 |
| Việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền giúp hộ kinh doanh quản lý hoạt động minh bạch hơn, theo dõi được dòng tiền. Ảnh: Nhã Chi |
Đây là thay đổi lớn về mặt kỹ thuật và thủ tục hành chính buộc nhiều hộ kinh doanh phải làm quen với việc lưu giữ hóa đơn, chứng từ, thống kê hàng tồn kho…
Cục Thuế (Bộ Tài chính) đang đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ nộp thuế khoán sang nộp thuế theo phương pháp kê khai. Việc chuyển hình thức nộp thuế là bước đi cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý và tạo sự bình đẳng về nghĩa vụ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
Tại Hội thảo “Bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?” ngày 26/8, bà Nguyễn Thị Thu Hà, nguyên Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền - Hỗ trợ người nộp thuế, Cục Thuế nêu quan điểm, điều quan trọng nhất hiện nay là mỗi hộ kinh doanh, doanh nghiệp cần hiểu rõ tư tưởng đổi mới trong phát triển kinh tế. Tại Nghị quyết 68-NQ/TW, Bộ Chính trị khẳng định: từ năm 2026 sẽ xóa bỏ hoàn toàn phương pháp thuế khoán, thay vào đó, hộ và cá nhân kinh doanh phải nộp thuế theo phương pháp kê khai. Điểm then chốt của phương pháp này chính là dựa trên doanh thu thực tế. Và doanh thu được ghi nhận minh bạch nhất khi mọi giao dịch bán hàng đều phải xuất hóa đơn, xuất hóa đơn điện tử theo thời gian thực, theo đúng hoạt động kinh doanh.
Để chuẩn bị cho bước ngoặt đó, Chính phủ đã xây dựng lộ trình cụ thể gồm hai bước. Bước 1, theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Đây là giai đoạn “làm quen” để hộ kinh doanh tiếp cận dần, thành thạo quy trình xuất hóa đơn và cùng cơ quan quản lý tháo gỡ các vướng mắc phát sinh. Bước 2, tiến tới từ 1/1/2026, tất cả hộ kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ phải áp dụng phương pháp này.
Hiện nay, ngưỡng doanh thu nộp thuế của hộ kinh doanh là 100 triệu đồng/năm. Theo Luật Thuế giá trị gia tăng, từ ngày 1/1/2026, ngưỡng này sẽ được nâng lên 200 triệu đồng/năm. Đồng thời, trong thực tiễn, cơ quan quản lý cũng đang nghiên cứu khả năng đề xuất Quốc hội và Chính phủ nâng ngưỡng lên khoảng 500 triệu đồng/năm để phù hợp với tình hình thực tế.
“Như vậy, về cơ bản, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 500 triệu đến trên 1 tỷ đồng/năm chắc chắn sẽ phải áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Đây không chỉ là thay đổi về kỹ thuật hay thủ tục hành chính, mà còn là bước tiến lớn để tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và hiện đại hơn. Không còn “vùng mờ”, không còn “vùng xám” khó kiểm soát, mà tất cả hộ kinh doanh đều tuân thủ pháp luật như nhau. Điều này sẽ giúp hộ kinh doanh nâng cao uy tín, dễ dàng tiếp cận vốn, mở rộng hợp tác và phát triển bền vững trong kỷ nguyên mới”, bà Hà nhấn mạnh.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà cũng cho biết, một số ngành kinh doanh như may mặc gia công, hộ bán hàng ăn hay kinh doanh hải sản lâu nay thường có thói quen hoạt động theo kinh nghiệm, ít quan tâm đến việc lưu giữ hóa đơn, chứng từ. Điều này một phần xuất phát từ việc pháp luật chưa bắt buộc. Tuy nhiên, để quyết định tiếp tục hay mở rộng hoạt động, chúng ta đều cần biết rõ đầu ra, đầu vào và mức lãi, lỗ.
Trong khi đó, nhiều hộ vẫn chỉ theo dõi theo cảm tính, chưa có hệ thống rõ ràng. Chính vì vậy, việc áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn là công cụ hỗ trợ hộ kinh doanh quản lý bài bản hơn, giúp theo dõi doanh số và dòng tiền một cách minh bạch; bảo đảm kiểm soát được đầu ra - đầu vào, từ đó có cơ sở để tập hợp chi phí và chứng minh hiệu quả kinh doanh.
Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ nay đến 1/1/2026 là giai đoạn chuyển tiếp, hóa đơn phát hành cho người tiêu dùng cuối cùng (B2C) không bắt buộc ghi thông tin người mua. Nhưng với hóa đơn phát hành cho doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh khác (B2B) thì bắt buộc ghi đầy đủ thông tin người mua. Nếu không, hóa đơn sẽ không hợp lệ và có thể phát sinh rủi ro pháp lý.
“Đây chính là thời điểm để các hộ kinh doanh thay đổi thói quen khi bán hàng cần phát hành hóa đơn đầy đủ và khi mua hàng luôn lấy hóa đơn để hợp thức hóa chi phí. Đặc biệt, đến 1/1/2026, toàn bộ hàng tồn kho sẽ phải được phản ánh và quản lý theo giá trị thực tế cùng hóa đơn chứng từ hợp lệ”, bà Hà nhấn mạnh.
Từ góc độ khác, ông Nguyễn Quang Khải, Phó Giám đốc Khối Giải pháp bán lẻ, Công ty CP MISA cho biết, quá trình triển khai giải pháp quản lý cho hộ kinh doanh cho thấy 2 khó khăn, đó là độ tiếp cận công nghệ còn hạn chế và việc duy trì ứng dụng sau giai đoạn ban đầu. Để giải quyết những khó khăn này, hộ kinh doanh cần tìm hiểu và tham gia chương trình hội thảo, tham vấn các chuyên gia, từ đó nắm rõ quy định pháp lý, hiểu được lợi ích và cách sử dụng các giải pháp. Bên cạnh đó, hộ kinh doanh cũng nên áp dụng các giải pháp phần mềm quản lý bằng các ứng dụng nhập liệu, lập tờ khai…
