Ảnh minh họa |
Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ là quy hoạch vùng thứ ba được Hội đồng Thẩm định tổ chức thẩm định (sau Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung). Tính đến thời điểm trình thẩm định Quy hoạch Vùng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã nhận được tổng cộng khoảng 620 ý kiến tham gia đối với Quy hoạch; trong đó, đã nghiên cứu tiếp thu khoảng 475 ý kiến, giải trình 50 ý kiến.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông, đại diện Cơ quan thường trực Hội đồng Thẩm định cho biết, nội dung Quy hoạch Vùng được hoàn thiện, trong đó tập trung vào 6 nội dung cốt lõi.
Cụ thể, quan điểm phát triển Vùng là phát triển có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào yếu tố hiệu quả trong giai đoạn đến năm 2030; phát triển với mục tiêu tăng trưởng cao, dựa vào 3 trụ cột chính: con người - thiên nhiên - truyền thống văn hóa, lịch sử...
Phát triển Vùng thành một trung tâm, đầu tàu, mô hình mẫu về phát triển kinh tế - xã hội và là trung tâm lớn nhất về kinh tế - xã hội của đất nước.
Cơ cấu kinh tế phát triển theo hướng công nghiệp, dịch vụ, du lịch; phát triển kinh tế nông nghiệp theo hướng nông nghiệp xanh, công nghệ cao; phát triển nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.
Về cấu trúc phát triển gồm 3 tiểu vùng; 6 hành lang kinh tế và vành đai công nghiệp - đô thị - dịch vụ; 2 hành lang xanh - sinh thái gắn với các lưu vực sông; vùng động lực quốc gia với TP.HCM là cực tăng trưởng; phân bố lại không gian công nghiệp - đô thị gắn với chuyển đổi các khu công nghiệp theo mô hình hiện đại, sinh thái, tuần hoàn.
Phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao, ưu tiên phát triển công nghiệp bán dẫn, sản xuất chíp, phát triển dịch vụ tài chính theo hướng đưa TP.HCM trở thành trung tâm tài chính toàn cầu.
Hiện đại hóa hạ tầng giao thông để Đông Nam Bộ đột phá
Phát triển mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông, hoàn thiện mạng lưới hạ tầng kết nối như: đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị nội Vùng, Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, cảng Cái Mép - Thị Vải; đẩy mạnh đầu tư hạ tầng giao thông nội Vùng, liên vùng, kết nối với khu vực. Tập trung xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM.
Theo báo cáo của đơn vị tư vấn lập quy hoạch, kịch bản phát triển trong giai đoạn 2021 - 2030 của vùng Đông Nam Bộ được lựa chọn có tốc độ tăng trưởng trung bình 8 - 9%/năm, thu nhập bình quân đầu người 14.500 - 15.800 USD/năm. Mô hình tăng trưởng của Vùng ưu tiên các ngành công nghệ cao, dịch vụ chất lượng cao, trong đó kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế chia sẻ, kinh tế tuần hoàn là trọng tâm, động lực phát triển.
Phát biểu tại Phiên họp Thẩm định, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng của Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ đối với việc cụ thể hoá Quy hoạch tổng thể quốc gia và các quy hoạch chuyên ngành quốc gia.
Theo đó, Quy hoạch cần làm rõ căn cứ khoa học để xác định các địa phương thuộc phạm vi của vùng Đông Nam Bộ (sự tương đồng, bổ trợ lẫn nhau về kinh tế, xã hội, văn hoá, tự nhiên…); cơ sở phân chia thành các tiểu vùng; các thế mạnh, sản phẩm riêng biệt; định hướng quy hoạch không gian đô thị, nông thôn;… cùng với các vùng kinh tế - xã hội khác, tạo nên sức mạnh tổng hợp để phát triển đất nước.
Phó Thủ tướng cho rằng, Quy hoạch phải giải quyết những bất cập, hạn chế đối với sự phát triển của toàn Vùng và các địa phương trong Vùng khi chưa có Quy hoạch Vùng, nhất là nguyên nhân khiến vùng Đông Nam Bộ phát triển chậm lại, từ đó "vẽ lên bức tranh mới, sức sống mới, động lực mới, có hạ tầng hiện đại, phù hợp với truyền thống, thích ứng với biến đổi khí hậu".
Tạo xung lực phát triển vùng Đông Nam Bộ
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, vùng Đông Nam Bộ phải thay đổi tư duy phát triển khép kín, cục bộ sang liên kết với các vùng, địa phương khác về cả kinh tế, thương mại, văn hoá, du lịch… bằng các hành lang phát triển, đô thị được kết nối bằng hệ thống hạ tầng giao thông, kỹ thuật đồng bộ, hiện đại.
Bên cạnh đó, Quy hoạch cần xác định những nhiệm vụ trọng tâm nhằm đổi mới cơ cấu kinh tế vùng Đông Nam Bộ, khai thác tối đa lợi thế khác biệt. Cụ thể, lĩnh vực công nghiệp của vùng Đông Nam Bộ phải đi đầu trong đổi mới sáng tạo, kinh tế xanh, năng lượng xanh, công nghệ cốt lõi… Nông nghiệp hướng vào công nghệ cao, tạo ra không gian xanh, gắn với du lịch. Trước yêu cầu nguồn nhân lực phải đi trước một bước mới có thể thu hút các dự án FDI công nghệ cao, kinh tế tri thức, Phó Thủ tướng cho rằng, vùng Đông Nam Bộ phải giữ vai trò tiên phong, dẫn dắt trong giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ…
"Những di sản văn hoá, khu bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học… phải được quy định chi tiết trong Quy hoạch, có định hướng khai thác, sử dụng bền vững, để Đông Nam Bộ là một vùng xanh", Phó Thủ tướng lưu ý.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện nay đã có 108/111 quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia theo Luật Quy hoạch đã hoàn thành việc lập, trình thẩm định; đến nay đã có 19 quy hoạch cấp quốc gia, 1 quy hoạch vùng và 33 quy hoạch tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Về lộ trình triển khai Quy hoạch, Phó Thủ tướng nhấn mạnh hai điểm, vùng Đông Nam Bộ sẽ là nơi thí điểm những cơ chế, chính sách cần đổi mới, tạo đột phá; đồng thời có tiêu chí lựa chọn những nhiệm vụ, dự án, công trình ưu tiên "đầu tư cho ra tấm, ra món" để phát huy tối đa lợi thế của Vùng, mang lại lợi ích chung cho các địa phương.
Quy hoạch vùng Đông Nam Bộ được lập trên tư duy bao trùm vùng, kết nối vùng nhưng cũng cần quy hoạch chi tiết rõ ràng không gian phát triển đô thị, khu chức năng, ngành kinh tế…, Phó Thủ tướng nêu rõ và yêu cầu đơn vị tư vấn tiếp thu đầy đủ các ý kiến thành viên Hội đồng, chuyên gia, nhà khoa học..., hoàn thiện Quy hoạch, bảo đảm chất lượng, mang theo tư duy đổi mới, đột phá với sự liên kết giữa các quy hoạch chuyên ngành, địa phương chứ không phải là "phép cộng cơ học"; đồng thời, chỉ ra những công việc cần tiếp tục thực hiện trong thời gian tới.