Dự án giải ngân chưa được 30% sẽ không được phân bổ vốn ngân sách trung ương 2018. Ảnh: Nhã Chi |
Chịu trách nhiệm trước Thủ tướng nếu báo cáo chậm
Nhiều nguyên tắc phân bổ vốn được Bộ KH&ĐT nêu rõ tại Công văn 8759, như phải góp phần thực hiện các mục tiêu và định hướng phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) 5 năm 2016 - 2020 và kế hoạch phát triển KTXH năm 2018, quy hoạch phát triển KTXH và các quy hoạch ngành trong phạm vi cả nước, trong từng ngành, từng lĩnh vực và từng địa phương; phù hợp với kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016 - 2020… Thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư công, Nghị quyết số 1023/NQ-UBTVQH13 ngày 28/8/2015, Nghị quyết số 70/NQ-CP ngày 3/8/2017 và Chỉ thị số 29/CT-TTg ngày 5/7/2017…
Đặc biệt, danh mục dự án dự kiến bố trí kế hoạch năm 2018 phải thuộc danh mục dự án đã được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư trung hạn vốn NSTW, bao gồm vốn TPCP giai đoạn 2016 - 2020 và đến ngày 30/9/2017 giải ngân đạt từ 30% trở lên kế hoạch năm 2017 đã giao từ đầu năm.
Trong công văn này, Bộ KH&ĐT cũng nêu rõ thứ tự ưu tiên bố trí vốn. Đầu tiên phải bố trí vốn để thanh toán tối thiểu 20% tổng số nợ đọng xây dựng cơ bản nguồn NSTW giai đoạn 2016 - 2020 còn lại chưa thanh toán. Thứ hai, bố trí vốn để thu hồi tối thiểu 20% số vốn ứng trước nguồn NSTW dự kiến thu trong giai đoạn 2016 - 2020 còn lại chưa thu hồi. Thứ ba, bố trí đủ vốn đối ứng cho dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài theo dự kiến kế hoạch trung hạn trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Thứ tư, ưu tiên bố trí vốn đầu tư của Nhà nước tham gia thực hiện dự án theo hình thức PPP. Thứ năm, dự án chuyển tiếp hoàn thành trong năm 2018. Thứ sáu, dự án chuyển tiếp hoàn thành sau năm 2018 theo tiến độ được duyệt.
Và cuối cùng, sau khi bố trí đủ vốn cho các dự án nêu trên, nếu còn vốn mới xem xét bố trí vốn cho các dự án khởi công mới, trong đó ưu tiên dự án cấp bách về phòng chống, khắc phục lũ lụt, thiên tai, bảo vệ môi trường.
Bộ KH&ĐT yêu cầu các bộ, ngành, địa phương dự kiến phương án phân bổ chi tiết kế hoạch đầu tư vốn NSTW năm 2018 gửi Bộ KH&ĐT và Bộ Tài chính trước ngày 20/11/2017. Các bộ, ngành, địa phương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về sự chậm trễ trong trường hợp báo cáo gửi chậm so với thời gian quy định.
Vốn phân bổ sai sẽ bị điều chuyển
Tại phiên họp tổ của Quốc hội về tình hình KTXH, một đại biểu Quốc hội băn khoăn về quy định dự án giải ngân chưa được 30% sẽ không được phân bổ vốn NSTW 2018 liệu có dẫn đến dự án đang thực hiện bị đình trệ, gây lãng phí? Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đã khẳng định lại là sẽ thực hiện nghiêm quy định này. Theo Bộ trưởng, từ đầu năm, Chính phủ đã nhắc nhở rất nhiều lần để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, nhưng nhiều bộ, ngành, địa phương vẫn làm chậm, nếu lần này không cương quyết sẽ vẫn cứ chậm.
Nhìn lại việc chậm trễ trong phân bổ vốn thời gian qua, theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, khuyết điểm lớn nhất của Bộ KH&ĐT là nể nang, không cương quyết. Nhiều bộ, ngành, địa phương phân bổ vốn không đúng quy định, Bộ lại thông báo, hướng dẫn điều chỉnh, nhưng nhiều bộ, ngành, địa phương làm đi làm lại không được, vì dự án chưa đủ thủ tục, dẫn đến chậm. Cuối cùng, Bộ KH&ĐT bị phê bình.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng chia sẻ tình thế mà Bộ KH&ĐT bị đặt vào, đó là thiếu vốn hay thừa vốn không giải ngân được đều bị quy là do Bộ làm kế hoạch không sát. Trong khi đó, kế hoạch là do chính địa phương xây dựng, trình lên, Bộ KH&ĐT chỉ tổng hợp, rà soát theo đúng nguyên tắc của Quốc hội, Chính phủ.
Lần này, trong phân bổ kế hoạch vốn năm 2018, Bộ KH&ĐT sẽ cương quyết hơn. Trong Công văn 8759, Bộ đề nghị các bộ, ngành trung ương và địa phương xây dựng phương án phân bổ kế hoạch đầu tư vốn NSTW năm 2018 bám sát các nguyên tắc, tiêu chí Bộ đã nêu tại công văn, tránh trường hợp điều chỉnh phương án phân bổ nhiều lần. Năm 2018, thực hiện theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước, sẽ giao kế hoạch một lần, trước ngày 31/12/2017, Bộ KH&ĐT sẽ báo cáo Thủ tướng điều chỉnh toàn bộ số vốn phân bổ chưa đúng quy định của các bộ, ngành và địa phương để thu hồi ứng trước và thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản, không thông báo cho các bộ, ngành, địa phương số vốn chưa đúng quy định để điều chỉnh lại như các năm trước.