Ảnh chụp tại hiện trường: Chỉ trong vài đêm, hàng chục cột điện chiếu sáng đã được âm thầm nhổ đi, còn trơ lại trụ và đường dây ngầm |
Những hồ nghi của các nhà thầu về việc ưu ái cho một nhà thầu thông qua nhiều tiêu chí trong HSMT Gói thầu 08XL vẫn còn quá rõ, thậm chí ngay cả khi Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) TP. Tuy Hòa đã có động thái điều chỉnh một số nội dung của HSMT.
Những yêu cầu tréo ngoe
Theo phản ánh của các nhà thầu và theo HSMT mà Báo Đấu thầu có được, quả là có nhiều nội dung gây hoang mang cho các nhà thầu bởi sự tréo ngoe trong tiêu chí về hợp đồng tương tự của Gói thầu 08XL: Toàn bộ phần xây lắp Dự án Xây dựng hệ thống điện chiếu sáng công cộng và vỉa hè đoạn từ Nam cầu Hùng Vương đến cổng ga hàng không Sân bay Tuy Hòa. Đầu tiên, phải kể đến các tiêu chí năng lực tài chính và kinh nghiệm. HSMT yêu cầu kinh nghiệm thi công gói thầu (hợp đồng) tương tự với tư cách là nhà thầu chính (độc lập và thành viên liên danh), phần hạ tầng kỹ thuật yêu cầu: “Từ năm 2013 đến trước thời điểm đóng thầu, nhà thầu/nhà thầu liên danh đã thi công xây lắp hoàn thành ít nhất 02 công trình hạ tầng kỹ thuật, mỗi công trình/hợp đồng có giá trị xây lắp 30 tỷ VNĐ (trong đó có 1 hợp đồng/công trình hạ tầng kỹ thuật cấp III có hạng mục lát vỉa hè có diện tích lát 20.000m2)”. Theo các nhà thầu, yêu cầu này là quá cao, bất hợp lý so với khối lượng công việc được thiết kế của gói thầu này.
Trong khi đó, về phần điện chiếu sáng, nội dung được các nhà thầu đánh giá là chính yếu của gói thầu thì HSMT lại được Bên mời thầu hạ xuống rất thấp. Cụ thể, HSMT cho thấy: “Từ năm 2013 đến trước thời điểm đóng thầu, nhà thầu đã thi công xây lắp hoàn thành ít nhất 03 công trình điện chiếu sáng công cộng, mỗi công trình hợp đồng có giá trị xây lắp 4,7 tỷ đồng”. Theo phản ánh của các nhà thầu, nếu dựa vào khối lượng công việc dự tính triển khai, yêu cầu này hoàn toàn không tuân thủ đúng quy định của Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT ngày 6/5/2015 của Bộ KH&ĐT quy định chi tiết việc lập HSMT gói thầu xây lắp, cụ thể là quy định yêu cầu về hợp đồng tương tự. “Yêu cầu hợp đồng xây lắp tương tự có giá trị quá thấp so với giá trị gói thầu đang mời”, các nhà thầu cho biết.
Ngoài hai nội dung trên, các nhà thầu mua HSMT còn phản ánh, yêu cầu về nhân sự chủ chốt mà Bên mời thầu đưa ra cũng hạn chế sự tham gia của nhà thầu. Cụ thể, toàn bộ phần yêu cầu chứng minh nhân sự cho các vị trí chủ chốt từ chỉ huy trưởng công trình cho đến công nhân của cả hai phần hạ tầng kỹ thuật xây dựng và phần điện chiếu sáng công cộng, HSMT đều bắt buộc phải chứng minh “đang tham gia bảo hiểm xã hội tại đơn vị”.
Điều chỉnh HSMT nhưng nhà thầu vẫn phản ứng
Ngày 30/11/2017, sau khi Báo Đấu thầu liên hệ với lãnh đạo Ban QLDA ĐTXD TP. Tuy Hòa để hỏi về một số nội dung của HSMT đang bị các nhà thầu phản ánh thì Ban này đã có thông báo về việc điều chỉnh một số nội dung HSMT Gói thầu 08XL. Theo đó, tiêu chuẩn đánh giá về năng lực tài chính và kinh nghiệm phần hạ tầng kỹ thuật được điều chỉnh thành: “Từ năm 2013 đến trước thời điểm đóng thầu, nhà thầu/liên danh nhà thầu đã thi công xây lắp hoàn thành ít nhất 01 công trình/hạng mục hạ tầng kỹ thuật cấp III có giá trị xây lắp 09 tỷ VNĐ (trong đó có hạng mục lát vỉa hè, diện tích lát 20.000 m2). Hoặc có 02 công trình hạ tầng kỹ thuật cấp IV, mỗi công trình/hợp đồng có giá trị xây lắp 9,5 tỷ VNĐ (trong đó có hạng mục lát vỉa hè, diện tích lát 20.000 m2)”.
Về phần điện chiếu sáng, Ban QLDA ĐTXD TP. Tuy Hòa cũng có bước điều chỉnh “ngoạn mục”. Theo đó, thay vì yêu cầu mỗi công trình/hợp đồng điện chiếu sáng công cộng có giá trị xây lắp 4,7 tỷ VNĐ đã được nâng lên thành 7,4 tỷ VNĐ. Phần cây xanh có điều chỉnh rất lớn từ 03 tỷ VNĐ lên 2,2 tỷ VNĐ. Lý do điều chỉnh được Ban QLDA ĐTXD TP. Tuy Hòa đưa ra là “trong quá trình phát hành HSMT, bên mời thầu phát hiện có một số tiêu chí chưa phù hợp với quy định”.
Trao đổi với Báo Đấu thầu, các nhà thầu cho biết đã nhận được thông báo điều chỉnh một số nội dung của HSMT Gói thầu 08XL. Tuy nhiên, những điều chỉnh trên vẫn còn khiên cưỡng, chưa dứt điểm để đảm bảo tính cạnh tranh, minh bạch cho quá trình lựa chọn nhà thầu. Một nhà thầu đến từ Phú Yên cho biết, phần điều chỉnh hợp đồng tương tự của hạng mục điện chiếu sáng từ 4,7 tỷ VNĐ lên 7,4 tỷ VNĐ, theo tính toán khối lượng, tiên lượng giá trị của Gói thầu là vẫn chưa chính xác.
Bên cạnh đó, không hiểu vô tình hay cố ý, Ban QLDA ĐTXD TP. Tuy Hòa chỉ điều chỉnh phần yêu cầu giá trị hợp đồng tương tự mà vẫn giữ nguyên những hạn mức cũ trong yêu cầu về nhân sự. Về yêu cầu nhân sự chỉ huy trưởng, phụ trách kỹ thuật thi công hạ tầng vẫn giữ nguyên trạng trong HSMT là “đã làm chỉ huy trưởng thi công/tham gia phụ trách kỹ thuật hoàn thành ít nhất 01 công trình hạ tầng kỹ thuật có giá trị 30 tỷ đồng”, nhiều nhà thầu tiếp tục phản ứng. Nếu nội dung này không được điều chỉnh, HSMT của Gói thầu 08XL đang có những tiêu chí “vênh” nhau.
Yêu cầu nhà thầu chứng minh “đang tham gia bảo hiểm xã hội tại đơn vị” bị các nhà thầu phàn nàn cũng chưa được Ban QLDA ĐTXD TP. Tuy Hòa điều chỉnh. Theo đánh giá của các nhà thầu, việc điều chỉnh này của Ban QLDA ĐTXD TP. Tuy Hòa hoàn toàn chưa tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật về đấu thầu hiện hành.