Hệ thống hạ tầng kỹ thuật chưa được di dời tại mặt bằng tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương. Ảnh: Như Nguyệt |
Tại thời điểm chiều 23/1/2024, phóng viên Báo Đấu thầu ghi nhận suốt tuyến metro số 2 từ vòng xoay Dân Chủ đến ngã ba mũi tàu Cộng Hòa - Trường Chinh và chân cầu Tham Lương, dọc theo tuyến đường Cách Mạng Tháng Tám, đường Trường Chinh trên địa phận Quận 3, quận Tân Bình thuộc phạm vi các gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật không có chuyển biến gì so với cách đây 3 tháng. Hầu hết các công trình điện, cấp nước, thoát nước, viễn thông “bất động”, ở một số đoạn tuyến ngắn dù mặt bằng đã được giải tỏa song hệ thống hạ tầng kỹ thuật chưa được di dời. 2 gói thầu di dời hạ tầng điện được tổ chức khởi công rầm rộ từ tháng 6/2023, nhưng không thấy sự hiện diện của nhà thầu thi công.
Theo tìm hiểu, Gói thầu XLĐ1 Thi công di dời - tái lập công trình điện từ đoạn đào hở CC1 (Bến Thành) đến ga S6 (ga Phạm Văn Hai) có giá 267,333 tỷ đồng, Liên danh Công ty TNHH Thương mại Đầu tư Thiên Đỉnh - Công ty CP Tập đoàn PC1 trúng thầu với giá 261,347 tỷ đồng. Gói thầu XLĐ2 Thi công di dời - tái lập công trình điện từ ga S7 (ga Bảy Hiền) đến ga S11 (ga Tân Bình) có giá trị 158,175 tỷ đồng, Tổng công ty CP Xây dựng công nghiệp Việt Nam đảm nhiệm thi công. 2 gói thầu đều có thời gian thực hiện 20 tháng.
Ngoài các gói thầu di dời, tái lập hạ tầng điện, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) đã ký kết hợp đồng với các nhà thầu thực hiện 4 gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật cấp, thoát nước, thời gian thực hiện 20 tháng. Trong đó, Gói thầu XLCN1 Thi công di dời - tái lập công trình cấp nước từ đoạn đào hở CC1 (Bến Thành) đến ga S6 (ga Phạm Văn Hai) có giá trị 96,117 tỷ đồng, do Liên danh Công ty CP Công trình giao thông Sài Gòn - Công ty TNHH Minh Thông đảm nhiệm. Công ty CP Công trình giao thông công chánh đảm nhiệm thực hiện 3 gói thầu, gồm: Gói thầu XLCN2 Thi công di dời - tái lập công trình cấp nước từ ga S7 (ga Bảy Hiền) đến ga S11 (ga Tân Bình) với giá trị hơn 104,269 tỷ đồng; Gói thầu XLTN2 Thi công di dời - tái lập công trình thoát nước, biển báo, chiếu sáng, đèn tín hiệu giao thông từ ga S7 (ga Bảy Hiền) đến ga S11 (ga Tân Bình) giá trị 142,954 tỷ đồng; Gói thầu XLTN1 đoạn đào hở CC1 (Bến Thành) đến ga S6 (ga Phạm Văn Hai) giá trị 137,611 tỷ đồng (liên danh với Công ty CP Quản lý và Xây dựng công trình giao thông 236).
Tuyến metro số 2 Bến Thành - Tham Lương có tổng mức đầu tư hơn 47.890 tỷ đồng, trong đó tổng vốn vay là 37.486 tỷ đồng, gồm 7.601 tỷ đồng vốn ODA cấp phát, 29.885 tỷ đồng vốn ODA vay lại. Thời gian hoàn thành và đưa vào khai thác Dự án là cuối năm 2030 và 2 năm sửa chữa khiếm khuyết, bảo hành (đến hết năm 2032). Tuy nhiên, theo MAUR, hiện cả 5 hiệp định vay vốn với các ngân hành ADB, KFB và EIB đều đã hết hạn và TP.HCM sẽ phải đề nghị các bộ thực hiện thủ tục gia hạn khoản vay cũ cũng như chuẩn bị cho các khoản vay bổ sung.
Ngoài ra, lãnh đạo MAUR từng lý giải nguyên nhân các gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật dù đã được khởi công nhưng chưa thể tổ chức triển khai thi công đồng loạt vì còn vướng một số điểm mặt bằng chưa thể giải tỏa. Theo báo cáo kỳ tháng 1/2024, tỷ lệ bàn giao mặt bằng của Dự án đạt 86,69% (508/586 trường hợp đã bàn giao). Hiện còn vướng mắc về mặt bằng trên địa bàn Quận 3, Sở Tài nguyên và Môi trường đã trình UBND TP.HCM xem xét, chấp thuận chủ trương giải quyết các khó khăn, vướng mắc. Trên địa bàn quận Tân Bình vướng giao đất quốc phòng, UBND quận Tân Bình đang thực hiện thủ tục thu hồi, bồi thường…
Tính tới ngày 31/12/2023, Dự án metro số 2 Bến Thành - Tham Lương đã giải ngân được hơn 1.438 tỷ đồng, tương ứng 3% tổng mức đầu tư. Năm 2023, ngân sách bố trí cho Dự án 577,849 tỷ đồng, tuy nhiên tính tới thời điểm trên, TP.HCM chỉ giải ngân được 232,49 tỷ đồng, đạt 40,23% kế hoạch. Trong bảng kê chi tiết không thể hiện tỷ lệ giải ngân của các gói thầu di dời hệ thống hạ tầng kỹ thuật, trong đó có 2 gói thầu di dời hệ thống điện đã khởi công cách đây 7 tháng.
Trong báo cáo kỳ trước (tháng 10/2023) của MAUR, khối lượng thực hiện của 2 gói thầu XLĐ1, XLĐ2 bằng 0, lượng vốn giải ngân 2 gói thầu lần lượt là 44,955 tỷ đồng và 27,316 tỷ đồng. Số vốn này được giải thích là khoản tạm ứng cho các nhà thầu thi công.
Những khó khăn, vướng mắc về thu xếp tài chính và giải phóng mặt bằng không chỉ khiến các gói thầu di dời hạ tầng kỹ thuật chậm tiến độ mà còn gây lo ngại ảnh hưởng tới tiến độ chung của Dự án metro số 2 Bến Thành - Tham Lương.