Khoản 4 Điều 1 Luật Thuế TNCN số 26/2012/QH13 quy định: "Trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực thi hành hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình UBTVQH hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định tại khoản này phù hợp với biến động của giá cả để áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo".
Theo tính toán, đến hết năm 2025, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã biến động trên 20% so với thời điểm điều chỉnh mức GTGC gần nhất (năm 2020) là 21,24%; vì vậy, đảm bảo cơ sở pháp lý của việc điều chỉnh mức GTGC.
Theo đó, tại hồ sơ kèm Công văn lấy ý kiến số 10898/BTC-CST ngày 17/7/2025, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án điều chỉnh mức GTGC.
Phương án 1 là điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo tốc độ tăng CPI. Theo số liệu của Cục Thống kê thì trong giai đoạn từ năm 2020 đến hết năm 2025, chỉ số CPI lũy kế dự kiến biến động 21,24%, do đó, có thể xem xét để điều chỉnh tương ứng với mức tăng của chỉ số CPI. Cụ thể, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 13,3 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 21,24% so với mức hiện hành); mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 5,3 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 21,24% so với mức hiện hành).
Phương án 2 là điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh theo tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người. Theo số liệu của Cục Thống kê thì biến động về thu nhập bình quân đầu người và GDP bình quân đầu người từ năm 2020 đến nay khoảng 40 - 42%.
Do đó, căn cứ theo tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và GDP bình quân đầu người năm 2025 so với năm 2020 nêu trên thì mức GTGC có thể điều chỉnh cụ thể: mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên khoảng 15,5 triệu/tháng (tăng khoảng 40,9% so với mức hiện hành); mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên khoảng 6,2 triệu đồng/tháng (tăng khoảng 40,9% so với mức hiện hành).
Với phương án 1 - điều chỉnh mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 13,3 triệu đồng/tháng và giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc là 5,3 triệu đồng/tháng, một phần lớn số người nộp thuế ở bậc 1 sẽ chuyển sang diện không phải nộp thuế và những cá nhân ở các bậc thuế còn lại đều được giảm số thuế TNCN phải nộp. Qua đó, dự kiến số thu ngân sách nhà nước (NSNN) thuế TNCN là khoảng 93.425 tỷ đồng, giảm khoảng 12.000 tỷ đồng/năm so mức thu theo quy định hiện hành. Số người còn phải nộp thuế là khoảng 2,97 triệu người, giảm 1,42 triệu người (giảm 32,35%) (chuyển từ bậc 1 sang diện không chịu thuế) so với mức GTGC hiện hành.
Với phương án 2 - điều chỉnh mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng và giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng, hầu hết số người nộp thuế ở bậc 1 sẽ chuyển sang diện không phải nộp thuế (khoảng trên 95% người nộp thuế ở bậc 1), một phần cá nhân nộp thuế ở bậc 2 chuyển sang diện không phải nộp thuế hoặc chuyển xuống nộp thuế ở bậc 1. Tương tự những cá nhân ở các bậc thuế còn lại đều được giảm số thuế TNCN phải nộp. Qua đó, dự kiến số thu NSNN thuế TNCN là khoảng 84.477 tỷ đồng, giảm khoảng 21.000 tỷ đồng/năm so mức thu theo quy định hiện hành. Số người còn phải nộp thuế là khoảng 2,21 triệu người, giảm 2,18 triệu người (giảm 49,66%) (chuyển từ bậc 1 sang diện không chịu thuế) so với mức GTGC hiện hành.
Qua tổng hợp, đa số các ý kiến tham gia đồng tình theo phương án 2. Tại công văn ngày 29/8 gửi Bộ Tư pháp xin ý kiến thẩm định, Bộ Tài chính trình Chính phủ trình UBTVQH điều chỉnh mức GTGC theo phương án 2 là điều chỉnh mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu/tháng; mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng.
Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 1 Luật số 26/2012/QH13, mức GTGC mới sẽ được thực hiện kể từ khi Nghị quyết có hiệu lực thi hành và áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026.
