Vào cuộc đồng bộ, quyết liệt gỡ khó đơn giá, định mức xây dựng

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Những bất cập trong định mức, đơn giá xây dựng; khai thác, cung ứng vật liệu xây dựng cho các dự án, công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia đã được nhận diện và đang được tích cực tháo gỡ. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh có cuộc trao đổi với Báo Đấu thầu xung quanh những giải pháp, công việc cần triển khai ngay để tháo gỡ nhanh khó khăn, vướng mắc, góp phần thúc đẩy công tác triển khai dự án đầu tư công, đặc biệt là các công trình giao thông trọng điểm quốc gia.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh

Thứ trưởng có thể cho biết những vướng mắc chính hiện nay về định mức, đơn giá xây dựng?

Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư xây dựng nói chung, nhất là các dự án, công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp đã tạo ra nhiều chuyển biến tích cực.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thực tế trong công tác quản lý, quản trị dự án vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến quản lý chi phí đầu tư xây dựng, quản lý định mức, giá xây dựng, giá vật liệu xây dựng, nhất là giá vật liệu xây dựng tại mỏ giao cho nhà thầu theo cơ chế đặc thù của Quốc hội, Chính phủ.

Trong đó, định mức xây dựng và giá xây dựng công trình còn thiếu hoặc chưa tính đúng, tính đủ, hoặc không còn phù hợp với thực tế. Việc xây dựng, công bố giá vật liệu, nhân công, máy thi công, chỉ số giá xây dựng của một số địa phương còn chậm và không sát thực tế. Việc xác định giá vật liệu tại mỏ vật liệu xây dựng thông thường (đất, đá, cát) được áp dụng cơ chế đặc thù về khai thác khoáng sản cũng gặp nhiều vướng mắc.

Bên cạnh đó, các thủ tục từ lúc lập đến khi cấp phép khai thác thường kéo dài, nguyên nhân do chưa rõ một số khoản mục chi phí, do vậy nhiều địa phương có cách áp dụng khác nhau.

Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến định mức, đơn giá xây dựng theo chỉ đạo tại Công điện số 02/CĐ-TTg ngày 9/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ, các nhiệm vụ, giải pháp nào đã được Bộ Xây dựng triển khai, thưa ông?

Trong thời gian qua, Bộ Xây dựng thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung định mức phù hợp với thực tiễn. Tuy nhiên, thực tiễn thi công luôn có những thay đổi, từ công nghệ, địa chất, địa hình đến điều kiện thi công, vật liệu xây dựng mới, nên định mức luôn phải rà soát, sửa đổi, cập nhật. Đồng thời, thực tế triển khai dự án đầu tư xây dựng thời gian qua cũng đã phát sinh những vướng mắc, khó khăn như đã nêu trên.

Sau khi Thủ tướng ban hành Công điện số 02/CĐ-TTg, Bộ Xây dựng đã khẩn trương triển khai các nhiệm vụ được giao.

Ngày 29/1/2024, Lãnh đạo Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông vận tải đã đồng chủ trì Hội nghị triển khai các nhiệm vụ theo yêu cầu tại Công điện số 02/CĐ-TTg ngày 9/1/2024, thành phần tham gia Hội nghị bao gồm các cơ quan chuyên môn về quản lý đầu tư xây dựng của hai bộ, chủ đầu tư, ban quản lý dự án và một số nhà thầu, doanh nghiệp; 46 địa phương có triển khai các dự án giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia.

Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông vận tải đã ban hành Thông báo kết luận Hội nghị, trong đó có nhiều giải pháp quan trọng được đưa ra; đồng thời phân định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của từng bộ, ngành, địa phương, đơn vị trong quá trình triển khai dự án.

Trong quý I/2024, Bộ Giao thông vận tải dự kiến ban hành mới và điều chỉnh, bổ sung 547 định mức dự toán công trình theo thẩm quyền. Ảnh: Tiên Giang

Trong quý I/2024, Bộ Giao thông vận tải dự kiến ban hành mới và điều chỉnh, bổ sung 547 định mức dự toán công trình theo thẩm quyền. Ảnh: Tiên Giang

Để triển khai hiệu quả các giải pháp, hai bộ đã thành lập Tổ công tác liên bộ triển khai Công điện số 02/CĐ-TTg. Với một số định mức chưa phù hợp, còn thiếu và chưa cập nhật, Tổ công tác sẽ rà soát, phân loại định mức nào thuộc Bộ Xây dựng, định mức nào thuộc Bộ Giao thông vận tải để bổ sung, điều chỉnh và ban hành mới, bảo đảm không trùng, không để một định mức mà 2 đơn vị cùng ban hành. Ngay trong quý I/2024, Bộ Giao thông vận tải dự kiến ban hành mới và điều chỉnh, bổ sung 547 định mức dự toán công trình theo thẩm quyền. Bộ Xây dựng sẽ ban hành bổ sung 318 định mức theo thẩm quyền. Đồng thời, tiếp tục phối hợp rà soát, xác định những định mức cần phải ban hành khác, thuộc thẩm quyền của đơn vị nào hay thuộc các địa phương để tiếp tục điều chỉnh cho phù hợp.

Trên tinh thần hết sức khẩn trương, nghiêm túc, Bộ Xây dựng và Bộ Giao thông vận tải thống nhất rà soát thủ tục pháp lý ngay trong quý I/2024. Bộ Xây dựng sẽ báo cáo kết quả với Thủ tướng trong quý I/2024.

Về thể chế, Bộ Xây dựng sẽ tổ chức lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương và các đơn vị liên quan trong hoàn thiện Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 12/2021/TT-BXD về việc ban hành định mức xây dựng trên cơ sở kết quả rà soát của Tổ công tác và thẩm quyền ban hành của hai bộ. Phối hợp cùng Bộ Giao thông vận tải tập trung hoàn thành, ban hành những định mức cần thiết cho quá trình đầu tư xây dựng các công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia hiện nay như: các định mức về cấp phối vữa, định mức dự toán các công tác thi công cầu dây văng, định mức công tác đào đắp... Hướng dẫn bổ sung Phương pháp khảo sát, xác định giá vật liệu xây dựng, thiết bị công trình xây dựng phục vụ việc công bố giá của các địa phương. Nghiên cứu đề xuất các tiêu chí cụ thể để phân định rõ khái niệm định mức chuyên ngành, định mức đặc thù làm cơ sở xác định rõ trách nhiệm, thẩm quyền của các bộ quản lý xây dựng chuyên ngành, các địa phương trong việc thực hiện nhiệm vụ ban hành định mức chuyên ngành, đặc thù…

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý chi phí đầu tư xây dựng hiện hành đã đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Về phía các bộ, ngành, địa phương, cần chú trọng thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp gì, thưa Thứ trưởng?

Để tháo gỡ các vướng mắc về đơn giá, định mức, trong bối cảnh đã phân cấp mạnh về quản lý chi phí đầu tư xây dựng, cần có sự chung tay vào cuộc của tất cả các chủ thể theo đúng trách nhiệm và chỉ đạo của Chính phủ.

Thực hiện Công điện số 02/CĐ-TTg, Bộ Xây dựng đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các bộ quản lý xây dựng chuyên ngành, Bộ Giao thông vận tải để đôn đốc, phối hợp triển khai các nhiệm vụ theo đúng thẩm quyền.

Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố cần tập trung chỉ đạo, đôn đốc các cơ quan quản lý nhà nước trực thuộc thực hiện công bố giá vật liệu xây dựng, đơn giá nhân công, giá ca máy và thiết bị thi công, chỉ số giá xây dựng theo định kỳ, bảo đảm kịp thời, đầy đủ, phù hợp với giá thị trường. Các địa phương cập nhật đầy đủ dữ liệu vào hệ thống cơ sở dữ liệu về định mức xây dựng, giá xây dựng công trình và chỉ số giá xây dựng, định kỳ báo cáo Bộ Xây dựng để theo dõi, tổng hợp theo quy định. Bộ Xây dựng sẽ tổng hợp và công khai về tình hình thực hiện công bố và cập nhật thông tin nêu trên của các địa phương trên Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia.

Đối với các địa phương có các dự án công trình giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn chủ động, phối hợp với chủ đầu tư nắm bắt các khó khăn, vướng mắc về giá vật liệu xây dựng, đơn giá nhân công, giá ca máy thi công và chỉ số giá xây dựng để điều chỉnh, bổ sung công bố giá kịp thời theo quy định pháp luật. Hướng dẫn khi chủ đầu tư có yêu cầu cho ý kiến về tính đúng đắn, sự phù hợp của căn cứ, phương pháp xác định đơn giá nhân công, giá ca máy, chỉ số giá xây dựng để áp dụng cho công trình và các chi phí có liên quan đến khai thác vật liệu xây dựng tại mỏ theo cơ chế đặc thù.

Bộ Xây dựng sẽ phối hợp cùng Bộ Giao thông vận tải hoàn thành, ban hành những định mức cần thiết như: định mức dự toán các công tác thi công cầu dây văng, định mức về cấp phối vữa, định mức công tác đào đắp... Ảnh: Lê Tiên

Bộ Xây dựng sẽ phối hợp cùng Bộ Giao thông vận tải hoàn thành, ban hành những định mức cần thiết như: định mức dự toán các công tác thi công cầu dây văng, định mức về cấp phối vữa, định mức công tác đào đắp... Ảnh: Lê Tiên

Các bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành, các địa phương cần nhanh chóng thực hiện rà soát, đánh giá tình hình thực hiện việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây đựng đối với các dự án đầu tư xây dựng thuộc phạm vi quản lý; tổng hợp các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện và đề xuất các giải pháp tháo gỡ, bảo đảm khả thi. Tổng hợp danh mục các định mức dự toán còn thiếu hoặc có bất cập trong quá trình lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng để ban hành theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành. Xác định danh mục các định mức dự toán cho các công tác xây dựng đặc thù theo chuyên ngành hoặc của địa phương (nếu có); thực hiện rà soát, tổ chức xây dựng, xác định định mức dự toán có công nghệ thi công, điều kiện thi công, vật liệu xây dựng mới hoặc chưa có trong hệ thống định mức hiện hành theo đúng thẩm quyền và các quy định của pháp luật; đồng thời gửi về Bộ Xây dựng để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời, cũng rất cần sự chủ động của các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu thi công và địa phương trong việc rà soát định mức hiện tại và căn cứ vào quy định để đề xuất với Tổ công tác về định mức lạc hậu hay còn thiếu, lĩnh vực nào cần phải bổ sung trên tinh thần trung thực, khách quan.

Tôi muốn lưu ý rằng, do quá trình phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ xây dựng, nhiều loại vật liệu, công nghệ mới được áp dụng nên công tác rà soát, xây dựng, công bố các định mức mới là đòi hỏi từ thực tiễn. Bộ Xây dựng, các bộ quản lý chuyên ngành, UBND các tỉnh, thành phố phải coi công tác rà soát định mức là nhiệm vụ thường xuyên.

Bộ Xây dựng sẽ triển khai những hoạt động nào để tăng cường giám sát, nắm bắt kịp thời vướng mắc về đơn giá, định mức, giá vật liệu xây dựng phát sinh từ thực tiễn?

Thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ đẩy mạnh thu thập, phân tích, đánh giá việc xác định và công bố đơn giá nhân công tại các địa phương, đề xuất giải pháp xử lý các kiến nghị, phản ánh về việc công bố đơn giá nhân công chưa sát với giá thị trường.

Bộ cũng sẽ phối hợp với Bộ Giao thông vận tải kiểm tra công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng tại một số ban quản lý dự án thuộc Bộ Giao thông vận tải được giao làm chủ đầu tư các dự án giao thông trọng điểm, quan trọng quốc gia. Phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và các địa phương để thu thập, đánh giá, đề xuất kịp thời các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong việc xác định giá vật liệu xây dựng tại mỏ theo cơ chế đặc thù của Quốc hội và Chính phủ.

Cùng với đó, theo dõi, nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng để kịp thời sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật (nếu có).

Chuyên đề