|
| Ảnh chỉ mang tính minh họa |
Gói thầu nêu trên có giá dự toán 14,642 tỷ đồng, phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT) từ ngày 12 - 21/6/2025, do Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị huyện Cư Jút làm chủ đầu tư, giao Công ty TNHH Xây dựng Thiên Ân Phát làm bên mời thầu.
Để đạt đánh giá về kỹ thuật (phương pháp đạt/không đạt), đối với tiêu chí về tổ chức mặt bằng bố trí công trình tạm, thiết bị thi công, kho bãi tập kết vật liệu..., HSMT quy định, nhà thầu phải bố trí, nêu rõ vị trí dự kiến bố trí mặt bằng, có văn bản thỏa thuận với chính quyền địa phương về vị trí xây dựng lán trại, kho bãi tập kết vật liệu trong công trình và đề xuất an toàn giao thông trong quá trình thi công.
Tương tự, đối với tiêu chí về bảo đảm vệ sinh môi trường hợp lý, khả thi phù hợp với đề xuất về biện pháp tổ chức thi công, HSMT yêu cầu nhà thầu phải có văn bản thỏa thuận với chính quyền địa phương về việc đổ chất thải rắn đúng nơi quy định của địa phương, trong đó nêu rõ vị trí đổ thải.
Theo kiến nghị của một số nhà thầu, dễ dàng nhận ra các yêu cầu nêu trên là hành vi hạn chế sự tham gia của nhà thầu, tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng, vi phạm Điều 16 Luật Đấu thầu. Lý giải về nguyên nhân gây hạn chế cạnh tranh, các nhà thầu cho rằng, dù được đấu thầu rộng rãi qua mạng, song nội dung yêu cầu về văn bản thỏa thuận hay xác nhận của chính quyền địa phương chấp thuận vị trí mặt bằng tổ chức công trường/vị trí đổ chất thải rắn đều là những thủ tục hành chính phức tạp, mang tính khu biệt, cục bộ, “địa phương hóa” HSMT. Các yêu cầu này vô hình trung sẽ làm hạn chế cơ hội tiếp cận đối với các nhà thầu ngoài địa phương, tạo lợi thế lớn cho các nhà thầu bản địa.
Theo biên bản mở thầu ngày 21/6/2025, Gói thầu ghi nhận 2 nhà thầu tham dự. Ngày 30/6/2025, Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị huyện Cư Jút có quyết định phê duyệt Công ty TNHH MTV XD Công trình T&T (trụ sở đăng ký kinh doanh tại huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông) trúng thầu với giá 14,496 tỷ đồng.
“Các dạng giấy xác nhận/văn bản chấp thuận này nếu được đưa ra trong giai đoạn lập hồ sơ dự thầu (HSDT) sẽ tạo rào cản. Sẽ hợp lý hơn nếu chủ đầu tư, bên mời thầu tạo điều kiện để nhà thầu đưa ra cam kết trong HSDT và đề xuất các giải pháp kỹ thuật này sau khi có quyết định phê duyệt trúng thầu, hoàn thiện hợp đồng”, một nhà thầu đề xuất.
Tại văn bản trả lời kiến nghị ngày 17/6/2025, Bên mời thầu lý giải, do Trung tâm Y tế huyện nằm ngay trên tuyến đường Lê Hồng Phong, do đó, yêu cầu thực tế cần thiết trong quá trình thi công Dự án là không được gây cản trở giao thông, dân sinh, các vấn đề cấp bách trên tuyến. Ngoài ra, Bên mời thầu khuyến khích nhà thầu khảo sát hiện trường công trình cũng như khu vực liên quan (toàn bộ chi phí khảo sát do nhà thầu tự chi trả) để đưa ra giải pháp kỹ thuật tối ưu trong HSDT.
Thời gian qua, Báo Đấu thầu đã có hàng loạt bài viết đề cập tình trạng HSMT yêu cầu các dạng xác nhận/tài liệu dự thầu mang tính “địa phương hóa”. Nhiều chuyên gia đấu thầu nhận định, đây là điều kiện hạn chế cạnh tranh. Việc yêu cầu nhà thầu phải xin các thủ tục hành chính trên một địa bàn xa lạ chỉ trong thời gian ngắn dự thầu là gần như bất khả thi, bởi khi chưa trúng thầu, chưa ký hợp đồng, chưa có giấy phép xây dựng và các tài liệu liên quan, nhà thầu không có cơ sở đề nghị chính quyền địa phương xác nhận/chấp thuận các nội dung trên.
Nhằm chấn chỉnh các tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu, nhiều địa phương đã ban hành văn bản chỉ đạo chủ đầu tư và các cơ quan, đơn vị liên quan. Trong đó, UBND TP. Hải Phòng yêu cầu, đối với công tác lập HSMT, cần xem xét hạn chế các yêu cầu quá cụ thể, khó đáp ứng đầy đủ đối với các nhà thầu không quen thuộc điều kiện thực tế tại địa phương như: bố trí mặt bằng lán trại, thi công, tập kết vật liệu tại công trường bao gồm cả kích thước vị trí mặt bằng; thỏa thuận về điểm đổ thải; đề xuất cụ thể phương án sản xuất, cung ứng bê tông nhựa (vị trí, công suất trạm trộn, phương tiện, cự ly vận chuyển...); hợp đồng nguyên tắc cung cấp vật liệu, thuê phòng thí nghiệm vật liệu, có năng lực xử lý vật liệu thừa trong xây dựng... Trường hợp phải đưa vào tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật của gói thầu thì không sử dụng phương pháp đánh giá “đạt”, “không đạt” để loại ngay nhà thầu không đáp ứng hoặc đáp ứng một phần, mà phải thực hiện đánh giá theo phương pháp chấm điểm với tổng điểm có thể bị trừ của các nội dung này không làm nhà thầu bị đánh trượt vì không đạt điểm tối thiểu.