đấu thầu về dự án đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đã được các địa phương công bố danh mục, rất nhiều dự án khu đô thị, khu dân cư nông thôn có quy mô dưới 10 ha.

Theo một chuyên gia, nghị quyết tiêu chí quyết định khu đất đấu thầu cần phân định rõ trường hợp nào đất thu hồi theo quy định tại khoản 27 Điều 79 Luật Đất đai 2024 (thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu đô thị có công năng phục vụ hỗn hợp, đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội với nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng để xây dựng mới hoặc cải tạo, chỉnh trang đô thị; dự án khu dân cư nông thôn) giao cho tổ chức phát triển quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 113; trường hợp nào đấu thầu theo điểm a khoản 1 Điều 126. Vì thế, các Sở KH&ĐT khi xây dựng bộ tiêu chí cần phân tách nhỏ các trường hợp của khoản 27 Điều 79, để xác định rõ, báo cáo UBND tỉnh một cách tường minh, đạt được sự đồng thuận giữa các ngành nhằm xác định nhiệm vụ rõ ràng ngay từ đầu, thuận lợi cho triển khai về sau… Các địa phương cần cân đối nguồn lực, căn cứ điều kiện thực tiễn để quy định tiêu chí phù hợp, khả thi cho quá trình giao đất về sau.

Chuyên đề