Nhiều gói thầu bảo hiểm phạm luật về phí tối thiểu

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Thời gian qua xuất hiện nhiều kiến nghị của nhà thầu xung quanh các gói thầu bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, bảo hiểm công trình khi pháp luật chuyên ngành quy định về mức phí bảo hiểm tối thiểu.
Gói thầu số 17 Bảo hiểm công trình thuộc Dự án Tu bổ đê điều năm 2023 đang trong thời gian thực hiện hợp đồng. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet
Gói thầu số 17 Bảo hiểm công trình thuộc Dự án Tu bổ đê điều năm 2023 đang trong thời gian thực hiện hợp đồng. Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet

Gói thầu số 17 Bảo hiểm công trình thuộc Dự án Tu bổ đê điều năm 2023, do Chi cục Thủy lợi Bắc Ninh là Chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu đang trong thời gian thực hiện hợp đồng. Cuối năm 2023, khi kết quả lựa chọn nhà thầu được công bố, một nhà thầu đã nhiều lần kiến nghị về việc đơn vị trúng thầu không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu (HSMT) và quy định pháp luật chuyên ngành về phí tối thiểu.

Gói thầu có giá dự toán 779,826 triệu đồng, có tới 10 nhà thầu tham dự, gồm: Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội, Bảo hiểm Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, PVI, Bảo hiểm Hàng không, Bảo hiểm Toàn cầu, Bảo hiểm Bảo Long, Bảo Việt, Bảo hiểm Bưu điện, Bảo hiểm Petrolimex, Bảo Minh. Trong đó, Bảo hiểm Bảo Long không đáp ứng điều kiện về bảo đảm dự thầu, 9 nhà thầu còn lại đều đạt đánh giá kỹ thuật. Với giá dự thầu 157,145 triệu đồng, Tổng công ty CP Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội (BSH) xếp hạng thứ nhất và được lựa chọn trúng thầu.

Với giá dự thầu 608,067 triệu đồng, Tổng công ty CP Bảo hiểm Toàn cầu xếp hạng thứ năm, bị loại. Nhà thầu này ngay sau đó đã có kiến nghị về kết quả trên. Theo kiến nghị, HSMT quy định nhà thầu có bản cam kết đảm bảo phải áp dụng đúng biểu phí theo quy định tại Nghị định số 67/2023/NĐ-CP (NĐ 67) được đánh giá đạt, không đáp ứng không đạt. HSMT cũng quy định tỷ lệ phí theo Điều 37 NĐ 67. Nhà thầu kiến nghị cho rằng, BSH có giá dự thầu không tuân thủ biểu phí và tỷ lệ phí theo quy định tại NĐ 67. Cụ thể, BSH đưa ra tỷ lệ phí chào là 0,20625% (đã gồm thuế và các loại phí) tương ứng với tỷ lệ phí trước thuế tham chiếu tại NĐ 67 trước khi áp dụng giảm phí 25% là 0,25%. Tỷ lệ 0,25% này đang áp theo điểm 4.1.2 (áp dụng cho công trình đường) Phụ lục 3 Mức phí bảo hiểm xây dựng tại NĐ 67, trong khi theo Chương V của HSMT thì đây là công trình tu bổ đê điều. Theo nguyên tắc trong xác định rủi ro của Luật Kinh doanh bảo hiểm, nếu các gói phân tách thành các rủi ro khác nhau sẽ tính phí theo từng gói riêng rẽ phụ thuộc vào tính chất rủi ro của từng gói. Trong trường hợp gộp các rủi ro thì tỷ lệ phí sẽ tính theo mức phí của công trình chính, ở đây là công trình tu sửa, nâng cấp mặt đê bị hư hỏng với tỷ lệ phí tham chiếu tại NĐ 67 là 1% (chưa bao gồm thuế và giảm phí). Do đó, việc BSH tính theo tỷ lệ phí của rủi ro thấp nhất theo công trình đường là sai nguyên tắc tính phí.

Phản hồi nhà thầu, Chi cục Thủy lợi Bắc Ninh lý giải, căn cứ quy định tại Điều 37 NĐ 67, khi tái tục hợp đồng bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm có thể thỏa thuận mức phí bảo hiểm và mức khấu trừ bảo hiểm bảo đảm khả năng thanh toán của doanh nghiệp bảo hiểm. Nhà thầu được lựa chọn để thực hiện Gói thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm đáp ứng tiêu chí đánh giá, có giải pháp khả thi và có cam kết đảm bảo khả năng thanh toán, thực hiện bồi thường bảo hiểm theo quy định tại NĐ 67.

Gói thầu Mua bảo hiểm cháy nổ và mọi rủi ro tài sản tòa nhà Trung tâm Hội nghị quốc gia và Khu biệt thự của Trung tâm Hội nghị quốc gia cũng gặp kiến nghị tương tự. Giá gói thầu này là 1,105 tỷ đồng, Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt trúng thầu cuối tháng 2 vừa qua với giá 825 triệu đồng. Liên danh PVI - BIC bị loại do không đáp ứng yêu cầu của HSMT. Liên danh PJICO - Bảo Long - MIC bị loại do xếp hạng 2.

PJICO đã có kiến nghị về kết quả lựa chọn nhà thầu. Theo kiến nghị, giá dự thầu của Bảo Việt là 825 triệu đồng, tương đương tỷ lệ phí bảo hiểm bao gồm VAT 0,0468%, chưa bao gồm VAT là 0,0425%. Giá dự thầu của Liên danh PJICO - Bảo Long - MIC là 868.421.053 đồng, tương ứng tỷ lệ phí bảo hiểm bao gồm VAT là 0,0493%, chưa VAT là 0,0448%. Theo yêu cầu của HSMT, phí bảo hiểm phải tuân thủ NĐ 67. Theo tính toán của PJICO dựa theo quy định tại NĐ 67, mức phí bảo hiểm tối thiểu cho Gói thầu là 868.421.053 đồng. Giá dự thầu của Bảo Việt nếu không được hiệu chỉnh sẽ không tuân thủ NĐ 67.

Ngoài 2 gói thầu nêu trên, khảo sát trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, nhiều gói thầu bảo hiểm cháy nổ, bảo hiểm công trình cũng phát sinh kiến nghị về việc nhà thầu trúng thầu không đảm bảo mức phí tối thiểu theo quy định của pháp luật về bảo hiểm.

Theo một chuyên gia bảo hiểm, Luật Kinh doanh bảo hiểm quy định, bảo hiểm bắt buộc là loại bảo hiểm do pháp luật quy định về điều kiện bảo hiểm, mức phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm tối thiểu mà tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm có nghĩa vụ thực hiện. Theo quy định tại NĐ 67, bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm triển khai bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc theo điều kiện, mức phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm tối thiểu quy định tại nghị định này. Trong mọi trường hợp bán bảo hiểm cháy nổ bắt buộc, bao gồm cả thông qua đấu thầu, mức phí thực hiện theo quy định về bảo hiểm cháy nổ bắt buộc.

Theo một chuyên gia về đấu thầu, khi đấu thầu, ngoài pháp luật về đấu thầu, việc lựa chọn nhà thầu còn phải tuân thủ quy định của pháp luật chuyên ngành.

Bên cạnh hiện trạng một số nhà thầu chào dưới mức giá tối thiểu vẫn trúng thầu như trên, việc đấu thầu các gói bảo hiểm còn xảy ra tình huống các nhà thầu cùng chào phí tại mức tối thiểu theo quy định để bảo đảm cạnh tranh tối đa, dẫn đến các nhà thầu có giá dự thầu bằng nhau sau khi trừ giảm giá, tính ưu đãi. Thực tế này là phổ biến và thường các HSMT sẽ quy định tiêu chí ưu tiên xếp loại nhà thầu trong tình huống này. Tuy nhiên, theo phản ánh của nhiều nhà thầu, việc quy định tiêu chí ưu tiên rất cảm tính, phụ thuộc xử lý của chủ đầu tư, thậm chí không loại trừ việc cài cắm tiêu chí để chọn được nhà thầu “ruột”.

Chuyên đề