 |
| Nghị quyết 17/2025/NQ-HĐND đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ tài chính cụ thể cho các dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ. Ảnh: Internet. |
Ưu đãi từ ngân sách - động lực mới cho nhà đầu tư
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, Nghị quyết 17/2025/NQ-HĐND, ban hành ngày 24/7/2025, đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ tài chính cụ thể cho các dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
Cụ thể, Thành phố sẽ hỗ trợ 50% kinh phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật bên ngoài tòa nhà, bao gồm hệ thống giao thông, cấp - thoát nước, chiếu sáng, xử lý chất thải, với mức tối đa 10 tỷ đồng mỗi dự án.
Ngoài ra, các chủ đầu tư cũng được hỗ trợ 50% chi phí di dời, cưỡng chế các hộ dân theo phương án đã được phê duyệt. Việc giải ngân chỉ thực hiện sau khi công tác di dời hoặc hạ tầng hoàn thành đúng tiến độ.
Nguồn kinh phí hỗ trợ sẽ được trích từ ngân sách chi thường xuyên của Thành phố. Sở Xây dựng giữ vai trò đầu mối, phối hợp với Sở Tài chính kiểm tra, tổng hợp, trình cấp thẩm quyền triển khai.
Song song đó, UBND các phường có chung cư xây dựng trước năm 1994 cũng được yêu cầu tăng cường tuyên truyền, thông tin rộng rãi tới cư dân và các bên liên quan, nhằm tạo sự đồng thuận khi triển khai dự án.
Ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM nhấn mạnh, việc cải tạo chung cư cũ là nhiệm vụ cấp bách nhưng phức tạp, liên quan đến quyền lợi của hàng chục nghìn hộ dân.
“Chính sách ưu đãi lần này sẽ giúp chia sẻ gánh nặng tài chính với doanh nghiệp, đồng thời bảo đảm tính khả thi của các dự án, thay vì để kéo dài thêm nhiều năm như trước,” ông Cường nói.
Hơn 470 chung cư xuống cấp, lộ trình 10 năm cải tạo
Thống kê của Sở Xây dựng cho thấy, TP.HCM hiện có 474 chung cư với 573 lô được xây dựng trước năm 1975, trong đó nhiều công trình đã xuống cấp nghiêm trọng. Qua kiểm định chất lượng, có 16 chung cư cấp D (hư hỏng nặng, nguy hiểm), 116 chung cư cấp C (tiềm ẩn nguy hiểm), 332 công trình cấp B (không còn đáp ứng nhu cầu sử dụng) và 12 công trình đã bị tháo dỡ hoặc chuyển đổi công năng. Đến nay, 5 chung cư cấp D đã bị tháo dỡ hoàn toàn, thêm 6 công trình khác cũng đã được xử lý.
Đề án cải tạo chung cư cũ đặt mục tiêu rõ ràng: trong 5 năm tới, Thành phố sẽ chuẩn bị và triển khai cải tạo, xây dựng lại 467 chung cư cũ trước năm 1975, đồng thời xử lý một phần các chung cư xây trong giai đoạn 1975 - 1994. Riêng 16 chung cư cấp D, kế hoạch là xây mới 7 công trình đã được di dời và tháo dỡ, đồng thời tiếp tục sửa chữa hoặc xây mới 9 công trình còn lại. Các chung cư cấp B và C xây trước 1975 sẽ được nâng cấp, gia cố để kéo dài thời gian sử dụng.
Đến năm 2030, TP.HCM phấn đấu hoàn thành cơ bản các công tác chuẩn bị, bao gồm kiểm định, quy hoạch chi tiết 1/500, giải phóng mặt bằng và tái định cư. Từ nay đến năm 2035, toàn bộ chung cư cũ trước 1975, cùng các công trình hư hỏng nặng hoặc hết niên hạn sử dụng trong giai đoạn 1975 - 1994, sẽ được cải tạo hoặc xây mới.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) nhận định, cơ chế ưu đãi mới sẽ giúp gỡ một trong những “nút thắt” lớn nhất là vốn đầu tư. “Trước đây, doanh nghiệp rất e ngại khi tham gia do phải tự xoay toàn bộ chi phí, trong khi rủi ro pháp lý và sự đồng thuận của cư dân còn nhiều vướng mắc. Với cơ chế chia sẻ từ ngân sách, khả năng thu hút nhà đầu tư sẽ cao hơn, nhất là những dự án có vị trí thuận lợi,” ông Châu nói.
Dưới góc nhìn tài chính, một số chuyên gia cho rằng, chính sách cần đi kèm cơ chế giám sát chặt chẽ để tránh thất thoát nguồn lực. Bởi, hỗ trợ ngân sách chỉ là một phần, quan trọng hơn là tiến độ kiểm định, quy hoạch và công tác bồi thường, tái định cư phải minh bạch, nhất quán. Có như vậy, doanh nghiệp mới yên tâm đầu tư và người dân mới tin tưởng bàn giao mặt bằng.
Việc cải tạo chung cư cũ tại TP.HCM từng được triển khai từ giai đoạn 2016 - 2020 nhưng kết quả chưa như kỳ vọng, do vướng mắc về vốn, pháp lý và sự đồng thuận từ cư dân. Lần này, với Nghị quyết 17/2025/NQ-HĐND cùng quyết tâm chính trị rõ ràng, Thành phố kỳ vọng tạo ra bước đột phá để chỉnh trang bộ mặt đô thị, bảo đảm an toàn cho hàng chục nghìn hộ dân đang sinh sống trong những công trình đã quá niên hạn sử dụng.
