Sau khi phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT), đã phát sinh một số văn bản làm rõ, kiến nghị điều chỉnh loạt tiêu chí mang tính giới hạn sự tham gia của nhà thầu.
 |
Nhiều yêu cầu “o ép” nhà thầu tại Gói thầu cây xanh tại huyện Tam Bình (Vĩnh Long). Ảnh chỉ mang tính minh họa. Nguồn Internet |
Gói thầu có giá 5,014 tỷ đồng, phát hành HSMT từ ngày 5/9 - 16/9/2024.
Kiến nghị đến Chủ đầu tư và Bên mời thầu, một số nhà thầu khẳng định, HSMT đang nêu các điều kiện hạn chế cạnh tranh, chưa phù hợp quy định tại khoản 6 Điều 16 của Luật Đấu thầu. Cụ thể, HSMT yêu cầu nhà thầu phải bố trí lực lượng công nhân kỹ thuật lành nghề thực hiện Gói thầu. Trong đó, lái xe và phụ trách vận hành xe (4 người) yêu cầu có bằng lái xe hạng C, được tập huấn an toàn lao động, có chứng nhận hoặc chứng chỉ vận hành máy (đối với lái phụ trách vận hành cẩu và thang nâng); công nhân, thợ lành nghề (5 người) yêu cầu có chứng chỉ hoặc chứng nhận bồi dưỡng kỹ thuật trồng, chăm sóc và bảo dưỡng cây xanh, cây cảnh bậc 4/7, an toàn lao động, cung cấp căn cước công dân, có hợp đồng lao động còn thời hạn với nhà thầu theo quy định/cam kết thỏa thuận của nhân sự với nhà thầu, các văn bằng, chứng chỉ, căn cước công dân của công nhân kỹ thuật phải được công chứng còn thời hạn không quá 6 tháng kể từ ngày mở thầu trở về trước (khi Chủ đầu tư/Bên mời thầu có yêu cầu cung cấp bản gốc để đối chiếu thì nhà thầu phải cung cấp, nếu nhà thầu không cung cấp được bản gốc để đối chiếu thì xem như nhà thầu không huy động được công nhân kỹ thuật và hồ sơ dự thầu (HSDT) sẽ bị loại; công nhân điện dân dụng và công nghiệp bậc 5/7 (1 người) yêu cầu có chứng chỉ an toàn lao động, phòng cháy chữa cháy (PCCC), có hợp đồng lao động/cam kết thỏa thuận của nhân sự với nhà thầu, các văn bằng, chứng chỉ...
Phản ứng với loạt yêu cầu về nhân sự kể trên, các nhà thầu cho biết, đối chiếu Phụ lục 08 (một số hành vi vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu 2023) đính kèm Thông tư 06/2024/TT-BKHĐT, việc HSMT yêu cầu nhân sự chủ chốt đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn không đòi hỏi nhân sự có chuyên môn cao, lao động lành nghề thực hiện công việc đặc thù, yêu cầu nhân sự chủ chốt là lao động phổ thông, hay yêu cầu căn cước công dân, các dạng chứng chỉ, chứng nhận đào tạo... là hành vi vi phạm nguyên tắc cạnh tranh trong đấu thầu.
Về thiết bị, HSMT yêu cầu ô tô ép rác 2,5 tấn (kèm theo giấy đăng ký, đăng kiểm, kiểm định còn hiệu lực đến thời điểm đóng thầu). Nhà thầu cho rằng, yêu cầu này nằm ngoài phạm vi công việc mời thầu, gây hạn chế cạnh tranh.
Cũng theo phản ánh, tại tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, HSMT quy định: “Nhà thầu nộp kèm hợp đồng cấp nước hoặc hợp đồng nguyên tắc cấp nước hoặc biên bản thỏa thuận cấp nước với đơn vị có chức năng cung cấp nước trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long (hoặc các tỉnh lân cận) còn hiệu lực đến hết tháng 4/2025 (để đáp ứng kịp thời và thuận tiện trong công tác tưới cây)”. Theo các nhà thầu, yêu cầu trên mang tính cục bộ, làm khó nhà thầu. “Nhằm tạo thuận lợi cho các nhà thầu, sẽ phù hợp hơn nếu HSMT đưa ra yêu cầu về cam kết tại thời điểm dự thầu”, một nhà thầu nêu quan điểm.
Trước kiến nghị của các nhà thầu, Chủ đầu tư cho biết, HSMT đã được cấp có thẩm quyền thông qua và thống nhất phê duyệt trên cơ sở bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh môi trường. Các yêu cầu trong HSMT là hoàn toàn phù hợp với công việc mời thầu. Theo đó, Chủ đầu tư yêu cầu các nhà thầu tuân thủ và đáp ứng các yêu cầu trên.
Theo chuyên gia đấu thầu, đối với gói thầu phi tư vấn, Mẫu số 5A ban hành kèm theo 06/2024/TT-BKHĐT hướng dẫn, việc xây dựng các yêu cầu về kỹ thuật nhằm bảo đảm chất lượng dịch vụ, đáp ứng mục tiêu ban đầu của chủ đầu tư. Trong đó, các yêu cầu do chủ đầu tư, bên mời thầu đưa ra cần chú trọng vào sản phẩm đầu ra như tiêu chuẩn, quy cách, thông số kỹ thuật, chất lượng... của dịch vụ. Về cơ bản, bên mời thầu không cần nêu quy trình, phương pháp thực hiện dịch vụ cụ thể. Nhà thầu được quyền đề xuất quy trình, phương pháp thực hiện thích hợp để thực hiện gói thầu. “Việc HSMT gói thầu phi tư vấn yêu cầu nhà thầu phải kê khai cụ thể, chi tiết trong HSDT về hợp đồng nguyên tắc; trình độ, bằng cấp, kinh nghiệm của các nhân sự dự kiến huy động... có thể dẫn đến hạn chế cạnh tranh”, vị chuyên gia bình luận.
