Các chủ đầu tư, bên mời thầu tham khảo tình huống đã phân tích để sửa đổi, bổ sung các tiêu chí trong HSMT, giúp quá trình lựa chọn nhà thầu được suôn sẻ, tránh các khiếu nại, khiếu kiện làm kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, giảm hiệu quả công trình, dự án.
I. Tình huống điển hình
Gói thầu Xây lắp + thiết bị (bao gồm chi phí dự phòng)
Dự án Xây dựng Trung tâm thể dục thể thao huyện Lệ Thủy
Bên mời thầu: Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Lệ Thủy (tỉnh Quảng Bình)
Nội dung kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Tiêu chí HSMT:
Tại Bảng số 02 Yêu cầu về nhân sự chủ chốt Mục 2 Chương III Tiêu chuẩn đánh giá HSDT, HSMT yêu cầu:
“Chỉ huy trưởng công trình: Có trình độ chuyên môn ngành xây dựng dân dụng từ đại học trở lên. Có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát hạng III trở lên thuộc lĩnh vực xây dựng công trình dân dụng. Có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát PCCC; hoặc hành nghề thi công về PCCC hoặc tối thiểu đã hoàn thành chương trình Bồi dưỡng kiến thức PCCC và CHCN theo Nghị định số 79/2014/NĐ-CP của Chính phủ. Tài liệu chứng minh đã công tác ở vị trí công việc tương tự, file scan bản gốc gồm: Hợp đồng lao động, Văn bằng tốt nghiệp, chứng chỉ hành nghề theo yêu cầu còn thời hạn đến ngày mở thầu. Tài liệu chứng minh về năng lực kinh nghiệm cá nhân (có tên trong biên bản nghiệm thu công trình hoặc xác nhận của chủ đầu tư). Các nhân sự chủ chốt tham gia gói thầu phải có mặt ở thời điểm đối chiếu HSDT và thương thảo hợp đồng nếu Bên mời thầu yêu cầu”.
Tại Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật (phương pháp đạt/không đạt) Chương III, HSMT quy định:
“1.1. Đối với các vật tư, vật liệu chính: Bê tông nhựa, cát, đá, xi măng, đèn led, tủ điều khiển...: Có cam kết của đơn vị cung cấp hoặc hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp trong đó ghi rõ nguồn gốc, đơn vị sản xuất vật liệu.
Đối với bóng đèn LED: Nhà thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng của Nhà sản xuất hoặc giấy ủy quyền bán hàng của Đại lý phân phối cho hàng hóa cung cấp hoặc có Hợp đồng nguyên tắc với đơn vị đáp ứng yêu cầu trên.
Đối với dây cáp điện và thiết bị điện: Nhà thầu phải cung cấp giấy phép bán hàng của Nhà sản xuất hoặc giấy ủy quyền bán hàng của Đại lý phân phối cho hàng hóa cung cấp hoặc có Hợp đồng nguyên tắc với đơn vị đáp ứng yêu cầu trên”.
“1.2. Các loại vật liệu đất đắp, cát đắp: Mỏ vật liệu đất đắp, cát đắp phải được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác vẫn còn hiệu lực để chứng minh không phải mỏ khai thác trái phép và đảm bảo trữ lượng theo khối lượng mời thầu”.
Kiến nghị/đề nghị làm rõ của nhà thầu:
Về nhân sự chủ chốt, nhà thầu cho rằng tại gói thầu này, PCCC chỉ là một hạng mục nhỏ, việc gom nhiều dạng chứng chỉ/chứng nhận chuyên ngành vào chức danh chỉ huy trưởng như tại HSMT sẽ dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu, vi phạm quy định tại điểm k khoản 6 Điều 16 và khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15; đồng thời không phù hợp với điều kiện hành nghề chỉ huy trưởng theo quy định tại Điều 74 Nghị định số 15/2021/NĐ-CP. Đối với hạng mục PCCC, nếu cần thiết, các nhà thầu có thể bố trí một chức danh cán bộ phụ trách thi công PCCC độc lập với chức danh chỉ huy trưởng công trình.
Ngoài ra, nhà thầu nhận thấy HSMT yêu cầu tất cả các vị trí nhân sự chủ chốt đều phải có hợp đồng lao động với nhà thầu để chứng minh khả năng huy động là vi phạm quy định tại Phụ lục 8 Thông tư số 01/2024/TT-BKHĐT.
Về Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, nhà thầu đề nghị bỏ nội dung đối với bóng đèn LED và dây cáp điện và thiết bị điện do đây là vật liệu thông dụng trên thị trường, nhà thầu chỉ cần hợp đồng nguyên tắc, hoặc cam kết cung cấp.
Nhà thầu cũng cho rằng, các loại vật liệu như cát, đá, đất đều là vật liệu thông thường, việc yêu cầu “giấy phép khai thác còn hiệu lực” sẽ tạo rào cản, thu hẹp phạm vi dự thầu đối với các nhà thầu, đặc biệt là nhà thầu ngoài địa bàn thực hiện Gói thầu. Mặt khác, đối với vật liệu, pháp luật về đấu thầu chỉ yêu cầu nhà thầu đề xuất tại hồ sơ dự thầu hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp, mà không quy định các tài liệu/giấy tờ chứng minh nguồn cung thuộc quyền sở hữu của bên thứ ba (nhà cung cấp).
Dẫn chiếu quy định của pháp luật, bình luận, phân tích của chuyên gia:
Theo một chuyên gia về đấu thầu, vật tư/vật liệu của công trình xây dựng thường được chia ra làm 2 nhóm (nhóm đặc thù và nhóm thông thường), trong đó, đất, cát, đá đều thuộc nhóm vật liệu thông thường (vật liệu rời, cốt liệu...). Do tính chất thông thường nên các vật liệu này sẽ phải thí nghiệm chuyên ngành lại trước khi đưa vào xây dựng công trình. Thậm chí, tại thời điểm đưa vật liệu vào công trình, nhà thầu được quyền thay đổi đơn vị cung cấp để có vật liệu đáp ứng tiêu chuẩn và chất lượng theo quy định tại Nghị định số 06/2021/NĐ-CP về quản lý chất lượng công trình xây dựng. Vì vậy, tài liệu chứng minh như giấy phép khai thác mỏ không cần thiết yêu cầu trong giai đoạn đấu thầu.
Chuyên gia bình luận thêm: “Dưới góc độ pháp luật đấu thầu, nhà thầu chỉ cần đề xuất hợp đồng nguyên tắc hoặc cam kết về tính sẵn sàng cung ứng vật liệu, mà không cần chứng minh nguồn gốc hay giấy phép khai thác mỏ tại bước dự thầu. Do đó, yêu cầu các dạng tài liệu này trong giai đoạn đấu thầu là không phù hợp”.
Trả lời, giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Sau khi xem xét, rà soát lại HSMT và các văn bản pháp luật, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng và Phát triển quỹ đất huyện Lệ Thủy trả lời như sau:
Bên mời thầu điều chỉnh tiêu chí đánh giá đối với chức danh chỉ huy trưởng và tiêu chí đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của vật liệu xây dựng.
Riêng Mục “1.2. Các loại vật liệu đất đắp, cát đắp” giữ nguyên theo HSMT đã đăng tải. Lý do: Để chủ động trong quá trình thi công, không làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án vì vậy mỏ vật liệu đất đắp, cát đắp phải được cấp có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác vẫn còn hiệu lực để chứng minh không phải mỏ khai thác trái phép và đảm bảo trữ lượng theo khối lượng mời thầu là hợp lý.
Kết quả giải quyết kiến nghị/đề nghị làm rõ:
Ngày 05/4/2024, UBND huyện Lệ Thủy đã ban hành Văn bản số 1014/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh HSMT. Theo đó, điều chỉnh Tiêu chí đánh giá đối với chức danh chỉ huy trưởng như sau:
“Có trình độ chuyên môn ngành xây dựng dân dụng từ đại học trở lên, có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát hạng III trở lên thuộc lĩnh vực xây dựng công trình dân dụng. Có chứng chỉ hành nghề Tư vấn giám sát PCCC hoặc hành nghề thi công về PCCC hoặc tối thiểu đã hoàn thành chương trình Bồi dưỡng kiến thức PCCC và CHCN theo Nghị định số 136/2020/NĐ-CP của Chính phủ (trong trường hợp chỉ huy trưởng không đáp ứng điều kiện này thì phải đảm bảo 01 cán bộ phụ trách công tác PCCC CHCN đảm bảo điều kiện này). Tài liệu chứng minh đã công tác ở vị trí công việc tương tự, file scan bản gốc gồm: Hợp đồng lao động, Văn bằng tốt nghiệp, chứng chỉ hành nghề theo yêu cầu còn thời hạn đến ngày mở thầu. Tài liệu chứng minh về năng lực kinh nghiệm cá nhân (có tên trong biên bản 3 nghiệm thu công trình hoặc xác nhận của chủ đầu tư). Các nhân sự chủ chốt tham gia gói thầu phải có mặt ở thời điểm đối chiếu HSDT và thương thảo hợp đồng nếu Bên mời thầu yêu cầu”.
Điều chỉnh Mức độ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của vật liệu xây dựng như sau: “1.1. Đối với các vật tư, vật liệu chính và thiết bị: Bê tông nhựa, cát, đá, xi măng, đèn led, tủ điều khiển…: Có cam kết của đơn vị cung cấp hoặc hợp đồng nguyên tắc với đơn vị cung cấp trong đó ghi rõ nguồn gốc, đơn vị sản xuất vật liệu, chủng loại phải đáp ứng các thông số kỹ thuật đã nêu trong bản vẽ thi công”.
HSMT đã được điều chỉnh trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Các nội dung khác giữ nguyên theo HSMT đã đăng tải.
II. Danh sách các gói thầu đăng tải ngày 11/7/2024 nêu các tiêu chí về giấy phép bán hàng, giấy xác nhận, nhân sự chủ chốt có nội dung tương tự hoặc gần tương tự như tình huống điển hình.
1. Gói thầu số 03 Mua sắm xe ô tô phục vụ công tác cho Agribank Chi nhánh Hà Nội I
Bên mời thầu: Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Hà Nội I
Mục 3.1 Tài liệu chứng minh tính hợp lệ và chất lượng của hàng hóa: Bản gốc giấy phép bán hàng của nhà sản xuất hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương (áp dụng đối với nhà thầu không phải là đơn vị trực tiếp sản xuất, lắp ráp).
2. Gói thầu Mua sắm 01 xe ô tô phục vụ công tác chức danh tại quận Thanh Xuân
Bên mời thầu: Quận ủy Thanh Xuân
HSMT yêu cầu giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
3. Gói thầu Thi công xây dựng
Dự án Nâng cấp công viên. Địa điểm: Xã Ninh Sim, thị xã Ninh Hòa
Bên mời thầu: Ủy ban nhân dân xã Ninh Sim (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa)
HSMT yêu cầu vị trí Chỉ huy trưởng công trường: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật còn hiệu lực.
4. Gói thầu Tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cho cộng đồng và cán bộ triển khai Chương trình ở các cấp thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số năm 2024
Dự toán Đào tạo nâng cao năng lực cho cộng đồng và cán bộ triển khai Chương trình ở các cấp thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024
Bên mời thầu: Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Tổng hợp Trà Vinh
Chủ đầu tư: Ban Dân tộc tỉnh Trà Vinh
HSMT yêu cầu nhân sự Quản lý lớp học: Tốt nghiệp từ đại học trở lên chuyên ngành Quản lý giáo dục hoặc Giáo dục học. Tài liệu chứng minh kinh nghiệm quản lý lớp ít nhất 02 gói thầu tương tự.
5. Gói thầu Tổ chức tham quan, nghỉ mát cho CBNV Trung tâm Điều hành Satrafoods năm 2024
Dự toán Tổ chức tham quan, nghỉ mát cho CBNV Trung tâm Điều hành Satrafoods năm 2024
Bên mời thầu: Công ty TNHH Đầu tư Tư vấn Xây dựng Hiệp Tiến
Chủ đầu tư: Chi nhánh Tổng công ty Thương mại Sài Gòn - TNHH Một thành viên - Trung tâm Điều hành Cửa hàng Tiện Lợi Satra (Satrafoods)
HSMT yêu cầu: 5 tài xế có tối thiểu 5 năm kinh nghiệm hoặc tối thiểu 1 hợp đồng.
6. Gói thầu Hội nghị sơ kết và tham quan nghỉ dưỡng cho khách hàng
Dự toán Hội nghị sơ kết hoạt động kinh doanh 6 tháng đầu năm 2024 và tham quan nghỉ dưỡng cho khách hàng
Bên mời thầu: Công ty TNHH Một thành viên Xổ số kiến thiết Cà Mau
HSMT yêu cầu: 6 hướng dẫn viên: Có ký hợp đồng lao động với nhà thầu (cam kết các nhân sự này sẽ đi cùng đoàn trong suốt hành trình, trực tiếp đón đoàn tại sân bay để hỗ trợ thủ tục lên máy bay khi đi và khi về).
7. Gói thầu Chăm sóc bảo dưỡng cây xanh khu lưu niệm và khu nhà thân sinh Luật sư Nguyễn Hữu Thọ, cây xanh khuôn viên Trung tâm Văn hoá, Thông tin và Truyền thanh, chăm sóc bảo dưỡng hệ thống chiếu sáng công viên năm 2024
Bên mời thầu: Chi nhánh Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Minh Long
Chủ đầu tư: Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Truyền thanh huyện Bến Lức (tỉnh Long An)
HSMT yêu cầu: Chỉ huy trưởng công trình: Chứng chỉ chỉ huy trưởng công trình. Hợp đồng lao động với nhà thầu; Chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng còn thời hạn đến thời điểm đóng thầu; Chứng chỉ hoặc chứng nhận huấn luyện an toàn lao động - vệ sinh lao động.
Cán bộ phụ trách kỹ thuật chăm sóc cây xanh: Hợp đồng lao động với nhà thầu.
Cán bộ phụ trách kỹ thuật duy trì điện chiếu sáng: Hợp đồng lao động với nhà thầu; Chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng còn thời hạn đến thời điểm đóng thầu; Chứng chỉ hoặc chứng nhận huấn luyện an toàn lao động - vệ sinh lao động.
Cán bộ phụ trách an toàn lao động: Hợp đồng lao động với nhà thầu.
Cán bộ quản lý kinh phí, thanh quyết toán công trình: Bằng tốt nghiệp đại học Chuyên ngành Kinh tế xây dựng hoặc Quản lý xây dựng. Hợp đồng lao động với nhà thầu; Chứng chỉ định giá xây dựng còn thời hạn đến thời điểm đóng thầu.
8. Gói thầu Thi công xây dựng công trình
Dự án Hệ thống thoát nước và bê tông hẻm 7, đường Võ Công Tồn, khu phố 1
Bên mời thầu: Chi nhánh Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Minh Long
Chủ đầu tư:Ủy ban nhân dân thị trấn Bến Lức (tỉnh Long An)
HSMT yêu cầu nhân sự chức danh Chỉ huy trưởng: Có chứng nhận hoặc chứng chỉ đã học qua lớp chỉ huy trưởng. Có chứng nhận hoặc chứng chỉ huấn luyện an toàn lao động - vệ sinh lao động hoặc thẻ an toàn lao động theo quy định. Hợp đồng lao động với nhà thầu.
Cán bộ phụ trách kỹ thuật công trình: Có chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật. Cán bộ Kỹ sư quản lý xây dựng phục vụ cho công tác quản lý thanh toán khối lượng. Tốt nghiệp trung cấp trở lên chuyên ngành kinh tế xây dựng. Có chứng chỉ hành nghề định giá xây dựng.
9. Gói thầu Thuê dịch vụ vệ sinh công nghiệp tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đan Phượng năm 2024
Dự toán Thuê dịch vụ vệ sinh công nghiệp tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đan Phượng năm 2024
Bên mời thầu: Bệnh viện Đa khoa huyện Đan Phượng (TP. Hà Nội)
Tại Mục G Nhân sự thuộc Mục 3 Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, HSMT yêu cầu: 01 Cán bộ giám sát: Tối thiểu 03 năm kinh nghiệm hoặc tối thiểu 05 hợp đồng tương tự. Tốt nghiệp Đại học trở lên chuyên ngành môi trường hoặc quản lý nhân sự gửi kèm Bằng tốt nghiệp; Có chứng chỉ được đào tạo về vệ sinh công nghiệp; Có chứng nhận phòng cháy chữa cháy; Có chứng nhận an toàn lao động và vệ sinh lao động nhóm 2; Chứng nhận được đào tạo kiểm soát nhiễm khuẩn cơ bản và giao tiếp ứng xử do cơ quan đơn vị có thẩm quyền cấp; Có giấy khám sức khỏe, sơ yếu lý lịch còn hiệu lực.
11 Công nhân vệ sinh: Tối thiểu 02 năm kinh nghiệm hoặc tối thiểu 03 hợp đồng tương tự. 90% trở lên là lao động nữ; nhà thầu nộp kèm tài liệu được chứng thực chứng minh như sau: Có chứng chỉ được đào tạo về vệ sinh công nghiệp; Có chứng nhận phòng cháy chữa cháy; Có chứng nhận an toàn lao động và vệ sinh lao động; Có chứng nhận được đào tạo kiểm soát nhiễm khuẩn cơ bản và giao tiếp ứng xử do cơ quan đơn vị có thẩm quyền cấp; Có giấy khám sức khỏe, sơ yếu lý lịch còn hiệu lực.
10. Gói thầu số 1 Mua sắm xe máy trang bị cho Ban Chỉ huy quân sự cấp xã trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
Dự toán Mua sắm xe máy trang bị cho Ban Chỉ huy quân sự cấp xã trên địa bàn tỉnh Kiên Giang
Bên mời thầu: Công ty TNHH Tư vấn thiết kế xây dựng Thuận Thành KG
Chủ đầu tư: Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Kiên Giang
Tại CDNT 16.2 Yêu cầu về tài liệu để chứng minh năng lực thực hiện hợp đồng của nhà thầu, HSMT quy định: Có giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương.
11. Gói thầu Mua sắm hàng hóa làm quà phục vụ người có công
Dự toán Mua sắm hàng hóa làm quà tặng cho đối tượng chính sách, người có công nhân kỷ niệm 77 năm ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2024)
Bên mời thầu: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Thái Thụy (tỉnh Thái Bình)
Tại Chương V, HSMT yêu cầu: Tất cả sản phẩm hàng hóa có bản tự công bố sản phẩm của nhà sản xuất kèm kết quả kiểm nghiệm mẫu sản phẩm.
12. Gói thầu số 12 Mua sắm thường xuyên trang thiết bị đào tạo năm 2024 (NSNN)
Dự toán Mua sắm vật chất, trang thiết bị, hàng hóa phục vụ huấn luyện năm 2024
Bên mời thầu: Trường Sĩ quan Pháo binh
Tại Chương V, HSMT yêu cầu: Tài liệu của hãng sản xuất: Nhà thầu cung cấp Giấy phép bán hàng, giấy ủy quyền bán hàng của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc giấy chứng nhận quan hệ đối tác hoặc giấy cam kết hỗ trợ kỹ thuật, bảo hành của nhà sản xuất hoặc của đại lý phân phối hoặc tài liệu khác có giá trị tương đương: áp dụng đối với máy vi tính, màn hình tương tác.
13. Gói thầu số 03 Mua hàng hóa làm quà tặng người có công nhân dịp kỷ niệm 77 năm ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2024)
Bên mời thầu: Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện Bình Lục (tỉnh Hà Nam)
Tại Chương V, HSMT yêu cầu: Tất cả sản phẩm hàng hóa có bản tự công bố sản phẩm của nhà sản xuất kèm kết quả kiểm nghiệm mẫu sản phẩm.
