 |
| Chi phí logistics ở Việt Nam tương đương khoảng 18% GDP, trong khi mức bình quân thế giới là 14%. Ảnh: Song Lê |
Bức tranh năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt
Theo Bộ Công Thương, thời gian qua, ngành dịch vụ logistics Việt Nam đã có những bước tiến nhất định nhờ việc thực hiện Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025. Nhiều doanh nghiệp (DN) logistics được thành lập và từng bước hình thành chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ tới các vùng miền trong cả nước cũng như khu vực, các trung tâm logistics quy mô lớn đang gia tăng.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, ngành dịch vụ logistics còn những hạn chế như năng lực cạnh tranh thấp, DN logistics trong nước chủ yếu có quy mô vừa và nhỏ, chỉ chiếm khoảng 30% thị phần; chi phí logistics khoảng 18% GDP, trong khi mức bình quân thế giới là 14%; đóng góp vào GDP chỉ từ 4 - 5%…
Trao đổi với phóng viên, một chuyên gia về năng lượng cho hay, một trong những nguyên nhân khiến nhiều dự án đầu tư vào lĩnh vực điện LNG của Việt Nam gặp khó khăn là do hạ tầng phục vụ nhập khẩu LNG còn thiếu. Đến nay, Việt Nam mới chỉ có duy nhất Kho cảng LNG Thị Vải đã hoàn thành và sẵn sàng cung cấp khí LNG tái hóa cho các hộ tiêu thụ tại khu vực Đông Nam Bộ. Đa số các kho cảng khác theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh vẫn đang dừng ở bước chuẩn bị đầu tư, chưa triển khai xây dựng…
Không chỉ vậy, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, tiềm ẩn nhiều rủi ro, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang ảnh hưởng mạnh đến hoạt động logistics toàn cầu. Ông Lê Minh, Tổng giám đốc Công ty CP Kho vận Việt Nam cho biết, lượng tàu của Trung Quốc tham gia vận chuyển hàng hóa các nước trong khu vực Đông Nam Á cũng như trên toàn cầu vào Mỹ là rất lớn. Trong khi đó, đội tàu vận tải biển Việt Nam quy mô còn hạn chế và chưa đáp ứng được nhu cầu lớn, đặc biệt là đội tàu container.
Hướng tới phát triển bền vững
Chiến lược Phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu trong giai đoạn 2025 - 2035, tỷ trọng giá trị tăng thêm của ngành trong tổng sản phẩm trong nước đạt 5 - 7%; tốc độ tăng trưởng trung bình của ngành hàng năm đạt từ 12 - 17%; chi phí logistics so với GDP giảm xuống 12 - 15%; 80% DN dịch vụ logistics sử dụng các giải pháp chuyển đổi số; dịch vụ logistics phát triển hiệu quả theo hướng giảm phát thải, chuyển đổi sang các nguồn năng lượng xanh…
Giai đoạn đến năm 2050, tỷ trọng giá trị tăng thêm của dịch vụ logistics trong tổng sản phẩm trong nước đạt 7 - 9%; chi phí logistics so với tổng sản phẩm trong nước giảm xuống tương đương 10 - 12%...
Để đạt mục tiêu, Chiến lược nhấn mạnh loạt nhiệm vụ, giải pháp như hoàn thiện thể chế pháp luật nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia phát triển dịch vụ logistics; đẩy mạnh đầu tư xây dựng, hình thành và phát triển kết cấu hạ tầng logistics đồng bộ, hiện đại; thúc đẩy liên kết các ngành, lĩnh vực, vùng lãnh thổ, khu vực và quốc tế để phát triển dịch vụ logistics…
Về nguồn lực thực hiện, Chiến lược nêu rõ, bên cạnh nguồn vốn công thì cần đẩy mạnh việc huy động các nguồn lực tài chính từ các tổ chức, cá nhân, DN trong và ngoài nước tham gia phát triển hạ tầng logistics…
Đánh giá cao giải pháp tại Chiến lược, đại diện Hiệp hội DN dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho rằng, nội dung quan trọng là khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia phát triển dịch vụ logistics. Cần tạo đột phá để có những động lực mới, qua đó hấp dẫn sự tham gia của khu vực tư nhân nhằm nâng cao tính cạnh tranh cũng như giá trị gia tăng cho ngành logistics.
Đồng quan điểm, ông Lê Minh khuyến nghị, cần xây dựng cơ chế đặc thù để thu hút các tập đoàn lớn, đa quốc gia tham gia đầu tư phát triển dịch vụ logistics, ưu tiên những dự án có quy mô lớn, công nghệ hiện đại và có khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Để ứng phó với rủi ro đứt gãy chuỗi cung ứng, ông Minh nhấn mạnh yêu cầu phát triển đội tàu biển quốc gia vững mạnh, tập trung hình thành đội tàu container đáp ứng nhu cầu chuyên chở hàng hóa đến các thị trường lớn; đầu tư xây dựng, nâng cấp đội tàu bay chuyên chở hàng hóa…
