 |
| Dự án nâng cấp Quốc lộ 8C đạt sản lượng khoảng 69%, trong đó đoạn từ Quốc lộ 8 đến đường Hồ Chí Minh chậm 23%. Ảnh: Trần Tuấn |
Tính riêng các dự án do Bộ Xây dựng làm cơ quan chủ quản, đại diện Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng cho biết, trong 54 dự án/dự án thành phần đang triển khai, tính đến cuối tháng 10/2025, 8 dự án có kế hoạch hoàn thành năm 2025 nhưng không đáp ứng yêu cầu, nguyên nhân chủ yếu là chậm bàn giao mặt bằng.
Cụ thể, Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Chợ Chu - ngã ba Trung Sơn sản lượng đạt hơn 30%, chậm hơn 47% so với kế hoạch. Dự án Đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi - Vĩnh Thuận sản lượng đạt khoảng 50%, chậm hơn 15%. Dự án nâng cấp Quốc lộ 2 đoạn Vĩnh Yên - Việt Trì sản lượng mới đạt khoảng 1,7%. Dự án cầu đường sắt Đuống sản lượng đạt khoảng 49,5%. Trong đó, Gói XL02 chậm 35% do chưa được bàn giao mặt bằng để thi công. Dự án cầu đường sắt Cẩm Lý sản lượng đạt khoảng 33,5%, chậm 10% so với kế hoạch. Dự án nâng cấp Quốc lộ 8C sản lượng đạt khoảng 69%. Trong đó, đoạn từ Quốc lộ 8 đến đường Hồ Chí Minh chậm 23%. Dự án tuyến nối cao tốc Nội Bài - Lào Cai với cao tốc Tuyên Quang - Phú Thọ sản lượng đạt khoảng 21,5%, chậm hơn 25%. Dự án Quốc lộ 14B sản lượng đạt gần 34%, chậm hơn 36% so với kế hoạch.
Tại khu vực phía Nam, Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận là điển hình của những khó khăn do ách tắc mặt bằng khiến nhà thầu không thể bố trí thi công. Dự án này đi qua 2 tỉnh An Giang và Cà Mau, thời gian thực hiện hợp đồng các gói thầu là 700 ngày (tương đương 23,4 tháng) kể từ ngày hợp đồng có hiệu lực (22/2/2024). Tuy nhiên, đến tháng 9/2024, địa phương mới bàn giao một phần mặt bằng đối với đoạn đường làm mới. Đến cuối tháng 9/2025, An Giang mới bàn giao 95% mặt bằng.
Trong 2 gói thầu xây lắp của Dự án, Gói thầu XL1 do Liên danh Hải Đăng - Hugia - Khang Nguyên - Long Hưng - Thành Huy đảm nhận; Gói thầu XL2 do Liên danh Đường bộ Khánh Hòa - Giao thông 471 - New Sun - Thái Yên - Khánh Vĩnh - Delta thi công, đều được khởi công từ ngày 6/3/2024. Đại diện Liên danh nhà thầu thi công Gói thầu XL1 cho biết: “Dù khởi công từ tháng 3/2024, nhưng thực tế đến tháng 3/2025, sau khi được bàn giao mặt bằng bổ sung, Nhà thầu mới cơ bản tiếp cận được mặt bằng. Thời gian thi công thực tế bị rút ngắn còn hơn 15 tháng, trong khi nhiều đoạn có thời gian chờ lún cố kết nền đường kéo dài từ 10 - 12 tháng”.
Hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm khác cũng đang lộ rõ khả năng không thể về đích trong năm 2025. Dự án Xây dựng hạ tầng và cải tạo môi trường kênh Tham Lương - Bến Cát - rạch Nước Lên phải điều chỉnh toàn bộ Dự án do quá trình thi công phát sinh nhiều vướng mắc. Tổng vốn đầu tư Dự án được điều chỉnh từ 8.200 tỷ đồng lên 9.030 tỷ đồng, đồng thời kéo dài thời gian thực hiện đến năm 2026 thay vì năm 2025.
Được biết, toàn bộ 10 gói thầu xây lắp thuộc Dự án có nhiều hạng mục bị ách tắc, các nhà thầu chưa thể bố trí nhân sự, thiết bị để thi công do chồng lấn ranh quy hoạch, phải bổ sung công tác di dời, tái lập hệ thống hạ tầng kỹ thuật (di dời, tái lập 7 vị trí trụ điện cao thế 110 kV, 220 kV, cải tạo nâng cao tĩnh không 3 vị trí tuyến đường dây 500 kV).
Đại diện Liên danh thi công Gói thầu XL-02 thuộc Dự án có giá trị 502,6 tỷ đồng (Liên danh Công trình giao thông Sài Gòn - Công trình cầu phà TP.HCM - Thới Bình - Thanh Tuấn - Thành Phát - Hoàng Lam) cho biết, tiến độ giải quyết pháp lý bãi đổ thải tại các gói thầu xây lắp rất chậm, ảnh hưởng lớn đến khả năng điều tiết thi công và các phương án đẩy nhanh tiến độ.
Vướng mắc mặt bằng cũng xảy ra tại Dự án Nút giao thông Mỹ Thủy. Theo đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP.HCM, Dự án có tổng mức đầu tư gần 2.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành giai đoạn 2016 - 2021 nhưng đến nay vẫn ì ạch. Chỉ tính phần bồi thường - tái định cư được tách thành dự án riêng thì tổng chi phí đã đội từ 504 tỷ lên hơn 1.600 tỷ đồng.
Chủ đầu tư chia sẻ, quá trình điều chỉnh chủ trương đầu tư mất nhiều thời gian, thủ tục kéo dài. Khâu bàn giao mặt bằng thực hiện nhỏ giọt khiến nhà thầu không thể triển khai đồng bộ. Đơn cử, tại Gói thầu Xây dựng các nhánh đường phía bờ tả rạch Mỹ Thủy (159,733 tỷ đồng), Liên danh Tổng công ty 319 Bộ Quốc phòng - Công ty TNHH Thương mại dịch vụ vận tải xây dựng giao thông T&T khởi công từ cuối năm 2017, nhưng tình trạng “treo cẩu” kéo dài làm phát sinh chi phí quản lý. Đối với Gói thầu Xây dựng các nhánh đường phía bờ hữu rạch Mỹ Thủy, Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn cho biết, các hạng mục thi công như đường chui bê tông cốt thép, tuyến nhánh số 3, kè dự ứng lực, hệ thống thoát nước, thi công gián đoạn từ năm 2019 đến năm 2025 do chưa có mặt bằng đồng bộ.
