Gần 4.000 tỷ đồng sai phạm tài chính tại các dự án chuyển mục đích sử dụng đất ở Hà Nội

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Ngày 26/7/2021, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã công bố công khai kết luận thanh tra về một số dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn vay; việc chuyển đổi, chuyển nhượng nhà đất của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, nhà đất có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại thành phố Hà Nội. Qua kết quả thanh tra, TTCP đã phát hiện sai phạm về tài chính các dự án chuyển mục đích sử dụng đất trên địa bàn Hà Nội số tiền 3.974 tỷ đồng.
Tại Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ để bán và cho thuê tại 302 Cầu Giấy, chủ đầu tư đã thay đổi mục đích và công năng sử dụng từ thuê đất xây dựng Trung tâm thương mại, văn phòng với diện tích 1.438 m2 sang giao đất có thu tiền sử dụng đất xây dựng căn hộ chung cư để bán
Tại Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ để bán và cho thuê tại 302 Cầu Giấy, chủ đầu tư đã thay đổi mục đích và công năng sử dụng từ thuê đất xây dựng Trung tâm thương mại, văn phòng với diện tích 1.438 m2 sang giao đất có thu tiền sử dụng đất xây dựng căn hộ chung cư để bán

TTCP cho biết, trong giai đoạn 2003 - 2016, UBND thành phố Hà Nội và các sở, ngành, đơn vị của Thành phố đã tích cực di dời các cơ sở sản xuất trong khu vực nội thành không còn phù hợp quy hoạch phát triển đô thị hoặc gây ô nhiễm môi trường ra khu vực ngoại thành và chuyển mục đích sử dụng đất để thực hiện các dự án. Việc chuyển mục đích sử dụng đất này là nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tạo thêm quỹ đất cho khu vực nội thành xây dựng các công trình hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật... Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã xảy ra không ít tồn tại, thiếu sót, vi phạm.

TTCP chỉ ra, theo quy định tại Quyết định số 86/2010/QĐ-TTg ngày 22/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ, các doanh nghiệp có quyền sử dụng đất cũ phải di dời được phép hợp tác đầu tư với nhà đầu tư khác để thực hiện dự án trên phần đất thực hiện di dời. Tuy nhiên, thành phố Hà Nội không có văn bản hướng dẫn và quy định cụ thể nên các doanh nghiệp 100% vốn nhà nước khi đưa vị trí đất vào hợp tác liên doanh thành lập pháp nhân mới làm chủ đầu tư để thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đầu tư dự án kinh doanh, xác định giá trị lợi thế thương mại chưa sát với thị trường. Một số doanh nghiệp không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư (tự thỏa thuận theo hình thức hỗ trợ), thu được rất thấp số tiền đưa về cho Nhà nước như: Dự án số 1 Phùng Chí Kiên, Dự án tại 365A Minh Khai, Dự án 167 Thụy Khuê, Dự án 69 Vũ Trọng Phụng, Dự án 47 Nguyễn Tuân, Dự án 108 Nguyễn Trãi, Dự án 44 Yên Phụ, Dự án tại 430 Cầu Am...

TTCP khẳng định, việc pháp luật không có quy định xác định lợi thế thương mại đối với giá trị quyền sử dụng đất cũng như việc đấu giá khi lựa chọn nhà đầu tư liên doanh, liên kết để chuyển mục đích sử dụng đất thực hiện dự án là một trong những sơ hở chính sách gây thất thoát ngân sách nhà nước trong quá trình chuyển mục đích sử dụng đất và thực hiện dự án đất ở những vị trí đắc địa.

TTCP cho biết, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội và UBND quận Hoàng Mai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với 4 thửa đất thấp tầng C12, C13, C36, C37 của Dự án Khu nhà ở và công trình công cộng tại 409 đường Nguyễn Tam Trinh do Tổng công ty CP Đầu tư xây dựng và thương mại Việt Nam làm chủ đầu tư khi không đủ điều kiện theo quy định, Chủ đầu tư chuyển nhượng cho khách hàng nhưng chưa được các cơ quan chức năng và Thành phố điều chỉnh quy hoạch và chưa cho phép chuyển mục đích sử dụng đất...

Tại Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng, căn hộ để bán và cho thuê tại 302 Cầu Giấy, chủ đầu tư đã thay đổi mục đích và công năng sử dụng từ thuê đất xây dựng Trung tâm thương mại, văn phòng với diện tích 1.438 m2 sang giao đất có thu tiền sử dụng đất xây dựng căn hộ chung cư để bán.

Tại Dự án Tổ hợp khách sạn, thương mại, văn phòng và nhà ở thấp tầng số 107 đường Xuân La, chủ đầu tư khởi công xây dựng công trình khi chưa đủ điều kiện theo quy định: chưa được bàn giao hồ sơ mốc giới giao đất tại thực địa, chưa có quyết định phê duyệt thu tiền sử dụng đất, chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa có giấy phép xây dựng... Chủ đầu tư xây dựng khu nhà thấp tầng 46 căn, vượt 6 căn so với quy hoạch tổng mặt bằng được duyệt.

Tại Dự án Nhà ở cao tầng kết hợp dịch vụ, công cộng - Sakura Tower tại 47 Vũ Trọng Phụng, chủ đầu tư cũng khởi công xây dựng công trình trước khi được UBND thành phố Hà Nội cho phép được chuyển đổi mục đích sử dụng đất, trước khi được cấp giấy phép xây dựng... vi phạm pháp luật về đất đai. Tại Dự án này, chủ đầu tư xây dựng công trình 28 tầng, vượt 2 tầng căn hộ so với phương án kiến trúc và hồ sơ xin phép xây dựng...

Qua thanh tra, TTCP phát hiện tổng số tiền sai phạm về tài chính ở các dự án chuyển mục đích sử dụng đất là 3.974 tỷ đồng, gồm 403 tỷ đồng (tạm tính) do chủ đầu tư tự ý chuyển mục đích sử dụng đất của Dự án tại 302 Cầu Giấy; số tiền 89,9 tỷ đồng tiền sử dụng đất bổ sung đối với tầng kỹ thuật do chủ đầu tư một số dự án sử dụng vào mục đích kinh doanh; số tiền 1.462 tỷ đồng tiền sử dụng đất, thuê đất do chủ đầu tư một số dự án còn nợ đọng; số tiền gần 489 tỷ đồng tiền chậm nộp tiền sử dụng đất của 1 số dự án mà chủ đầu tư còn nợ đọng.

Chuyên đề