Luật Cư trú năm 2020 có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2021. Một trong những điểm mới và đáng chú ý nhất là việc bãi bỏ hình thức quản lý dân cư bằng sổ hộ khẩu giấy, thay thế bằng phương thức công nghệ hiện đại thông qua mã số định danh cá nhân.
Theo luật này, kể từ 1/7, khi công dân làm thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, tách hộ, xóa đăng ký thường trú, xóa đăng ký tạm trú… thì sẽ không được cấp sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú nữa.
Thay vào đó, thông tin của công dân sẽ được cập nhật, bổ sung vào Cơ sở dữ liệu về cư trú, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Công an làm thủ tục cấp căn cước công dân. Ảnh: TP |
Tại buổi giao lưu trực tuyến về Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đại tá Ngô Như Cường, Cục phó Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội - Bộ Công an, cho biết, đối với sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp trước ngày 1/7, những sổ này vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú cho đến hết ngày 31/12/2022.
Tuy nhiên, khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký thường trú, điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú, tách hộ, xóa đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú, gia hạn tạm trú, xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan công an sẽ thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.
Để thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú, công dân có thể nộp hồ sơ qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú hoặc trực tiếp tới công an xã, phường, thị trấn; công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi không có đơn vị hành chính cấp xã để đăng ký cư trú.
Việc bãi bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú bằng giấy được rất nhiều người mong đợi với kỳ vọng sẽ giảm bớt thủ tục giấy tờ khi thực hiện các giao dịch hành chính. Dù vậy, có một số vấn đề nhiều người còn băn khoăn, ví dụ: khi đã bỏ sổ hộ khẩu rồi thì công dân làm sao chứng minh nơi cư trú của mình, trẻ em chưa đến tuổi cấp căn cước công dân (CCCD) thì sẽ quản lý như thế nào khi không còn sổ hộ khẩu…?
Về vấn đề quản lý đối với trẻ em chưa đến tuổi cấp CCCD, Đại tá Ngô Như Cường cho hay, tất cả công dân đều có thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, trẻ em chưa đủ tuổi làm CCCD thì thông tin được quản lý theo mã số định danh cá nhân (được cấp ngay từ khi làm khai sinh).
Còn vấn đề chứng minh nơi cư trú, mới đây, Bộ Công an ban hành Thông tư số 55/2021 quy định cụ thể việc này. Cụ thể, công dân yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú có thể trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân để đề nghị cấp xác nhận thông tin về cư trú hoặc gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú.
Nội dung xác nhận thông tin về cư trú bao gồm thời gian, địa điểm, hình thức đăng ký cư trú. Xác nhận thông tin về cư trú có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp đối với trường hợp quy định tại Khoản 1 Điều 19 Luật Cư trú xác nhận về việc khai báo cư trú và có giá trị 30 ngày kể từ ngày cấp đối với trường hợp xác nhận thông tin về cư trú.