Theo chuyên gia về đấu thầu, yêu cầu về lao động phải có hộ khẩu tại Quảng Ninh của Bệnh viện Bãi Cháy đã hạn chế sự tham gia của các nhà thầu ngoài địa bàn tỉnh này. Ảnh: Vĩnh Tường |
Tuy nhiên, giải thích kiến nghị của nhà thầu, bên mời thầu cho rằng, đưa ra yêu cầu như vậy là để xác minh năng lực thực tế của nhà thầu.
Chỉ một nhà thầu bị cung cấp nhầm HSMT
Gói thầu “Lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ vệ sinh và thu phát, xử lý đồ vải Bệnh viện Bãi Cháy năm 2017” do Bệnh viện Bãi Cháy làm bên mời thầu. Gói thầu này phát hành HSMT từ 9 giờ ngày 25/11/2016 đến 14 giờ 30 ngày 15/12/2016 (trong giờ hành chính).
Theo phản ánh của nhà thầu là Công ty TNHH Thương mại điện tử công nghiệp Vũ Kiên (gọi tắt là Nhà thầu Vũ Kiên) có địa chỉ tại TP. Hà Nội, HSMT Gói thầu đã đưa ra những yêu cầu tạo sự cạnh tranh không bình đẳng giữa các nhà thầu. Cụ thể, nhà thầu này cho rằng, HSMT đưa ra yêu cầu không thống nhất, theo đó, HSMT yêu cầu nhà thầu cung cấp Báo cáo tài chính từ năm 2013 đến năm 2015, tuy nhiên, liên quan đến kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự thì HSMT lại yêu cầu phải cung cấp số lượng tối thiểu hợp đồng tương tự mà nhà thầu đã hoàn thành toàn bộ, hoặc hoàn thành phần lớn với tư cách là nhà thầu chính hoặc nhà thầu phụ từ 3 đến 6 năm trở lại đây tính từ thời điểm đóng thầu. “Chính yêu cầu này của Bệnh viện gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng giữa các nhà thầu”, Nhà thầu Vũ Kiên nhận xét.
Lý giải về sự không thống nhất giữa hai yêu cầu trên, ông Vũ Trường Sơn, cán bộ phụ trách công tác đấu thầu của Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Do có sự nhầm lẫn trong việc phát hành HSMT Gói thầu nên Nhà thầu Vũ Kiên đã không nhận được đúng HSMT bản chuẩn nhất. Vì vậy mà trong HSMT Nhà thầu Vũ Kiên nhận được đã có những yêu cầu không thống nhất như Nhà thầu phản ánh”.
Cũng theo lý giải của ông Sơn, Gói thầu Lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ vệ sinh và thu phát, xử lý đồ vải Bệnh viện Bãi Cháy là gói thầu dịch vụ phi tư vấn. Khi xây dựng HSMT gói thầu này, Bệnh viện thực hiện theo hướng dẫn của Thông tư 05/2015/TT-BKHĐT, vì thời điểm ấy Thông tư 14/2016/TT-BKHĐT chưa có hiệu lực. Nhận thấy yêu cầu của HSMT có một vài điểm không sát với gói thầu dịch vụ phi tư vấn, gây khó hiểu, nên Bệnh viện đã tiến hành hiệu chỉnh HSMT, đồng thời thực hiện gia hạn thời điểm đóng thầu Gói thầu đến ngày 26/12/2016 nhằm tạo điều kiện cho các nhà thầu tham gia. “HSMT phát hành cho Nhà thầu Vũ Kiên là HSMT cũ, HSMT này chưa được hiệu chỉnh”, ông Sơn thông tin, đồng thời thừa nhận: “Đây là sai sót chủ quan, do bên mời thầu nhiều việc quá nên đưa nhầm HSMT cũ cho Nhà thầu”.
Dù theo bên mời thầu, việc phát hành nhầm HSMT là sai sót chủ quan, nhưng sai sót này không khỏi khiến Nhà thầu Vũ Kiên đặt nhiều nghi vấn khi trong số các nhà thầu tới mua HSMT chỉ duy nhất nhà thầu này bị “mua nhầm” hồ sơ cũ, trong khi các nhà thầu khác đều nhận được HSMT bản chuẩn.
Những yêu cầu khó hiểu
Ngoài phản ánh HSMT đưa ra yêu cầu không thống nhất, Nhà thầu Vũ Kiên còn bày tỏ sự không đồng tình với 2 yêu cầu khác của HSMT. Đó là yêu cầu nhà thầu phải có trên 70% lao động có hộ khẩu tại Quảng Ninh và yêu cầu nhà thầu phải có văn phòng đại diện hoặc trụ sở trên địa bàn Tỉnh để đảm bảo khả năng sẵn sàng thực hiện các dịch vụ theo yêu cầu của chủ đầu tư.
“Chính yêu cầu này đã tạo sự phân biệt giữa các nhà thầu trong tỉnh và ngoài tỉnh Quảng Ninh. Phải chăng bên mời thầu đang cố tình tạo lợi thế cho một số nhà thầu cung cấp dịch vụ trên địa bàn?”, Nhà thầu Vũ Kiên đặt nghi vấn.
Tuy nhiên, một mực khẳng định bên mời thầu không có ý hạn chế nhà thầu tham gia Gói thầu, ông Vũ Trường Sơn đưa ra lời biện hộ khá khó hiểu rằng, HSMT đưa ra những yêu cầu như vậy chỉ với mục đích xác minh được năng lực thực tế của nhà thầu, vì nếu đó là một nhà thầu ngoài địa bàn Tỉnh thì việc xác minh năng lực của nhà thầu sẽ khó khăn hơn.
Cũng theo ông Sơn, bên mời thầu đã cân nhắc rất kỹ lưỡng khi xây dựng yêu cầu về số lượng lao động phải có hộ khẩu tại Quảng Ninh. Do người lao động làm dịch vụ vệ sinh và thu phát, xử lý đồ vải bệnh viện có thời gian làm ở Bệnh viện như một nhân viên của Bệnh viện, nên HSMT mới đưa ra những yêu cầu như nhà thầu phản ánh.
Trái với những lý luận của đại diện bên mời thầu, chuyên gia đấu thầu Nguyễn Xuân Đào, nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu cho rằng, chính yêu cầu 70% lao động thực hiện Gói thầu phải có hộ khẩu tại Quảng Ninh đã hạn chế sự tham gia của các nhà thầu ngoài địa bàn tỉnh này. Với yêu cầu này, nếu nhà thầu ngoài địa bàn tham gia dự thầu thì cũng rất khó có khả năng thắng thầu.
Chuyên gia Nguyễn Xuân Đào cũng nhấn mạnh, HSMT là để mời nhà thầu tham dự thầu một cách cạnh tranh, minh bạch, chứ không phải để cài cắm các điều kiện đuổi nhà thầu. Pháp luật về đấu thầu cũng đã có quy định rất rõ về vấn đề này.